Στη Γρανάδα για τη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας έφθασε πριν από λίγη ώρα ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι όπως ανακοίνωσε ο ίδιος μέσω της πλατφόρμας X.
«Κοινός μας στόχος είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια και τη σταθερότητα στο κοινό ευρωπαϊκό μας σπίτι», τόνισε στην ανάρτησή του, για να προσθέσει: «Εργαζόμαστε από κοινού με τους εταίρους μας για την ενίσχυση της αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής ασφάλειας, ιδιαίτερα της περιφερειακής. Η Ουκρανία έχει ουσιαστικές προτάσεις να καταθέσει σχετικά».
I arrived in Granada, Spain, to take part in the European Political Community Summit.
Our joint goal is to ensure the security and stability of our common European home.
We are working together with partners on enhancing the European security architecture, particularly…
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) October 5, 2023
Ηγέτες από τουλάχιστον 50 ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να μετάσχουν στην τρίτη κατά σειρά σύνοδο της λεγόμενης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, ενός άτυπου πολιτικού φόρουμ που βασίστηκε σε ιδέα του Γάλλου προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, ενώ οι δύο προηγούμενες στην Τσεχία πέρυσι την ίδια εποχή και τον Ιούνιο στη Μολδαβία είχαν χαρακτηριστεί «επιτυχείς» από Ευρωπαίους αξιωματούχους. Οι συζητήσεις αναμένεται να επικεντρωθούν στην ενέργεια, στις υποδομές, στη διασυνδεσιμότητα, την κυβερνοασφάλεια, στις τρέχουσες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο και στις «προκλήσεις» όπως το μεταναστευτικό, που αναμένεται να κυριαρχήσει κατά την δεύτερη ημέρα της συνόδου, αύριο Παρασκευή- ανάμεσα αυτή τη φορά – στους 27 Ευρωπαίους ηγέτες.
Στη σημερινή συνεδρίαση βασικός στόχος είναι να δοθεί μια νέα «πνοή» στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με αξιωματούχους να θεωρούν ότι αποτελεί «πλεονέκτημα» για την Ενωση και την ασφάλειά της, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ο Γάλλος πρόεδρος αναμένεται μάλιστα να σταθεί υπέρμαχος μιας «ιστορικής επέκτασης» του «μπλοκ», που θα ενσωματώσει την Ουκρανία αλλά και άλλα επτά υποψήφια κράτη-μέλη από τα δυτικά Βαλκάνια.
Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες ανάμεσα σε κράτη-μέλη για τον μηχανισμό και τη βιωσιμότητα μιας τέτοιας επέκτασης, και μάλιστα στο τραπέζι πλέον μπαίνει και το θέμα του «κόστους» της διεύρυνσης. Σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε στους Financial Times, μόνο η Ουκρανία θα δικαιούται 186 δισ. ευρώ σε επτά χρόνια.
Παρ’ όλα αυτά, σήμερα ο Γάλλος πρόεδρος θα προχωρήσει από κοινού με τον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς σε μια προσπάθεια να εκκινήσουν οι συνομιλίες για το θέμα αυτό, που σκοπό έχει να μεγαλώσει και να ενδυναμώσει την Ε.Ε στο πλαίσιο των νέων γεωπολιτικών ανακατατάξεων, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Για τον Γάλλο πρόεδρο η σύνοδος άλλωστε αποτελεί μια ευκαιρία να «χτίσει» περαιτέρω την υστεροφημία του ως ιδεαλιστής και «οικοδόμος» του ευρωπαϊκού εγχειρήματος ενόψει και των ευρωεκλογών, την επόμενη χρονιά. Πάντως, Μακρόν και Σολτς είναι αντιμέτωποι με το δύσκολο εγχείρημα να πείσουν τα κράτη μέλη της Ε.Ε να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις ώστε να προετοιμαστεί το «μπλοκ» για την είσοδο 9 πιθανών νέων μελών. Το πιο ανησυχητικό, όμως, είναι ότι η είσοδός τους υπολογίζεται ότι θα κοστίσει πάνω από 256 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το έγγραφο που διέρρευσε στους Financial Times «όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να πληρώνουν περισσότερα και να λαμβάνουν λιγότερα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Πολλά κράτη-μέλη που είναι επί του παρόντος καθαροί αποδέκτες θα γίνουν καθαροί συνεισφέροντες».
Η διαρροή αυτής της εσωτερικής έκθεσης της γραμματείας του συμβουλίου της Ε.Ε. –μία μόλις μέρα πριν από τη συνεδρίαση στη Γρανάδα– δεν διευκολύνει την προετοιμασία της κοινής γνώμης σε αρκετά κράτη-μέλη για την επόμενη διεύρυνση του «μπλόκ», ιδιαίτερα ενόψει και των ευρωεκλογών του 2024. Τα νούμερα του «κόστους» σίγουρα δεν βοηθούν, εξάλλου, και τα μηνύματα αισιοδοξίας που θέλουν να εκπέμψουν σήμερα οι συνολικά 50 ηγέτες, που θα συζητήσουν στο κάστρο της Αλάμπρας το κοινό τους μέλλον στην Ενωση.
Προβληματισμό εξάλλου σε αρκετά κράτη-μέλη προκαλεί η επταετής ημερομηνία –το 2030– που ήδη προβάλλουν ως καταληκτική αρκετοί αξιωματούχοι, όπως ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλς Μισέλ που τη θεωρεί «φιλόδοξη, αλλά ρεαλιστική».
Στις διαβουλεύσεις, ωστόσο, πίσω από τις κλειστές πόρτες αρκετοί ηγέτες εκφράζουν ανησυχία και προβληματισμό για το πώς θα λειτουργήσει η διεύρυνση και γενικότερα η διαδικασία σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές. Βασικό ζητούμενο -ανάμεσα σε άλλα- θα είναι εάν η Ε.Ε θα πρέπει να προχωρήσει τελικά σε μια διαδικασία πολλαπλών ταχυτήτων, επιτρέποντας στα υποψήφια κράτη-μέλη να εισέλθουν σταδιακά στην Ενωση.
