Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον, επρόκειτο να συναντήσει σήμερα τον αρχηγό των σουηδικών ενόπλων δυνάμεων, Μικαέλ Μπιντέν, και τον αρχηγό της αστυνομίας, Αντερς Τόρνμπεργκ, με στόχο να επανασχεδιάσουν τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίζονται στο εξής οι εγκληματικές οργανώσεις στη χώρα.
Ο ρόλος του στρατού
Το ζητούμενο πια για τον Κρίστερσον είναι, όπως ανάφερε ο ίδιος χαρακτηριστικά, να βρεθεί ο τρόπος ώστε «οι ένοπλες δυνάμεις να μπορούν να συνδράμουν στο έργο της αστυνομίας ενάντια στις εγκληματικές οργανώσεις».
Οι τρεις φόνοι που σημειώθηκαν την περασμένη Πέμπτη στη Σουηδία, στο πλαίσιο ενός εν εξελίξει «πολέμου» συμμοριών, έρχονται να προστεθούν σε μια μακρά λίστα από ανάλογα περιστατικά.
Ενδεικτικά, μόνο μέσα στον μήνα Σεπτέμβριο, συνολικά 13 άτομα έχουν πέσει νεκρά στη σκανδιναβική χώρα από επιθέσεις εγκληματικών οργανώσεων.
Ανήλικοι και απλοί περαστικοί μεταξύ των θυμάτων
Μεταξύ των θυμάτων υπάρχουν έφηβοι, ακόμα και 13 ετών, η μητέρα ενός μέλους οργάνωσης που εκτελέστηκε στο σπίτι της, αλλά και απλοί περαστικοί.
Ενα από τα θύματα της Πέμπτης ήταν η 25χρονη γειτόνισσα ενός άντρα που είχε σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα. «Αποκοιμήθηκε ένα συνηθισμένο βράδυ αλλά δεν ξύπνησε ποτέ», είπε χαρακτηριστικά ο Σουηδός πρωθυπουργός, αναφερόμενος στο θύμα.
«Θα βρούμε τις συμμορίες και θα τις νικήσουμε», διακήρυξε κατά τη διάρκεια τηλεοπτικού διαγγέλματος ο Κρίστερσον το βράδυ της Πέμπτης, υπογραμμίζοντας ότι καμία χώρα στην Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει όσα καλείται να αντιμετωπίσει αυτήν την περίοδο η Σουηδία.
Ηδη από το 2021, η κυβέρνηση της Σουηδίας είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου υποστηρίζοντας ότι τέσσερις άνθρωποι ανά ένα εκατομμύριο κατοίκων πεθαίνουν από πυροβολισμούς κάθε χρόνο εντός των σουηδικών συνόρων, ποσοστό υπερδιπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου που είναι 1,6 θάνατοι ανά ένα εκατομμύριο.
Το «οπλοστάσιο» της κυβέρνησης
Η κυβέρνηση του Κρίστερσον ζητά, ως νέα μέτρα κατά της εγκληματικότητας, να δρομολογηθούν αυστηρότερες ποινές για παραβάσεις οπλοκατοχής, αυξημένα μέτρα παρακολούθησης, ειδικές ζώνες αστυνομικών ελέγχων, καθώς και αυξημένες δυνατότητες απέλασης παραβατών που προέρχονται από κοινότητες μεταναστών.
«Είναι όλα στο τραπέζι», είπε χαρακτηριστικά ο Σουηδός πρωθυπουργός.
Ο αντίλογος
Τα μέτρα ωστόσο που προτείνει επί του παρόντος η σουηδική κυβέρνηση δεν χαίρουν καθολικής υποστήριξης καθώς πολλές οργανώσεις θεωρούν ότι αυτά δεν αντιμετωπίζουν τα θεμελιώδη κοινωνικά προβλήματα που έχουν οδηγήσει στην έξαρση της βίας και ζητούν τα χρήματα να διατεθούν σε ιδρύματα καταπολέμησης της παιδικής φτώχειας.
Η Σουηδία καλείται, εδώ και χρόνια, να αντιμετωπίσει τη δράση εγκληματικών οργανώσεων που μάχονται για τον έλεγχο του λαθρεμπορίου ναρκωτικών και όπλων. Στις συγκρούσεις αυτές, χρησιμοποιούνται συχνά ακόμη και αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί μηχανισμοί.
Η ομάδα ενός Κούρδου στο επίκεντρο
Το πρόσφατο κύμα βίας στη χώρα, ένα κύμα «χωρίς προηγούμενο» όπως το είχε χαρακτηρίσει ο αρχηγός της αστυνομίας Αντερς Τόρνμπεργκ νωρίτερα τον Σεπτέμβριο, θεωρείται ότι αποτελεί συνέπεια της διάσπασης της εγκληματικής οργάνωσης «Foxtrot» του Κούρδου Ράβα Μαγίντ σε δύο αντίπαλα στρατόπεδα.
Η σουηδική αστυνομία κατέγραψε πέρυσι 90 βομβιστικές επιθέσεις, ενώ φέτος έχουν ήδη καταγραφεί πάνω από 109.
Στις 31 Αυγούστου εξερράγησαν τέσσερεις βόμβες σε τρεις πόλεις της Σουηδίας εντός μίας ώρας.
Μαφιόζοι ηλικίας… 15 ετών
Μάλιστα στην πλειονότητα των εν λόγω εγκλημάτων εμπλέκονται νεαροί έφηβοι και παιδία. Το σουηδικό νομικό σύστημα προβλέπει μικρότερες ποινές για τους εφήβους και, ως εκ τούτου, οι περισσότεροι νεαροί κατάδικοι αποφεύγουν τη φυλακή.
Τους πρώτους έξι μήνες του 2023 σχηματίστηκαν 42 δικογραφίες για δολοφονία ή απόπειρα δολοφονίας εναντίον εφήβων ηλικίας 15 έως 17 ετών.
Μάλιστα, πολλές από τις ηγετικές μορφές των ομάδων που διακινούν ναρκωτικά, αντίθετα με τα περισσότερα άλλα μέρη στην Ευρώπη, είναι νέοι κάτω των 25 ετών.
Ηδη από το καλοκαίρι η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα που διευκολύνουν το έργο των σχολείων, της κοινωνικής πρόνοιας και της αστυνομίας στην προσπάθειά τους να μοιράζονται πληροφορίες για να αποτρέψουν την ένταξη ανηλίκων στις εγκληματικές οργανώσεις.
«Πρέπει να υπάρχουν πιο πολλά σωφρονιστικά μέτρα γιατί έχουμε μια αφελή κοινωνία σήμερα. Η κοινωνία για την οποία οι νόμοι μας είναι φτιαγμένοι, δεν υπάρχει πια», είπε στον Guardian η επίτροπος της σουηδικής αστυνομίας Καρίν Γκόντμπλαντ, καλώντας για αυστηρότερες ποινές φυλάκισης καταδικασμένων εφήβων.
Υπάρχουν οργανώσεις πολιτών που διαφωνούν, ωστόσο, με αυτήν την προσέγγιση, υποστηρίζοντας ότι δεν θα έπρεπε να δίνεται έμφαση στην τιμωρία των παραβατικών εφήβων αλλά στην τιμωρία όσων αγοράζουν ναρκωτικά από τους νεαρούς και ενθαρρύνουν έτσι την εγκληματικότητα, κάτι που υποστήριξε και η πρώην πρωθυπουργός και νυν αρχηγός της αντιπολίτευσης Μαγκνταλένα Αντερσον.
«Μπορείς να βάλεις όσο παιδιά μπορείς στη φυλακή, αλλά θα υπάρχουν πάντοτε νέα παιδιά», είπε στον Guardian η Εβίν Τσετίν, δικηγόρος που εξειδικεύεται σε θέματα εφηβικής βίας.
Η έξαρση της εγκληματικότητας εξελίσσεται όμως παράλληλα και σε πολιτικό πρόβλημα για τη συντηρητική κυβέρνηση του Ουλφ Κρίστερσον που εξελέγη τον Οκτώβριο του 2022 με μια πλατφόρμα πάταξης της εγκληματικότητας αλλά και με τη στήριξη του κόμματος των Σουηδών Δημοκρατών που ζητούν την αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής.
Η αντιπολίτευση των Σοσιαλιστών της Αντερσον κατηγορεί την κυβέρνηση ότι απέτυχε να εκπληρώσει τις προεκλογικές της υποσχέσεις. Υποστηρίζει, μάλιστα, ότι η κατάσταση στη χώρα έχει επιδεινωθεί στον ένα χρόνο διακυβέρνησης του Κρίστερσον.
Για «ανεύθυνες μεταναστατευτικές πολιτικές» κάνει λόγο από την πλευρά του ο νυν πρωθυπουργός, στέλνοντας το μπαλάκι των ευθυνών πίσω στη σουηδική αντιπολίτευση η οποία, όταν ήταν κυβέρνηση, είχε υιοθετήσει μια από τις πιο φιλελεύθερες μεταναστευτικές πολιτικές στην Ευρώπη.
Πηγές: Politico, BBC, The Guardian, Al Jazeera AP
