Μπορεί ο Ισραηλινός πρωθυπουργός να προετοιμάζεται για έναν «μακράς διάρκειας και δύσκολο πόλεμο» στη Λωρίδα της Γάζας, όμως, ένας από τους προκατόχους του προειδοποιεί πως το Ισραήλ έχει μόλις μερικές εβδομάδες για να εξαλείψει τη Χαμάς, καθώς η κοινή γνώμη, ιδίως η αμερικανική, στρέφεται εναντίον του.
Σε αποκλειστική συνέντευξη στο Politico, ο Εχούντ Μπάρακ -πρώην πρωθυπουργός, υπουργός άμυνας και αρχηγός επιτελείου του στρατού, μέλος της επίλεκτης ομάδας καταδρομέων και ένας εκ των βασικών ενορχηστρωτών της επιχείρησης Thunderbolt, της διάσωσης των επιβατών πτήσης της Air France από αεροπειρατές, στο Εντέμπε της Ουγκάντας- υποστήριξε πως, μετά τη στρατιωτική επιχείρηση, τον έλεγχο της Γάζας θα μπορούσε να αναλάβει πολυεθνική δύναμη αραβικών κρατών ώστε να προλειάνει το έδαφος στην αλλαγή φρουράς και την επιστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής του Μαχμούντ Αμπάς.
Ο ίδιος, πάντως, ακόμη και με τέτοιου είδους πολιτική αλλαγή στη Γάζα, χαρακτηρίζει «μια πολύ μακρινή προοπτική» την επιστροφή της διπλωματίας που θα στοχεύει στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
O Μπάρακ που κυβέρνησε το Ισραήλ μεταξύ 1999 και 2001, εντοπίζει αλλαγή ρητορικής από τους Αμερικανούς αξιωματούχους τις τελευταίες ημέρες, με τις εκκλήσεις για ανθρωπιστική εκεχειρία στη Γάζα να πληθαίνουν. Εξέφρασε δε, την ανησυχία του πως η αρχική συμπάθεια προς το Ισραήλ, αμέσως μετά τις φονικότερες, στην 75χρονη ιστορία του ισραηλινού κράτους, επιθέσεις της Χαμάς, περιορίζεται.
«Μπορείς να δεις πως τα περιθώρια στενεύουν. Είναι σαφές πως οδεύουμε προς προστριβή με τους Αμερικανούς για την επέμβασή μας. Η Αμερική δεν μπορεί να υποδείξει στο Ισραήλ τι να κάνει. Όμως, δεν μπορούμε να τους αγνοήσουμε» σημείωσε, σχετικά με τον ρόλο της Ουάσιγκτον ως βασικής εγγυήτριας της ισραηλινής ασφάλειας. «Θα πρέπει να συμβιβαστούμε με τις αμερικανικές απαιτήσεις μέσα στις επόμενες δύο ή τρεις εβδομάδες, πιθανότατα λιγότερο» πρόσθεσε.
Ο Μπάρακ συμπληρώνει πως ίσως χρειαστούν μήνες ή ακόμη και χρόνος για την εξουδετέρωση της Χαμάς – η οποία αποτελεί τον βασικό, εκπεφρασμένο στόχο του πρωθυπουργού Νετανιάχου και της κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης -, σημειώνοντας ωστόσο πως η υποστήριξη της Δύσης μειώνεται λόγω του υψηλού αριθμού νεκρών αμάχων στη Γάζα, των έντονων φόβων περί διάχυσης της σύγκρουσης στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, αλλά και της ανησυχίας των ξένων κυβερνήσεων για την τύχη των υπηκόων τους που κρατούνται όμηροι από τη Χαμάς.
«Ακούστε την κοινή γνώμη – που πίσω από τις πόρτες είναι και λίγο πιο ξεκάθαρη. Χάνουμε την κοινή γνώμη στην Ευρώπη και σε μία ή δύο εβδομάδες θα αρχίσουμε να χάνουμε και τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Και μετά από άλλη μία εβδομάδα, οι προστριβές με τους Αμερικανούς θα έρθουν στην επιφάνεια» προειδοποίησε ο Μπάρακ.
Ο τότε πρωθυπουργός Εχούντ Ολμέρτ και ο Εχούντ Μπάρακ, τότε υπουργός Άμυνας το 2007 – Φωτ.: AP Photo/Dan Balilty, Pool
Ο Μπάρακ – ο οποίος ως πρωθυπουργός είχε κάτσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τον Παλαιστίνιο ηγέτη, Γιάσερ Αραφάτ, στην ιστορική σύνοδο που φιλοξένησε ο τότε πρόεδρος Μπιλ Κλίντον το 2000 στο Καμπ Ντέιβιντ – σημειώνει πως ορθώς το Ισραήλ έθεσε τον πήχυ των στόχων του στη Γάζα ψηλά.
«Το σοκ των επιθέσεων ήταν τεράστιο. Επρόκειτο για ένα άνευ προηγουμένου επεισόδιο στην ιστορία μας, και ήταν άμεσα σαφές πως θα έπρεπε να υπάρξει σκληρή απάντηση. Όχι για λόγους εκδίκησης, αλλά για να διασφαλιστεί πως δεν θα συμβεί ξανά ποτέ κάτι ανάλογο» λέει.
Όπως εξηγεί, ακόμη και αν δεν πετύχει τον τελικό στόχο της η εκστρατεία, δηλαδή την πλήρη εξάλειψη της Χαμάς, παρόλα αυτά θα προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στην, υποστηριζόμενη από το Ιράν, παλαιστινιακή οργάνωση.
Για την αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, ο ίδιος προβάλλει ως λύση τον έλεγχο της Γάζας για κάποιο διάστημα από πολυεθνική δύναμη Αράβων, κάτι που έχει συζητηθεί και στο παρελθόν.
«Κάθε άλλο παρά αδιανόητο είναι πως, με την υποστήριξη του Αραβικού Συνδέσμου και του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, θα μπορούσε να συγκροτηθεί μια πολυεθνική αραβική δύναμη, στην οποία θα περιλαμβάνονταν και μονάδες από μη αραβικές χώρες για λόγους συμβολικούς. Θα μπορούσαν να παραμείνουν εκεί για τρεις έως έξι μήνες ώστε να βοηθήσουν την Παλαιστινιακή Αρχή να αναλάβει κανονικά», διευκρίνισε.
Η χειρονομία του Μουμπάρακ και η άρνηση του Αμπάς
Ο Μπάρακ θυμάται την αντίδραση του Αιγύπτιου τότε προέδρου, Χοσνί Μουμπάρακ, κατά τον πόλεμο τριών εβδομάδων μεταξύ Ισραήλ-Χαμάς το 2008-2009, στο ενδεχόμενο εμπλοκής της Αιγύπτου και άλλων αραβικών χωρών στην προσωρινή διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας.
«Θυμάμαι τη χειρονομία του. Μου έδειξε τα χέρια του και μου είπε: “Δεν θα βάλω ποτέ πια ξανά τα χέρια μου στη Γάζα”» περιγράφει.
Όπως λέει, και ο πρόεδρος της PLO (Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης) και αρχηγός της Παλαστινιακής Αρχής ήταν εξίσου αρνητικός.
Ο Μαχμούντ Αμπάς φέρεται να είπε στον Μπάρακ πως δεν θα μπορούσε ποτέ να επιστρέψει στη Γάζα «υποστηριζόμενος από ισραηλινές ξιφολόγχες».
«Δεν μου άρεσε η απάντησή του. Όμως, μπορούσα να καταλάβω τη λογική του. Δεκαπέντε χρόνια πριν, ήταν κάτι ανέφικτο γιατί δεν υπήρχε κανείς να το εκτελέσει, έκτοτε άλλαξαν πολλά» λέει ο ίδιος.
Υπενθυμίζεται πως στη σύγκρουση των δύο παλαιστινιακών οργανώσεων το 2007, κυριάρχησε κατά κράτος η Χαμάς στη Γάζα και η Φατάχ στη Δυτική Όχθη.
Ο Μπάρακ σημείωσε πως το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Ιορδανία έχουν εντείνει την αντιτρομοκρατική τους συνεργασία, ενώ το Ισραήλ έχει υπογράψει συνθήκες εξομάλυνσης των σχέσεων με το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – μια διπλωματική διαδικασία από την οποία, θεωρεί ο ίδιος, δεν θα ήθελαν να αποσυρθούν οι Αραβες.
«Οι Αραβες ηγέτες έχουν ανάγκη να πουν στους πολίτες τους πως κάτι αλλάζει και πως ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει, στο οποίο θα υπάρχει ειλικρινής προσπάθεια από όλες τις πλευρές για τη συγκράτηση των εντάσεων. Ωστόσο, πρέπει να ακούσουν ότι το Ισραήλ δύναται να σκεφτεί με όρους αλλαγής πλεύσης που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια» επισημαίνει, ξεκαθαρίζοντας, πάντως, πως αυτό δεν σημαίνει πως το Ισραήλ πρέπει ή μπορεί να σπεύσει για την αναβίωση των διαπραγματεύσεων επί της λύσης των δύο κρατών.
«Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Οπότε δεν θεωρώ πως μπορεί να επαναληφθεί κάτι ακριβώς όπως τότε. Αλλά όπως έλεγε και ο Μαρκ Τουέιν, η ιστορία μπορεί να έχει ομοιότητες» σημειώνει, αναφερόμενος στις δικές του διαπραγματεύσεις με τον Αραφάτ που έφτασαν πολύ κοντά σε συμφωνία.
Και καταλήγει: «Δεν θα συμβεί γρήγορα, θα χρειαστεί χρόνος. Η εμπιστοσύνη από όλες τις πλευρές έχει χαθεί – η δυσπιστία έχει απλώς βαθύνει».
Πηγή: Politico
