«Απήχθη» γράφουν τα πόστερ με μεγάλα κεφαλαία γράμματα πάνω από φωτογραφίες ομήρων που αιχμαλωτίσθηκαν από τη Χαμάς στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Σε πανεπιστήμια και πόλεις σε όλο τον κόσμο, όμως, κάποιοι σκίζουν τις αφίσες.
Τις εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου στη Μέση Ανατολή, τα πόστερ των απαχθέντων, που δημιούργησαν Ισραηλινοί καλλιτέχνες δρόμου, έχουν βρεθεί παντού σε δημόσιους χώρους σε ΗΠΑ, Δυτική Ευρώπη και πέρα από αυτές. Διαθέσιμα στον καθένα που διαθέτει σύνδεση στο Ιντερνετ, μπορούν να εκτυπωθούν και να κολληθούν σε στύλους ηλεκτρικού, σε βιτρίνες κλειστών καταστημάτων και σε εισόδους του μετρό.
Η επικόλληση των πόστερ έχει καταστεί μια ιδιάζουσα μορφή ακτιβισμού, διατηρώντας τους περισσότερους από 200 ομήρους της Χαμάς στο κέντρο του ενδιαφέροντος του κοινού. Η αφαίρεση των πόστερ έδωσε, όμως, και αυτή διέξοδο σε μια ιδιαίτερη μορφή ακτιβισμού, ένα είδος βαλβίδας εκτόνωσης, αλλά και πρόκλησης, από όσους νιώθουν οργή για τις πράξεις της ισραηλινής κυβέρνησης απέναντι στους Παλαιστινίους στα χρόνια πριν από την 7η Οκτωβρίου, αλλά και στις εβδομάδες μετά την εκκίνηση των ισραηλινών βομβαρδισμών της Γάζας.
Κάποιοι που πιάστηκαν να σκίζουν τα πόστερ δέχθηκαν αυστηρή κριτική σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οδοντίατρος στη Βοστώνη και πολίτης στη νότια Φλόριντα, μεταξύ άλλων, απολύθηκαν από τις δουλειές τους. Η διένεξη γύρω από τα πόστερ έχει οξύνει την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα, ενώ αφορά ένα από τα πιο καυτά ερωτήματα του πολέμου: Ποιανού ο πόνος αξίζει να απασχολεί τη δημόσια συζήτηση και να εξασφαλίζει τη συμπάθεια του κοινού;
Οσοι διαφωνούν με τα πόστερ τα έχουν χαρακτηρίσει ως προπαγάνδα σε καιρό πολέμου. Οι επικριτές της αποκαθήλωσής τους θεωρούν ότι η πράξη αυτή είναι αντισημιτική και στερείται ανθρωπιάς. Ολοένα και πιο συχνά οι δημόσιες αυτές αντιπαραθέσεις τείνουν να καταλήξουν στη χρήση σωματικής βίας, ένα είδος μάχης δι’ αντιπροσώπου για τον πραγματικό πόλεμο που διεξάγεται στη Μέση Ανατολή.
Για τη Νιτσάν Μιντζ, μια από τις εικαστικούς πίσω από τα πόστερ, η ξαφνική δημοτικότητά τους στο Ιντερνετ υπήρξε μεγάλη έκπληξη. Βλέποντας ανθρώπους να τα σκίζουν πείσθηκε ότι γινόταν μάρτυρας ξεκάθαρου αντισημιτισμού. «Η εκστρατεία αυτή έκανε πολλά για να ευαισθητοποιήσει το κοινό στην τύχη των απαχθέντων. Μας έκανε επίσης να συνειδητοποιήσουμε πόσο μισητοί είμαστε στην κοινότητα», λέει η Μιντζ.
Για άλλους είναι ελευθερία έκφρασης και για άλλους ισλαμοφοβία, καθώς η δράση δεν περιλαμβάνει Παλαιστίνιους αγνοουμένους των ισραηλινών βομβαρδισμών.
Οι αψιμαχίες γύρω από τα πόστερ είναι βαθιά αναχρονιστικές –χρησιμοποιώντας χαρτί και κόλλα– αλλά και βαθύτατα μοντέρνες. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν την ικανότητα να διογκώσουν τις διαμάχες της γειτονιάς σε διεθνή διπλωματικά επεισόδια, ενώ εικόνες ανθρώπων να σκίζουν τα πόστερ έχουν κατακλύσει τα συγκεκριμένα μέσα τις τελευταίες ημέρες.
Σε ένα βίντεο από το Κουίνς της Νέας Υόρκης, ομάδα ανδρών που δηλώνουν ότι δεν είναι Εβραίοι έρχονται αντιμέτωποι με άλλον άνδρα που σκίζει τα πόστερ των ομήρων. «Πολύ θα ήθελα να σε στείλω στο νοσοκομείο», λέει ένας από την ομάδα στον «βάνδαλο». Στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, νεαρή γυναίκα που έσκιζε τα επίμαχα πόστερ εμφανίσθηκε αποφασισμένη να υπερασπισθεί την πράξη της, αλλά και ενοχλημένη που η δράση της είχε καταγραφεί σε βίντεο. «Γιατί με κινηματογραφείτε;» ρωτάει τον άνδρα πίσω από την κάμερα. «Για να δείξω από πού πηγάζει το μίσος σε αυτό το πανεπιστήμιο», της απαντάει. Οι κανόνες αφισοκόλλησης ορίζονται από τις δημοτικές αρχές, ενώ τα πανεπιστήμια έχουν άλλους κανόνες. «Το κύριο ζήτημα αφορά την ελευθερία της έκφρασης. Οσοι διαφωνούν με τα πόστερ των απαχθέντων μπορούν να τοιχοκολλήσουν τα δικά τους, εκφράζοντας τις απόψεις τους», σχολιάζει ο καθηγητής Νομικής του Πανεπιστημίου Ουίλιαμ και Μέρι, Τιμ Ζουίκ.
Ο Μάικ Μίσκιν, διαχειριστής και ιδιοκτήτης μικρού ειδησεογραφικού σάιτ στη Νέα Υόρκη, λέει ότι έχει λάβει δεκάδες βίντεο ανθρώπων να σκίζουν τα πόστερ. Εξι από αυτά προβάλλονται στη σελίδα του. Παρότι ο Μίσκιν, που είναι Εβραίος, δεν δημοσιοποιεί τα ονόματα των ανθρώπων που εμφανίζονται στα βίντεο, λέει ότι γνωρίζει άλλα διαδικτυακά μέσα τα οποία αποκαλύπτουν τις ταυτότητές τους. «Δεν λυπάμαι για αυτό. Αν δεν θέλουν να πιαστούν να το κάνουν, ας μην έσκιζαν τα πόστερ», τονίζει, ενώ απορρίπτει τα ελαφρυντικά που έχουν ακουστεί για αυτούς, όπως ότι απλώς εφαρμόζουν τον νόμο κατά της αφισορύπανσης γιατί θέλουν να καθαρίσουν τις γειτονιές τους. «Δεν νομίζω ότι σκίζουν διαφημιστικά πόστερ για μαθήματα κιθάρας», λέει ο Μίσκιν.
Τα κίνητρα των βανδάλων είναι στην πραγματικότητα ποικίλα. Ο 24χρονος Μάιλς Γκραντ σκίζει τέτοια πόστερ στη Νέα Υόρκη. «Με ενοχλεί η έλλειψη περιεχομένου. Είμαι Εβραίος, αλλά φιλοπαλαιστίνιος και αντισιωνιστής. Είναι προφανές ότι αυτοί που τα τοιχοκολλούν δεν νοιάζονται για τις ανθρώπινες ζωές. Αν το έκαναν, θα περιλάμβαναν στοιχεία για την ιστορία Ισραήλ – Παλαιστίνης. Οι ελλείψεις αυτές είναι σκόπιμες», λέει ο Γκραντ.
Η εικαστικός Νιτσάν Μιντζ περιγράφει την εκστρατεία της ως μέθοδο που θα επιτρέψει στους Εβραίους να διαχειριστούν τους φόβους τους σε αυτή τη σκοτεινή περίοδο. «Ο τρόπος που εκφράζουμε την ανησυχία μας για τους απαχθέντες είναι να κολλάμε τα πόστερ για να μη γρονθοκοπήσουμε τους τοίχους ή αυτοκτονήσουμε», εξηγεί η ίδια.
Οι δημιουργοί των πόστερ εξασφάλισαν την άδεια των συγγενών των απαχθέντων. Ο Εβραίος ακτιβιστής υπέρ της ειρήνης Ράφαελ Σιμούνοφ επέκρινε πάντως την πρωτοβουλία της Μιντζ, λέγοντας ότι τα πόστερ της θα έπρεπε να περιλαμβάνουν και φωτογραφίες Παλαιστινίων αγνοουμένων, «αλλιώς είναι απλώς ισλαμοφοβικά».
