Με τη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα να επίκειται και το βόρειο μέτωπο με τον Λίβανο να θεωρείται ενεργό, το Ισραήλ φαίνεται πως δεν αγνοεί καθόλου την κατάσταση που επικρατεί στη Δυτική Οχθη. Από την έναρξη του πολέμου, στη Δυτική Οχθη σημειώνονται μεμονωμένα ένοπλα επεισόδια, που περιορίζονται σε σποραδικούς πυροβολισμούς κατά Ισραηλινών στρατιωτικών και Ι.Χ. οχημάτων που κινούνται από και προς τους εβραϊκούς εποικισμούς της περιοχής.
Ωστόσο, παρά τη σχετική ηρεμία που επικρατεί, τις πρωινές ώρες της περασμένης Πέμπτης και Παρασκευής (12-13/10) ο ισραηλινός στρατός πραγματοποίησε εφόδους στο κέντρο της πόλης Τζενίν, στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Οχθης και, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, πάνω από 330 στελέχη της Χαμάς συνελήφθησαν για προληπτικούς λόγους.
Θα μπορούσε κανείς να ισχυρισθεί ότι τέτοιες προληπτικές κινήσεις στη Δυτική Οχθη, και μάλιστα εν καιρώ πολέμου, είναι απολύτως αναμενόμενες. Ωστόσο, άξιο προσοχής είναι ότι το ενδιαφέρον των Ισραηλινών εστιάζεται αποκλειστικά στην Τζενίν και στα περίχωρά της. Η Τζενίν διαφέρει σημαντικά από τις υπόλοιπες παλαιστινιακές πόλεις της Δυτικής Οχθης. Ηδη από τα μέσα του 2021, οι αρχές ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής έδειχναν να χάνουν τον έλεγχο, με το κενό ασφαλείας να αναπληρώνεται αυτόκλητα από τον ισραηλινό στρατό.
Στις αρχές Οκτωβρίου 2021, στελέχη της Ισλαμικής Τζιχάντ που είχαν αποδράσει από τις ισραηλινές φυλακές ασφαλείας διέφυγαν στην Τζενίν και εκεί κατάφεραν να βρουν καταφύγιο. Η βοήθεια που τους προσφέρθηκε δεν προήλθε μόνο από τους ομοϊδεάτες τους, τοπικούς πυρήνες της Ισλαμικής Τζιχάντ.
Πρόθυμοι να τους εξασφαλίσουν κρησφύγετο ήταν τόσο οι τοπικοί πυρήνες της Χαμάς όσο και στελέχη της «καθεστωτικής» Φατάχ, αψηφώντας τις συστάσεις της αστυνομίας της Παλαιστινιακής Αρχής. Το κενό εξουσίας στην Τζενίν διευρύνθηκε ακόμη περισσότερο όταν μία νέα οργάνωση, τελείως διαφορετική από όλες τις άλλες, έκανε την εμφάνισή της με την ονομασία «Λάκκος των Λεόντων».
Στελέχη της ήταν Παλαιστίνιοι ηλικίας 25-35 ετών, κάτοικοι της Τζενίν και των περιχώρων, μη θρησκευόμενοι, εθνικιστές και με σχετικά ανώτερη μόρφωση. Πυρήνες της Χαμάς φέρονταν να τους ενισχύουν με εκπαίδευση και οπλισμό, με αποτέλεσμα να καταφέρουν επιτυχή πλήγματα κατά των Ισραηλινών οποτεδήποτε βρισκόταν σε εξέλιξη νυχτερινή επιδρομή τους.
Αν και οι Ισραηλινοί θεωρούν σήμερα ότι ο «Λάκκος των Λεόντων» έχει διαλυθεί μετά την εξουδετέρωση ηγετικών στελεχών του, ουδείς γνωρίζει εάν αυτό είναι ακριβές.
Δεν έχει καταστεί απολύτως σαφές εάν πίσω από τις δοκιμαστικές (και ανεπιτυχείς) εκτοξεύσεις ρουκετών στις 15 Αυγούστου 2023, από την Τζενίν κατά του ισραηλινού οικισμού Σακέντ στη Νότια Γαλιλαία, δεν βρίσκονται πυρήνες του «Λάκκου των Λεόντων» ή ακόμη και της Χαμάς. Από τα περίχωρα της Τζενίν πραγματοποιήθηκαν άλλες δύο εκτοξεύσεις ρουκετών στις αρχές και στα μέσα Σεπτεμβρίου.
Το ενδεχόμενο να προκύψει ένα «τρίτο μέτωπο» εκτοξευτήρων που θα είναι σε θέση να απειλήσει ισραηλινές πόλεις που μέχρι τώρα θεωρούνται «ήρεμες» (π.χ. Αφούλα, Τιβεριάδα, Νοφ-Χα’Γκαλίλ, Χαντέρα) δεν αναφέρεται καθόλου από τα τοπικά ΜΜΕ. Αυτό το «τρίτο μέτωπο», όμως, ως ενδεχόμενο δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως απίθανο. Εάν κάτι έμαθαν οι Ισραηλινοί από τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου είναι ότι ο εφησυχασμός απαγορεύεται.
* Ο κ. Γαβριήλ Χαρίτος διδάσκει Ιστορία των Πολιτικών Σχέσεων Ελλάδας – Ισραήλ – Κύπρου στο Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Είναι ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ.
