ΒΑΡΣΟΒΙΑ. Την απομάκρυνση της Πολωνίας από τη σφαίρα επιρροής της Γερμανίας χρησιμοποιεί ως προεκλογικό επιχείρημα ο ηγέτης του εθνικιστικού Κόμματος Νόμου και Δικαιοσύνης (PiS) Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, εμφανίζοντας τον αντίπαλό του, Ντόναλντ Τουσκ, ως ενεργούμενο του Βερολίνου.
Σε σκηνοθετημένο προεκλογικό βίντεο, ο Κατσίνσκι εμφανίζεται να αρνείται να συνομιλήσει με τον Γερμανό καγκελάριο Σολτς, κλείνοντάς του επιδεικτικά το τηλέφωνο και λέγοντας στον Γερμανό πρέσβη στη Βαρσοβία: «Ο Τουσκ έφυγε πια. Οι συνήθειες έχουν αλλάξει». Μία οικονομικά αναγεννημένη Πολωνία, υπονοεί το βίντεο, δεν θα χορεύει πια στον ρυθμό του Βερολίνου, χάρη στην ηγεσία του PiS, αναφέρει η εφημερίδα The Guardian.
Οι σχέσεις Πολωνίας – Γερμανίας υπήρξαν ανέκαθεν ταραχώδεις. Το PiS έχει επιλέξει, όμως, οξεία προεκλογική τακτική ενόψει των βουλευτικών εκλογών της 15ης Οκτωβρίου, εμφανίζοντας τον Τουσκ ως γερμανικό υποχείριο. Ηδη από πέρυσι, η κυβέρνηση προετοίμαζε κατάλληλα την εκλογική της βάση, απαιτώντας πολεμικές αποζημιώσεις ύψους 1,3 τρισ. ευρώ από το Βερολίνο. Καθώς η προεκλογική εκστρατεία κορυφωνόταν, το κεντρικό σύνθημα του PiS αφορούσε τον «Χερ» Τουσκ και τις –ενδεχομένως έμμισθες– σχέσεις του με το Βερολίνο. Συνήθης κατηγορία του Κατσίνσκι κατά του Τουσκ θέλει τους Γερμανούς να έχουν «ενσωματώσει» τον Τουσκ στην Πολωνία «προκειμένου να ιδιωτικοποιήσουν πολωνικές κρατικές επιχειρήσεις».
Την Κυριακή, ο ηγέτης του PiS υποστήριξε ότι η Γερμανία είναι τόσο απελπισμένη για ρωσική ενέργεια που θα προδώσει την Ουκρανία και θα αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τη Μόσχα. Η γερμανική εθνική ψυχή, είπε ο Κατσίνσκι, «επιδιώκει πάση θυσία την κυριαρχία». Το ύφος των δηλώσεων της ηγεσίας του κόμματος έκανε ακόμη και τον Γιάτσεκ Τσαπούτοβιτς, πρώην υπουργό Εξωτερικών της κυβέρνησης PiS, να αντιδράσει κάνοντας λόγο για ρητορική, η οποία μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμη ζημιά στις σχέσεις Βαρσοβίας – Βερολίνου. Σύμφωνα με έκθεση του πρώην υπουργού, η Πολωνία, καίριος εταίρος στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, χάνει την ευκαιρία να αναδειχθεί στη διεθνή πρωτοπορία «εξαιτίας της εργαλειοποίησης των σχέσεων με τη Γερμανία για εσωτερικό πολιτικό όφελος». «Η οικοδόμηση εμπιστοσύνης και η αξιοπιστία είναι αναγκαίες ιδιότητες που επιτυγχάνονται μόνο μέσω των εποικοδομητικών σχέσεων με σημαντικούς Ευρωπαίους συμμάχους, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας», αναφέρει η έκθεση που παρουσιάσθηκε σε αμυντικό συνέδριο στη Βαρσοβία.
Η κυριαρχία του PiS στις σφυγμομετρήσεις δεν αναμένεται να περιορίσει τη ρητορική αυτή, με το Βερολίνο να ετοιμάζεται να απαντήσει στις συκοφαντίες. Παρότι οι Γερμανοί διπλωμάτες θεωρούν ότι κάθε ανάμειξη στην πολωνική πολιτική θα ήταν αντιπαραγωγική, παραβίασαν τον κανόνα για να καταδικάσουν το πρόσφατο σκάνδαλο χορήγησης αδειών παραμονής Σένγκεν έναντι αμοιβής. Από τις πρώτες ημέρες της, η προεκλογική εκστρατεία του PiS βασίσθηκε σε δύο άξονες: τη μεταναστευτική απειλή και την πεποίθηση ότι μία νίκη Τουσκ θα αποτελούσε θρίαμβο για το Βερολίνο. Το ξέσπασμα του σκανδάλου με τις βίζες, όμως, με στελέχη του ΥΠΕΞ και προξενικούς υπαλλήλους να πληρώνονται για να χορηγούν βίζες σε πολίτες αναπτυσσόμενων χωρών, δημιούργησε πρόβλημα στο κόμμα και την αντιμεταναστευτική του ρητορική. Οι δηλώσεις της γερμανικής κυβέρνησης για το σκάνδαλο έκαναν τον πρωθυπουργό Ματέους Μοραβιέτσκι να ζητήσει από τον Σολτς να πάψει να ανακατεύεται στις πολωνικές εκλογές. Το PiS αντέδρασε με καταιγισμό επικρίσεων κατά του Τουσκ.
