ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: «Ιστορική» ήταν η χθεσινή συνεδρίαση των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών στο Κίεβο, καθώς διεξήχθη –για πρώτη φορά– σε χώρα εκτός της Ευρωπαϊκής Eνωσης, που βρίσκεται μάλιστα σε εμπόλεμη κατάσταση. Τα μηνύματα που εξέπεμψε η «ειδική» αποστολή των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στην Ουκρανία δεν είχαν, πάντως, μόνο συμβολική σημασία, αλλά και αρκετούς αποδέκτες εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Eνωσης. «Στέλνουμε ισχυρό μήνυμα αλληλεγγύης και στήριξης στον ουκρανικό λαό», τόνισε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος κράτησε τη διεξαγωγή της επίσκεψης «επτασφράγιστο μυστικό» και ενώ είχε δρομολογηθεί από τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, πριν από ημέρες.
Χαρακτήρισε τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία μια «υπαρξιακή κρίση», αλλά και για την Ευρώπη μια «υπαρξιακή απειλή», και για τον λόγο αυτό, ξεκαθάρισε ότι η Ε.Ε. δεν αμφιταλαντεύεται σε ό,τι αφορά τη στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, αφήνοντας αιχμές κατά της Ουάσιγκτον, λίγες ώρες μετά την απόφαση του Κογκρέσου να αφήσει εκτός τη βοήθεια προς το Κίεβο από το νομοσχέδιο περί έκτακτης χρηματοδότησης του ομοσπονδιακού κράτους. Σαφές μήνυμα έστειλε και προς τη Ρωσία, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η Ευρώπη «δεν φοβάται τους ρωσικούς πυραύλους και τα drones», που έπεσαν λίγες ώρες μετά την αναχώρησή του από την Οδησσό, το περασμένο Σάββατο, ενώ κατήγγειλε τον ρωσικό αποκλεισμό που παρεμποδίζει τη μεταφορά των ουκρανικών σιτηρών και τις βαρβαρότητες της αποκαλούμενης «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» του Κρεμλίνου στην Ουκρανία.
Ο Μπορέλ χαρακτήρισε τον πόλεμο στην Ουκρανία «υπαρξιακή απειλή» για την Ευρώπη.
Η «απάντηση» της Ευρώπης είναι η πρόταση για έναν «διμερή φάκελο» ενίσχυσης της ουκρανικής άμυνας, ύψους 5 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού μηχανισμού για την ειρήνη. Βέβαια, όπως ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου ο Ζοζέπ Μπορέλ, τα κονδύλια μέσω του ειδικού αυτού ταμείου θα είναι επιπρόσθετα της χρηματοδοτικής στήριξης, που πρόκειται να εγκριθεί από τους ηγέτες της Ε.Ε. έως το τέλος του χρόνου. Η Ενωση έχει ήδη ανακοινώσει περισσότερα από 70 δισ. ευρώ συνολικά για μακροπρόθεσμη βοήθεια προς την Ουκρανία. Ο Ισπανός διπλωμάτης ανακοίνωσε παράλληλα το ευρωπαϊκό σχέδιο για στρατιωτική εκπαίδευση 40.000 Ουκρανών τους επόμενους μήνες, ιδιαίτερα των πιλότων μαχητικών αεροσκαφών, ενώ δεσμεύθηκε για συνεργασία στον κρίσιμο τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Ξεκάθαρος υπήρξε και σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική της Ουκρανίας. Λίγες ημέρες πριν από τη διεξαγωγή της λεγόμενης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, στη Γρανάδα, με βασικό αντικείμενο τη διεύρυνση της Ε.Ε., ο Ζοζέπ Μπορέλ απέρριψε προτάσεις για σταδιακή ένταξη της Ουκρανίας στην Ενωση. «Η ένταξη στην Ευρώπη είναι όλα ή τίποτα. Η προσχώρηση είναι προσχώρηση τελεία και παύλα», είπε χαρακτηριστικά, ενώ σημείωσε ότι η «πιο ισχυρή εγγύηση ασφάλειας» προς το Κίεβο είναι η ένταξη στην Ε.Ε. Επί της ουσίας, απαντούσε σε ιδέες που έχουν ακουστεί κατά καιρούς –ακόμη και από την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα– για σταδιακή ενσωμάτωση της Ουκρανίας στην ενιαία αγορά πρώτα, καθώς η πλήρης ένταξή της θα χρειαστεί αρκετά χρόνια.
Από την πλευρά του, ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα στις κοινές δηλώσεις με τον Ζοζέπ Μπορέλ δεν έκρυψε την ανησυχία του για τυχόν διάσπαση των «συμμάχων» του Κιέβου, καθώς, όπως ανέφερε, το Κρεμλίνο «διοχετεύει χρήματα» με αυτόν ακριβώς τον στόχο. Με το βλέμμα προς τη Σλοβακία, όπου το Σάββατο αναδείχθηκε πρώτος ο φιλορώσος Ρόμπερτ Φίτσο, αλλά και την αμφιταλαντευόμενη εσχάτως στάση της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, ο Κουλέμπα ζήτησε από τους Ευρωπαίους συμμάχους να παραμείνουν ενωμένοι εν μέσω των αυξανόμενων πιέσεων από τη Ρωσία. Ο Μπορέλ, βέβαια, έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι δεν «βλέπει» κάποιο κράτος-μέλος να οπισθοχωρεί από την ενιαία γραμμή της Ε.Ε. Το ίδιο περίπου μήνυμα με τον υπουργό του εξέπεμψε, πάντως, και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, όταν απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών τόνισε πως η ουκρανική νίκη βασίζεται στη συνεργασία με την Ε.Ε. και στη σημασία της στρατιωτικής της στήριξης.
