Ο υποψήφιος της ξενοφοβικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) για την πρωθυπουργία στο γερμανικό κρατίδιο της Εσσης, Ρόμπερτ Λάμπρου, είναι γεμάτος αντιφάσεις. Αν και γιος Ελληνα από τη Θήβα είναι στέλεχος του κόμματος, που ιδρύθηκε με αποκλειστικό στόχο να πετάξει την Ελλάδα από το ευρώ. Παρόλο που έχει μεταναστευτικό υπόβαθρο, τάσσεται υπέρ μιας σκληρής μεταναστευτικής πολιτικής. Στους κεντρικούς του στόχους είναι η μεταρρύθμιση της Ε.Ε., τη στιγμή που το κόμμα του θέλει τη διάλυσή της. Αξιοπρόσεκτο είναι εξάλλου ότι στα νιάτα του ο ίδιος υπήρξε μέλος του σοσιαλδημοκρατικού SPD, ενώ τώρα εκπροσωπεί ένα κόμμα σαφώς ακροδεξιό. Οταν του απαριθμώ όλα αυτά τα στοιχεία του βιογραφικού του, γελάει και παραδέχεται ότι εκ πρώτης όψεως ακούγονται πράγματι αντικρουόμενα. Σπεύδει όμως να με διορθώσει: «Η AfD δεν συγκροτήθηκε για να εκδιώξει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη, αλλά για να αποδείξει ότι υπάρχει μια “εναλλακτική” πολιτική σε αυτήν της Αγκελα Μέρκελ στο ζήτημα των πακέτων διάσωσης. Γι’ αυτό άλλωστε ονομάστηκε “εναλλακτική”, ενώ η τέως καγκελάριος επέμενε ότι δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική από την πολιτική που ακολουθεί». Ναι, αλλά ο ίδιος δεν ήταν υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα; «Ναι, γιατί θεωρούσα ότι θα ήταν καλύτερο για τη χώρα».
Δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία της, η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) δεν αποτελεί πλέον αποκλειστικά ανατολικογερμανικό φαινόμενο, αφού οι πρόσφατες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές Οκτωβρίου σε Εσση και Βαυαρία επιβεβαίωσαν την ιδεολογική κυριαρχία του σχηματισμού, ο οποίος κατορθώνει να καθορίζει την ατζέντα του διαλόγου με τις σκληρές θέσεις του. Στα δύο κρατίδια η AfD τερμάτισε με ποσοστά 18,4% και 14,6 αντίστοιχα, ενώ ειδικά στην Εσση η επιρροή της αυξήθηκε πάνω από 5% (στη Βαυαρία λίγο πάνω από 4%). Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι η καλή επίδοση του κόμματος στην πρώην Δυτική Γερμανία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους νέους ψηφοφόρους, που ανησυχούν για τον πληθωρισμό, την ενεργειακή κρίση και τη μετανάστευση και γοητεύονται από τη χρήση του TikTok στις εκστρατείες της. Παρά την απήχησή της, το πολιτικό σύστημα επιμένει στην υγειονομική ζώνη αποκλεισμού της από κάθε συνεργασία. Ο κ. Λάμπρου είναι αισιόδοξος ότι αυτό θα αλλάξει. «Πότε πιστεύετε ότι θα έρθετε στην εξουσία;», τον ρωτάω, αλλά η φράση που χρησιμοποιώ στα γερμανικά –«An die Macht kommen»– του δημιουργεί αρνητικούς (νεοναζιστικούς) συνειρμούς. «Ωραία, πότε θα κυβερνήσετε;», επαναδιατυπώνω το ερώτημα. «Πιστεύω ότι μέσα στα επόμενα ένα έως δύο χρόνια θα έχουμε συνάψει συνεργασίες σε επίπεδο κρατιδίων», εκτιμά. «Τους τελευταίους 6-8 μήνες το κόμμα κινείται γύρω στο 20% στις δημοσκοπήσεις. Αυτό σημαίνει πάνω από 12 εκατ. ψηφοφόροι. Πόσο ακόμη θα είναι ρεαλιστικό να απομονώνει κανείς 12 εκατ. πολίτες σε μια δημοκρατία; Πλέον η πλειοψηφία των Γερμανών διεκδικεί τον περιορισμό της μαζικής μετανάστευσης και αυτό το αίτημα αγνοείται πλήρως».
«Τους τελευταίους 6-8 μήνες το κόμμα κινείται γύρω στο 20%. Αυτό σημαίνει πάνω από 12 εκατ. ψηφο- φόροι. Πόσο ακόμη θα είναι ρεαλιστικό να απομονώνει κανείς 12 εκατ. πολίτες;».
Οι γονείς του –ο Ελληνας πατέρας του και η Γερμανίδα μητέρα του– γνωρίστηκαν ως φοιτητές στο Μίνστερ της Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας, όπου γεννήθηκε κι ο ίδιος. Σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων και κάποια στιγμή αποφάσισε να επιλέξει τη γερμανική υπηκοότητα, αποκηρύσσοντας την ελληνική. «Γιατί;», τον ρωτάω. Η άποψή του είναι ότι η διπλή υπηκοότητα δημιουργεί σύγχυση και πως πρέπει κανείς να επιλέγει πού ανήκει. Πρόσφατα ίδρυσε έναν σύλλογο για τη Γερμανία που αποτελείται από πολίτες με μεταναστευτικές ρίζες. «Ως κόμμα απορρίπτουμε κατηγορηματικά την παράνομη μετανάστευση. Είναι κρατική αποτυχία το γεγονός ότι ακόμη έχουν τη δυνατότητα να έρχονται εκατομμύρια μετανάστες στη χώρα, από το 2015 έως σήμερα. Αυτού του είδους η μεταναστευτική πολιτική οξύνει δραματικά τα υπάρχοντα προβλήματα. Ο σύλλογος που έχω ιδρύσει απευθύνεται σε ανθρώπους με μεταναστευτικό υπόβαθρο για τη Γερμανία, όπως ονομάζεται. Εχει ενδιαφέρον πως όταν έρχονται μαθητές και μας ρωτούν για τη σχέση μας με τους μετανάστες περιμένουν ότι θα ακούσουν πολύ αρνητικές απόψεις από εμάς. Αυτό όμως είναι απόρροια του στιγματισμού και της δυσφήμησης της AfD. Θέλουμε οι άνθρωποι να έρχονται νόμιμα στη Γερμανία, να ενσωματώνονται, που σημαίνει να υιοθετούν την κυρίαρχη κουλτούρα μας (Leitkultur), τις αξίες μας, π.χ. την ισότητα των δύο φύλων, τον διαχωρισμό Κράτους – Εκκλησίας και να σέβονται το σύνταγμα και όχι τη σαρία. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις μπορούμε να τους υποδεχθούμε με όλη μας την καρδιά. Γι’ αυτό άλλωστε ψηφίζουν AfD πολλοί ξένοι. Υπάρχει ο διαδεδομένος μύθος ότι όσοι έχουν μεταναστευτικές ρίζες είναι αυτόματα αριστεροί. Αυτό δεν ισχύει. Πολλοί εξ αυτών αναζητούν μια συντηρητική πολιτική στέγη».
Η «φράξια»
«Υπερβολικά διχαστική» χαρακτηρίζει την άποψη του ηγέτη των Χριστιανοδημοκρατών, Φρίντριχ Μερτς, ότι οι αιτούντες άσυλο έρχονται στη Γερμανία και φτιάχνουν δωρεάν τα δόντια τους, ενώ οι Γερμανοί περιμένουν στην ουρά. «Δεν θα βρείτε κάποια αντίστοιχα ακραία δήλωση εκ μέρους μου όσο κι αν ψάξετε», διακηρύσσει. «Βέβαια, έως έναν βαθμό έχει δίκιο ότι ένα μεγάλο κομμάτι αυτού του μαζικού μεταναστευτικού κύματος έρχεται για να διεκδικήσει την ιατρική φροντίδα χωρίς να έχει πληρώσει την παραμικρή εισφορά και γνωρίζει πολύ καλά τα δικαιώματά του. Αυτό δεν είναι ξενοφοβικό!». Του θυμίζω ότι υπάρχει ένα τμήμα στο κόμμα του, η επονομαζόμενη Πτέρυγα (Fluegel), που έχει έκδηλες ρατσιστικές, ισλαμοφοβικές, αναθεωρητικές απόψεις και σχετικοποιεί τα εγκλήματα του εθνικοσοσιαλισμού. Αν και η Αρχή για την Προστασία του Συντάγματος έθεσε τη συγκεκριμένη ριζοσπαστικοποιημένη φράξια υπό παρακολούθηση, ο ηγέτης της και επικεφαλής του κόμματος στη Θουριγγία, Μπγιορν Χέκε, παραμένει στέλεχος του κόμματος. «Οντως, ένα μέρος του κόμματος πρέπει να υποβληθεί σε μια διαδικασία ωρίμανσης, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει με τη διάλυση της Πτέρυγας, ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη μια πολύ ενδιαφέρουσα διεργασία και οι άνθρωποι αυτοί έχουν εξελιχθεί σημαντικά σε μια πολύ θετική κατεύθυνση…». «Ναι, αλλά οι ίδιοι άνθρωποι είναι ακόμη μέλη της AfD», τον διακόπτω. «Ποια είναι η σχέση σας με τον Χέκε;». «Τον συναντώ στις ημερίδες της ηγετικής ομάδας σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Δεν έχω κάποια απευθείας σχέση μαζί του. Αλλους συναδέλφους μου τους γνωρίζω πολύ καλύτερα και σε πολύ πιο προσωπικό επίπεδο».
Η Θήβα και η Ρόδος
Τον ρωτάω αν έχει διαβάσει τα ελληνικά δημοσιεύματα που τον αφορούν. «Τα διαβάζει ο αδελφός μου, που ξέρει καλά ελληνικά», λέει. Ο πατέρας του εξακολουθεί να ζει σε ένα χωριό έξω από τη Θήβα. Τα καλοκαίρια το επισκέπτεται συχνά. Φέτος, λόγω του προεκλογικού αγώνα έμεινε στη Γερμανία και έδωσε μια συνέντευξη στο RTL, όπου, σχολιάζοντας τις πυρκαγιές σε Ρόδο και Εβρο, ισχυρίστηκε ότι κάθε χρόνο έχουμε μεγάλες πυρκαγιές στην Ελλάδα. «Είστε λοιπόν αρνητής της κλιματικής αλλαγής;» αναρωτιέμαι φωναχτά. «Πήρατε μία δήλωσή μου και την απομονώσατε από τα συμφραζόμενα. Είπα ότι το γεγονός πως έχει πυρκαγιές δεν αποτελεί από μόνο του απόδειξη κλιματικής αλλαγής γιατί τις τελευταίες δεκαετίες πάντα καίγεται η Ελλάδα το καλοκαίρι. Η κλιματική αλλαγή υπάρχει, αλλά αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι ποια είναι η ανθρώπινη συνδρο-
μή στην υπερθέρμανση. Το κόμμα μας θεωρεί ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν παίζει τόσο μεγάλο ρόλο και γι’ αυτό δεν αξίζει τον κόπο να επενδύουμε χρήματα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής».