Το Αζερμπαϊτζάν μετά τη νίκη του στον πόλεμο των 24 ωρών υπόσχεται αμνηστία στους Αρμένιους μαχητές που παραδίδουν τα όπλα.
Αντιπροσωπείες των δύο πλευρών συζήτησαν χθες Πέμπτη τη διάλυση του μη αναγνωρισμένου κράτους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, ενώ το Αζερμπαϊτζάν έστειλε ειρηνευτικό σχέδιο στην Αρμενία.
Το σχέδιο που προβλέπει «επανένταξη» έρχεται εν μέσω εντεινόμενης ανησυχίας ότι οι Αρμένιοι που ζουν στην περιοχή θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους με τη βία.
Εγγυήσεις ασφαλείας
Οι Αρμένιοι του Καραμπάχ ανακοίνωσαν χθες ότι θα πρέπει να λάβουν εγγυήσεις ασφαλείας πριν παραδώσουν τα όπλα, όπως προβλέπεται στη συμφωνία εκεχειρίας, στην οποία κατέληξαν, καθώς το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε ότι έθεσε την αποσχισθείσα περιοχή ξανά υπό τον έλεγχό του.
Ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η σιδηρά πυγμή του έστειλε την ιδέα ενός αυτόνομου αρμενικού Καραμπάχ στην Ιστορία και πως οι κάτοικοι της περιοχής θα ζήσουν στο εξής στον «παράδεισο» του Αζερμπαϊτζάν.
Ο Χικμέτ Αλίεφ, σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν, δήλωσε στο Reuters ότι το Μπακού προσφέρει αμνηστία σε όσους μαχητές του Καραμπάχ παραδώσουν τα όπλα.
«Ακόμη και για πρώην στρατιωτικούς και μαχητές, αν μπορούν να χαρακτηριστούν έτσι, προβλέπουμε αμνηστία», ανέφερε ο Αλίεφ.
Τα δικαιώματα των Αρμενίων του Καραμπάχ θα γίνουν σεβαστά στο πλαίσιο της «ενσωμάτωσης», είπε, προσθέτοντας ότι ζήτησαν ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς και προμήθειες καυσίμων. Τρία φορτία ανθρωπιστικής βοήθειας θα παραδοθούν στην περιοχή την Παρασκευή, τόνισε.
«Βλέπουμε ότι κάποιες μεμονωμένες ομάδες στρατού και αξιωματικοί δεν θα αποδεχθούν τους όρους μας και θα συνεχίσουν την αντίσταση», ανέφερε ο ίδιος.
«Ωστόσο, δεν θεωρούμε ότι κάτι τέτοιο συνιστά μεγάλη πρόκληση για την ασφάλεια. Φυσικά, θα αντιμετωπίσουμε προκλήσεις και δυσκολίες, αλλά όχι σε μεγάλη κλίμακα», σημείωσε.
Ενδεχόμενο «μαζικής μετεγκατάστασης»
Πολλοί από τους 120.000 Αρμενίους του Καραμπάχ νιώθουν πως έχουν εγκαταλειφθεί από τη Ρωσία, τη Δύση και την ίδια την Αρμενία – και έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι φοβούνται διώξεις από το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο υποστηρίζεται από την Τουρκία.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν δήλωσε ότι η Αρμενία είναι έτοιμη να δεχτεί πρόσφυγες από το Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
Πρόσθεσε πάντως ότι ελπίζει πως οι Αρμένιοι μπορούν να παραμείνουν στην περιοχή Καραμπάχ, όπως ανέφερε την Παρασκευή το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Ο Πασινιάν διευκρίνισε σε κυβερνητική συνεδρίαση ότι το Ερεβάν θα τους δεχόταν, αλλά μαζική μετεγκατάσταση θα ήταν αποδεκτή μόνο αν ήταν αδύνατο για τους Αρμενίους του Καραμπάχ να παραμείνουν εκεί.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, ο οποίος αντιμετωπίζει έντονες επικρίσεις από τους πολιτικούς του αντιπάλους επειδή δεν απέτρεψε τη στρατιωτική ήττα, δήλωσε ότι η κυβέρνησή του δεν είχε καμία ανάμειξη στην ανάπτυξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, προσθέτοντας ότι οι ρωσικές ειρηνευτικές δυνάμεις είχαν εξ ορισμού «αναλάβει πλήρως την ευθύνη» για την επιβίωση του πληθυσμού.
Ωστόσο, το γραφείο του χθες ανακοίνωσε ότι είχε «κάνει προετοιμασίες» σε περίπτωση που θα χρειαζόταν να γίνει μαζική επιχείρηση εκκένωσης.
Διαπραγματεύσεις πριν από τη διάλυση
Αρμένιοι ηγέτες στην αποσχισθείσα περιοχή του Ναγκόρνο-Καραμπάχ συναντήθηκαν την Πέμπτη με αξιωματούχους του Αζερμπαϊτζάν για να συζητήσουν τη διάλυση του μη αναγνωρισμένου κράτους τους, στον απόηχο της αστραπιαίας επίθεσης που, όπως λένε, δεν τους άφησε άλλη επιλογή από το να παραδοθούν.
Μετά τη δίωρη σύνοδο κορυφής στην πόλη Γιεβλάχ του Αζερμπαϊτζάν την Πέμπτη, το γραφείο του προέδρου του Αζερμπαϊτζάν εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται ότι η συνάντηση πραγματοποιήθηκε «σε εποικοδομητικό και θετικό περιβάλλον, έγιναν συζητήσεις για τα θέματα της επανένταξης του αρμενικού πληθυσμού του Καραμπάχ, της αποκατάστασης των υποδομών και της οργάνωσης δραστηριοτήτων με βάση το Σύνταγμα και τους νόμους της Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν».
Ταυτόχρονα, αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι παρουσίασαν σχέδια που θα έβλεπαν την αρμενοκρατούμενη περιοχή να αποδέχεται ότι στο εξής θα κυβερνάται από το Αζερμπαϊτζάν και προέτρεψαν για «γρήγορη εφαρμογή» των συμφωνηθέντων.
Ανθρωπιστική κρίση
Η συμφωνία για παράδοση ήρθε μετά την επίθεση που εξαπέλυσε την Τρίτη το Αζερμπαϊτζάν εναντίον της περιοχής, η οποία βρίσκεται εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων του Μπακού, αλλά ελέγχεται από τον αρμενικό πληθυσμό της, έπειτα από τον πόλεμο που ακολούθησε την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Σύμφωνα με Αρμένιους αξιωματούχους του Καραμπάχ, μέχρι το βράδυ της Τετάρτης υπήρχαν «τουλάχιστον 200 νεκροί και περισσότεροι από 400 τραυματίες» ως αποτέλεσμα της 24ωρης επίθεσης του Αζερμπαϊτζάν.
Εν τω μεταξύ, ανθρωπιστική κρίση είναι σε εξέλιξη με τους εκτοπισμένους να συγκεντρώνονται στο κέντρο της Στεπανακέρτ και έξω από το στρατηγείο των ρωσικών ειρηνευτικών δυνάμεων σε εγκαταλελειμμένο αεροδρόμιο στα περίχωρα της πόλης.
Ευαίσθητη ισορροπία δυνάμεων
Η νίκη Αζερμπαϊτζάν επί της ορεινής περιοχής σηματοδοτεί ακόμα μία απόπειρα ανατροπής στην ταραχώδη ιστορία του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, το οποίο στο πέρασμα των αιώνων έχει βρεθεί υπό την κυριαρχία Περσών, Τούρκων, Ρώσων, Οθωμανών και Σοβιετικών.
Θα μπορούσε επίσης να αλλάξει την ευαίσθητη ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή του Νοτίου Καυκάσου, συνονθύλευμα εθνών και εθνοτήτων όπου η Ρωσία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Τουρκία και το Ιράν διεκδικούν επιρροή.
Με πληροφορίες από Reuters
