Την ανάγκη εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. – Τουρκίας, καθώς αποτελεί τη «σπονδυλική στήλη» της οικονομικής σχέσης τα τελευταία 30 χρόνια, επισήμανε ο υπουργός Εμπορίου της Τουρκίας Ομέρ Μπολάτ στη διάρκεια εκδήλωσης ακριβώς για το θέμα αυτό, που διοργάνωσε το Εuropean Policy Center, στις Βρυξέλλες.
Ο Τούρκος υπουργός, που βρίσκεται σήμερα στις Βρυξέλλες για επαφές με Ευρωπαίους αξιωματούχους στην Κομισιόν, σημείωσε παράλληλα πως «η Τουρκία και η Ε.Ε. χρειάζονται η μία την άλλη» τόσο για θέματα ασφάλειας, όσο και τη διαχείριση του μεταναστευτικού αλλά και γεωπολιτικές εξελίξεις όπως η τρέχουσα κρίση στη Μέση Ανατολή, καθώς και τον ενεργειακό εφοδιασμό.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας ο κ. Μπολάτ ανέφερε πως «πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την ένταξή μας κρατούν εδώ και περίπου 20 χρόνια» και τόνισε πως πρέπει να «χτίσουμε με μικρά βήματα» στην παρούσα φάση καθώς υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις ανάμεσα στα 27 κράτη–μέλη της Ε.Ε. Εδωσε παράλληλα το πλαίσιο για τις σχέσεις Ε.Ε – Τουρκίας λέγοντας ότι αυτές βασίζονται στη συμφωνία σύνδεσης, στην τελωνειακή ένωση καθώς και στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Με τον τρόπο αυτό υπενθύμισε πως η Τουρκία παραμένει υποψήφια προς ένταξη χώρα.
Ο Τούρκος υπουργός αναγνώρισε πως σε ό,τι αφορά την τελωνειακή ένωση υπάρχει έλλειψη των «απαραίτητων εργαλείων, προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι τρέχουσες προκλήσεις» και για τις δύο πλευρές ενώ σημείωσε πως η νέα οικονομική σχέση της Ε.Ε. και Τουρκίας θα πρέπει να συμπεριλάβει τους κρίσιμους τομείς της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Με δεδομένη την επανεκλογή μιας κυβέρνησης με πενταετή θητεία, που σημαίνει πολιτική σταθερότητα, όπως σημείωσε, ανέφερε τις προσδοκίες της Αγκυρας για ένα νέο πολιτικό διάλογο με την Ε.Ε. για πολλαπλά θέματα σε διμερές και πολυμερές πλαίσιο, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα των νέων γεωπολιτικών εξελίξεων. Σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία υπενθύμισε τον διαμεσολαβητικό ρόλο της Αγκυρας, ενώ ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία ενώ δεν ευθυγραμμίζεται με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, δεν τις παρακάμπτει και πως απλώς τουρκικά προϊόντα προωθούνται στη ρωσική αγορά.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, η τουρκική πλευρά αναμένει την ξεχωριστή έκθεση που ετοιμάζει η Κομισιόν και η οποία θα περιγράψει επί της ουσίας, όπως είπε, τον «οδικό χάρτη» για το μέλλον των ευρωτουρκικών σχέσεων.
Μεγάλη έμφαση έδωσε παράλληλα στην ανάγκη απελευθέρωσης της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, που αποτελεί πάγιο αίτημα της Αγκυρας προς τις Βρυξέλλες λέγοντας πως η μη άρση της «αποτελεί εμπόδιο» στην ελεύθερη διακίνηση των ανθρώπων, αλλά και στη δραστηριοποίηση και των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που λειτουργούν στη χώρα του και που αριθμούν περίπου τις 85.000.
Ερωτηθείς από την «Κ» εάν η Αγκυρα θα ικανοποιούνταν από μια διευκόλυνση της παροχής βίζας για «συγκεκριμένες κατηγορίες» πολιτών όπως επιχειρηματίες, ακαδημαϊκοί και φοιτητές ο κ. Μπολάτ ανέφερε ότι πρόκειται για «ένα βασανιστικό θέμα» για τους πολίτες, καθώς υποσχέσεις που είχαν δοθεί στο πλαίσιο της δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας το 2016 δεν έγιναν πραγματικότητα και ζήτησε την πραγματοποίηση των υποσχέσεων. «Η Τουρκία θα πρέπει να αποκτήσει απελευθέρωση της βίζας ως δικαίωμά μας βάσει του διεθνούς δικαίου» είπε χαρακτηριστικά, αλλά έως τότε θα μπορούσε να υπάρξει μια διευκόλυνση για επιχειρηματίες, τεχνικούς, μηχανικούς, ακαδημαϊκούς και φοιτητές.
Δεν υπήρξε πάντως το ίδιο σαφής στην ερώτηση της «Κ» για το εάν υπάρχει χρονικός ορίζοντας σε σχέση με τις μελλοντικές συνομιλίες για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης.
Οσον αφορά τις σχέσεις της Αγκυρας με κράτη-μέλη της Ε.Ε., εξέφρασε ικανοποίηση που υπάρχουν «θετικά σημάδια από πολλά μέλη της Ε.Ε., μετά τις εκλογές» ενώ ανέφερε συγκεκριμένα ότι είναι «σημαντικό ότι, την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, ο πρόεδρός μας θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, με πολλούς υπουργούς».
Αναφορικά με το Κυπριακό υπενθύμισε πως πρόκειται για «μακρά ιστορία» ωστόσο παρά το «τέλμα» στο οποίο φαίνεται ότι και οι δύο πλευρές έχουν φτάσει η «τδβκ» είπε πως προσκαλείται σε διεθνείς πλατφόρμες. Ο κ. Μπολάτ ωστόσο τόνισε πως «εάν οι μεγάλες χώρες, οι μεγάλες δυνάμεις της Ε.Ε., θέλουν να ξεκινήσουν και πάλι την πρόοδο στη σχέση με την Τουρκία, θα πείσουν την ελληνοκυπριακή πλευρά. Δεν θα έχουν δυσκολία να την πείσουν».
