O πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συναντήθηκε την Κυριακή και τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο με τον ειδικό εισαγγελέα Ρόμπερτ Χερ, ο οποίος τον ανέκρινε σχετικά με τη διπλή υπόθεση απόρρητων εγγράφων που βρέθηκαν στην κατοχή του παράνομα. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών συναντάει έναν εισαγγελέα στο πλαίσιο έρευνας, ενώ ο εκπρόσωπος του Τζο Μπάιντεν, Ιαν Σαμς, δήλωσε πως ο πρόεδρος συνεργάστηκε πρόθυμα με τις Αρχές και «η οικειοθελής κατάθεση ολοκληρώθηκε ομαλά» αργά το βράδυ της Δευτέρας. Ο Τζο Μπάιντεν δεν αντιμετωπίζει μέχρι στιγμής κάποια επίσημη νομική κατηγορία. Οι έρευνες, που διατάχθηκαν από τον γενικό εισαγγελέα των ΗΠΑ Μέρικ Γκάρλαντ, αφορούν την ανακάλυψη δύο «πακέτων» με χαρακτηρισμένα έγγραφα σε δύο χώρους που σχετίζονται με τον πρόεδρο.
Η πρώτη περίπτωση σημειώθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2022, όταν μια ομάδα δικηγόρων του Μπάιντεν βρήκε στο Penn Biden Center for Diplomacy and Global Engagement, ένα think tank στην Ουάσιγκτον που διευθύνει και χρηματοδοτεί ο ίδιος, «περίπου δέκα» έγγραφα με τον χαρακτηρισμό «απόρρητο» ανακατεμένα με άλλα, μη χαρακτηρισμένα, αρχεία. Τα έγγραφα υποτίθεται πως ανακαλύφθηκαν μέσα σε κλειδωμένο ντουλάπι και καθώς η ομάδα πακετάριζε πράγματα για να αδειάσει ένα γραφείο στο κτίριο. Αμέσως μετά την ανακάλυψη, το συμβούλιο του Λευκού Οίκου ενημέρωσε τα Εθνικά Αρχεία και τα ευρήματα μεταφέρθηκαν εκεί το επόμενο πρωί. Στη δεύτερη περίπτωση, και κατόπιν οικειοθελούς έρευνας που ξεκίνησαν οι δικηγόροι του προέδρου μετά την ανακάλυψη των πρώτων αρχείων στην Ουάσιγκτον, ακόμη ένας φάκελος με «μικρό αριθμό» εγγράφων ανακαλύφθηκε στο γκαράζ της οικείας του Μπάιντεν στο Ουίλμινγκτον της ανατολικής πολιτείας του Ντέλαγουερ. Και σε εκείνη την περίπτωση το υπουργείο Δικαιοσύνης ενημερώθηκε αμέσως.
Αυτά τα έγγραφα ανάγονται στην περίοδο που ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών στην κυβέρνηση Ομπάμα (2009-2017) και στις τρεις δεκαετίες της θητείας του στο αμερικανικό Κογκρέσο, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε ασχοληθεί εκτενώς με την εξωτερική πολιτική. Η κατοχή τους είναι παράνομη, καθώς σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία κάθε πρόεδρος και κάθε αντιπρόεδρος είναι υποχρεωμένος να επιστρέφει το σύνολο των εγγράφων τους, των καταγεγραμμένων συνομιλιών τους και οποιουδήποτε άλλου σχετικού υλικού στα Εθνικά Αρχεία μετά το πέρας της θητείας τους. Ο ίδιος δήλωσε πάντως πως δεν γνώριζε ότι τα εν λόγω έγγραφα βρίσκονται στις δύο τοποθεσίες. Παρ’ όλα αυτά, εκείνη την περίοδο ο Γκάρλαντ διόρισε τον πρώην εισαγγελέα του Μέριλαντ, Ρόμπερτ Χερ, τον οποίον ονόμασε ανεξάρτητο, ως επικεφαλής της έρευνας γύρω από τον τρόπο με τον οποίο ο νυν πρόεδρος διαχειρίστηκε τα αρχεία, διότι ανακύπτουν εύλογα ερωτήματα σχετικά με το γιατί τα είχε κρατήσει στην κατοχή του, καθώς και γιατί ο Λευκός Οίκος άργησε να ανακοινώσει δημοσίως την εύρεσή τους.
Κάποια φέρεται να περιείχαν συνοπτικές αναφορές σχετικά με ξένα κράτη, συμπεριλαμβανομένων της Ουκρανίας, του Ιράν και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Προσπάθεια ισορροπίας
Ερωτηθείς σχετικά με την ολιγωρία, ο προσωπικός δικηγόρος του Μπάιντεν, Ρόμπερτ Μπάουερ, είχε δηλώσει τότε πως «η νομική ομάδα του προέδρου προσπαθεί να ισορροπήσει τη δημόσια διαφάνεια με τους θεσμικούς κανονισμούς και τους επιβεβλημένους περιορισμούς ώστε να προστατευθεί η ακεραιότητα της έρευνας. Αυτά τα δύο απαιτούν την περιορισμένη δημόσια αναφορά σε λεπτομέρειες σχετικές με την έρευνα, όσο αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη».
Ο χαρακτηρισμός ενός αρχείου ως «απορρήτου» καλύπτει ένα φάσμα περιεχομένων από σχετικά μυστικά θέματα μέχρι απολύτως μυστικά θέματα. Αν και δεν έχουμε γνώση του περιεχομένου κανενός από τα ανακαλυφθέντα έγγραφα, πηγές που ζήτησαν να παραμείνουν ανώνυμες δήλωσαν στους New York Times πως το πρώτο πακέτο των 10 αρχείων περιείχε συνοπτικές αναφορές σχετικά με ξένα κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας, του Ιράν και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ το CNN αναφέρει πως ένας απροσδιόριστος αριθμός του συνόλου έφερε την ένδειξη «άκρως απόρρητα» – το υψηλότερο επίπεδο διαβάθμισης.
Η ανάκριση του προέδρου έλαβε χώρα εν μέσω των δραματικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, είχε όμως προγραμματιστεί εδώ και αρκετούς μήνες. Η ολοκλήρωσή της θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη πως η έρευνα πλησιάζει στο τέλος της. Ο Χερ και η ομάδα του μένει να αποφασίσουν εάν τελικά θα απαγγείλουν κατηγορίες στον πρόεδρο. Η υπόθεση φέρνει αμηχανία στον Λευκό Οίκος καθώς, παρά τις σημαντικές διαφορές, έχει ομοιότητες με τη σχετική υπόθεση του Ντόναλντ Τραμπ. Ο τέως πρόεδρος αντιμετωπίζει σειρά κατηγοριών σχετικά με την παράνομη κατοχή διαβαθμισμένων εγγράφων στην έπαυλή του στο Μαρ-α-Λάγκο και στο ιδιωτικό του γήπεδο γκολφ στη Φλόριντα, συμπεριλαμβανομένων κατηγοριών για κατασκοπεία και παρεμπόδιση δικαστικών ερευνών. Αν και επανειλημμένως έχει υποστηρίξει πως κατείχε τα έγγραφα νόμιμα, ο ειδικός εισαγγελέας Τζακ Σμιθ τον παρέπεμψε πρόσφατα σε δίκη, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει τον Μάιο του 2024.
