Το Μον Μπλαν, όπως είναι ευρέως γνωστό το Λευκό Ορος, η υψηλότερη κορυφή των Αλπεων, «κόντυνε» κατά 2,2 μέτρα από το 2021, φτάνοντας στο χαμηλότερο ύψος που έχει αγγίξει στην ανθρώπινη ιστορία.
Το όρος, του οποίου το βραχώδες κομμάτι καλύπτεται από χιόνι και πάγο, μετρήθηκε από ομάδα τοπογράφων με τη βοήθεια drone. Τα αποτελέσματα της μέτρησης, που δημοσιεύθηκαν χθες, έδειξαν πως το ύψος του Μον Μπλαν είναι αυτή τη στιγμή 4.805,59 μέτρα. Η προηγούμενη μέτρηση, δύο χρόνια πριν, είχε καταγράψει ύψος 4.807,81 μέτρων, αποτέλεσμα που με τη σειρά του ήταν μικρότερο κατά σχεδόν ένα μέτρο από τη μέτρηση του 2017.
Περιγράφοντας το 2023 ως «κάπως ξεχωριστή χρονιά», ένας από τους τοπογράφους δήλωσε στη γαλλική τηλεόραση ότι το όρος είχε χάσει «3.500 κυβικά μέτρα πάγου και χιονιού από το 2021, όγκος που ξεπερνάει τη χωρητικότητα μιας πισίνας ολυμπιακών διαστάσεων». Ειδικοί των παγετώνων και της κλιματικής αλλαγής κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, συνδέοντας το «κόντεμα» του όρους με τη γενικότερη απώλεια μεγάλων όγκων πάγου στις Αλπεις.
Η μείωση του ύψους μπορεί, βέβαια, να είναι κάτι εποχικό και αναστρέψιμο. «Το ύψος του θα μπορούσε να είναι ψηλότερο σε δύο χρόνια», δήλωσε ο Ζαν ντε Γκαρέτ, γεωλόγος που συμμετείχε στην ομάδα μέτρησης.
Η κανονική κορυφή του βουνού βρίσκεται στα 4.792 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, όμως το παχύ στρώμα πάγου που το καλύπτει μπορεί να του προσθέσει πολλά μέτρα ύψους ανάλογα με την εποχή, τη θερμοκρασία και τον αέρα. Η ομάδα μετράει το βουνό κάθε δύο χρόνια από το 2001, ελπίζοντας να συλλέξει πληροφορίες σχετικά με την επίδραση της κλιματικής αλλαγής στις Αλπεις. «Μαζεύουμε δεδομένα για τις επόμενες γενιές, δεν είμαστε εδώ για να τα ερμηνεύσουμε, αυτό το αφήνουμε στους επιστήμονες», εξήγησε ο Ντε Γκαρέτ. «Υστερα από τόσες εκστρατείες μέτρησης, έχουμε ήδη μάθει πολλά: ξέρουμε ότι το συνολικό μέγεθος του βουνού βρίσκεται σε αιώνια εναλλαγή τόσο σε σχέση με το ύψος όσο και σε σχέση με τη θέση όπου βρίσκεται», πρόσθεσε.
Επιστημονικές ομάδες συλλέγουν εδώ και είκοσι και παραπάνω χρόνια δεδομένα για την εξέλιξη των προαιώνιων πάγων των Αλπεων, σε μια προσπάθεια πρόβλεψης της συμπεριφοράς των πάγων απέναντι στην ταχεία υπερθέρμανση. Οι μετρήσεις αυτές θα βοηθήσουν στον ακριβέστερο και έγκαιρο εντοπισμό επικίνδυνων ζωνών σε όλη την οροσειρά.
Μετά τον καύσωνα του 2003 στην Ελβετία και την πληθώρα κατολισθήσεων εκείνο το καλοκαίρι, ελβετική επιστημονική ομάδα τοποθέτησε σειρά αισθητήρων στην κορυφή Μάτερχορν, σε υψόμετρο 4.478 μέτρων, στα σύνορα Ιταλίας – Ελβετίας. Παρά τις δυσκολίες, η ομάδα εγκατέστησε δίκτυο με δεκάδες αισθητήρες, οι οποίοι συνέλεξαν μεγάλο όγκο δεδομένων.
Οι αισθητήρες μετρούν θερμοκρασία, τις διακυμάνσεις στο πλάτος ρωγμών στους βράχους, την ακριβή γεωγραφική θέση, τον σχηματισμό και την τήξη πάγων και τη συμβολή του λιωμένου πάγου στη διεύρυνση των ρωγμών και την πρόκληση κατολισθήσεων. «Τα πειράματά μας σε συνθήκες εργαστηρίου που πραγματοποιήθηκαν χάρη σε μοντέλα από τα δεδομένα των αισθητήρων στο Μάτερχορν, έδειξαν ότι η τήξη των προαιώνιων πάγων επιταχύνεται και αυξάνει τη συχνότητα κατολισθήσεων. Βλέπουμε ότι οι λίγοι πάγοι που απομένουν ευθύνονται για τη διατήρηση της ακεραιότητας του βραχώδους εδάφους», λέει ο Ματάν Μπεν-Ασέρ, γεωλόγος του Πανεπιστημίου του Σαμπερί στη γαλλική Σαβοΐα.
