Σε «μάχη» πολιτικής επιβίωσης, ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Οκτωβρίου, έχει επιδοθεί εδώ και καιρό το κυβερνών εθνικιστικό κόμμα της Πολωνίας Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) και σε μια ριψοκίνδυνη –για τη διεθνή θέση της Βαρσοβίας– κίνηση κλιμακώνει τη διαμάχη με το Κίεβο, υπονομεύοντας, εν μέσω μιας δύσκολης για την Ουκρανία φάσης του πολέμου, μια βασική «συμμαχία» με τη γειτονική χώρα της.
Η αρχή έγινε την περασμένη άνοιξη, όταν σε αγαστή συνεργασία με τη συνήθη «σύμμαχο», Βουδαπέστη, η Βαρσοβία έθεσε ξαφνικά θέμα για την εισαγωγή ουκρανικών σιτηρών. Σχεδόν ένα πεντάμηνο μετά αποφάσισε αιφνιδιαστικά να αναστείλει τις μεταφορές των οπλικών συστημάτων της προς το Κίεβο. «Δεν θα μεταφέρουμε πλέον κανένα όπλο στην Ουκρανία», ανέφερε την Τετάρτη ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι σε τηλεοπτικό δίκτυο της χώρας του, «ρίχνοντας λάδι» στη διευρυνόμενη ρήξη με την Ουκρανία και ενώ είχε προηγηθεί η ομιλία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον ΟΗΕ, όπου κατήγγειλε ότι «κάποιες χώρες εμποδίζουν την αλληλεγγύη υποστηρίζοντας έμμεσα τη Ρωσία».
Επιχειρώντας να «μαζέψει» τις δηλώσεις του Πολωνού πρωθυπουργού, ο εκπρόσωπός του Πιοτρ Μίλερ τόνισε χθες ότι η χώρα του «πραγματοποιεί μόνο προμήθειες πυρομαχικών και οπλισμών, που έχουν συμφωνηθεί προηγουμένως, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προκύπτουν από τις συμβάσεις με την Ουκρανία». Η αλήθεια είναι πως η Πολωνία έχει ήδη στείλει την πλειονότητα των οπλικών –σοβιετικού τύπου– συστημάτων της και θα συνεχίσει να επιτρέπει τη μεταφορά όπλων από τους νατοϊκούς συμμάχους μέσω των εδαφών της. Αδιαμφισβήτητα, ωστόσο, οι δηλώσεις Μοραβιέτσκι είχαν πολιτική στόχευση προς το ακροδεξιό του ακροατήριο, με «τίμημα» φυσικά τη ρήξη με το Κίεβο, ενώ «καταλυτικό» ρόλο έχει παίξει έως τώρα η υπόθεση των σιτηρών. Μόνο λίγες ημέρες μετά την απόφαση της Κομισιόν να μην παρατείνει την απαγόρευση στις πωλήσεις σιτηρών σε συνολικά πέντε ευρωπαϊκές και γειτονικές χώρες της Ουκρανίας, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία ανακοίνωσαν μονομερείς απαγορεύσεις στις εισαγωγές τους, οδηγώντας το Κίεβο σε προσφυγή εναντίον τους στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
«Δεν θα μεταφέρουμε πλέον κανένα όπλο στην Ουκρανία», ανέφερε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.
Και ενώ η Ουκρανία φαίνεται πως τελικά «έβαλε νερό στο κρασί της», καθώς ήδη ξεκίνησε διμερείς συνομιλίες τόσο με τη Σλοβακία όσο και χθες με την Πολωνία, ώστε να βρεθεί λύση στην εμπορική διαμάχη, αίσθηση προκάλεσε αποκάλυψη των Financial Times ότι η Κομισιόν εξετάζει το ενδεχόμενο στήριξης των εν λόγω κρατών-μελών στη διαμάχη τους με το Κίεβο στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Σε επιστολή προς Πολωνία, Ουγγαρία και Σλοβακία η Κομισιόν ανέφερε πως «επρόκειτο για υπόθεση του ευρωπαϊκού δικαίου» και ότι η απάντηση στο Κίεβο θα δοθεί αρμοδίως από την Επιτροπή. Εξάλλου, στον συνήθη ρόλο «Ποντίου Πιλάτου» η Κομισιόν χθες, σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Πολωνού πρωθυπουργού, τόνισε –μέσω εκπροσώπου της– ότι «οι παραδόσεις όπλων αποφασίζονται διμερώς από τις χώρες» και «η ευρωπαϊκή στήριξη προς την Ουκρανία είναι ακλόνητη και απόλυτη».
«Απάτη με βίζες»
Την ίδια στιγμή, πάντως, η Επιτροπή ζήτησε «διευκρινίσεις» από την Πολωνία γύρω από τις «πολύ ανησυχητικές» καταγγελίες αναφορικά με φερόμενη απάτη για θεωρήσεις εισόδου, όπου μέλη της πολωνικής κυβέρνησης φαίνεται ότι διέθεταν σε ξένους υπηκόους μέσω ύποπτων συναλλαγών. «Διορία» στη Βαρσοβία να απαντήσει σχετικά έως τις 3 Οκτωβρίου έδωσε μέσω επιστολής της η επίτροπος Ιλβα Γιόχανσον.
