Καθώς παρακολουθούμε την εξέλιξη του πολέμου στη Γάζα, δεν πρέπει να ξεχνάμε τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ισραηλινός στρατός. Η σύγχρονη αστική μάχη είναι πάντα αιματηρή και εξαντλητική. Με τη Χαμάς, όμως, το Ισραήλ αντιμετωπίζει έναν ιδιαίτερα τρομερό εχθρό.
Καθ′ όλη τη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας, υπηρετώντας στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Συρία, ανέπτυξα σεβασμό για την επινοητικότητα των τρομοκρατών με κίνητρα – και τη δυσκολία να ηττηθούν. Τον Ιανουάριο του 2019, επισκέφθηκα το Ισραήλ ως διοικητής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (Centcom).
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, αξιωματούχοι με πήγαν σε μια σήραγγα της Χεζμπολάχ ακριβώς στα ισραηλινά σύνορα. Με κατέβασαν και πέρασα περίπου 10 λεπτά εξερευνώντας την. Ηταν ένα εντυπωσιακό επίτευγμα. Οι οροφές και οι τοίχοι ήταν οχυρωμένοι με παχιά ξυλεία, δίνοντας μια ισχυρή αίσθηση ασφάλειας και ευστάθειας.
Τρομοκρατικές ομάδες όπως η Χαμάς προσαρμόζονται συνεχώς, εξετάζουν τις αδυναμίες και τα τρωτά σημεία των αντιπάλων τους και συχνά αξιοποιούν επιδέξια την τεχνολογία και τα διαθέσιμα υλικά για την προώθηση των στόχων τους. Είδαμε αυτή την προσαρμοστικότητα στους αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς στο Ιράκ.
Το Ισραήλ έχει ορκιστεί να διαλύσει τη Χαμάς. Η ισραηλινή επίθεση έχει μέχρι στιγμής προσπαθήσει να αποκλείσει τη βόρεια περιοχή της Γάζας, όπου είναι συγκεντρωμένο μεγάλο μέρος της στρατιωτικής υποδομής της οργάνωσης. Αεροπορικές επιδρομές υποστηρίζουν το πεζικό και τα άρματα μάχης για να περικυκλώσουν την πόλη της Γάζας.
Οι μάχες θα γίνονται όλο και πιο πολύπλοκες καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις θα προχωρούν βαθύτερα. Πέραν του πυκνοκατοικημένου της Γάζας, η πρωταρχική πρόκληση έγκειται στην αντιμετώπιση του δικτύου σηράγγων μήκους 300 μιλίων που έχει κατασκευάσει η Χαμάς. Αυτές οι σήραγγες όχι μόνο προστατεύουν και διευκολύνουν τις μετακινήσεις των μαχητών της, αλλά χρησιμεύουν επίσης ως κέντρα διοίκησης και ελέγχου και αποθήκες ανεφοδιασμού. Τις τελευταίες ημέρες των επιχειρήσεων για την εκκαθάριση της Μοσούλης, οι Ιρακινοί εταίροι μας χρησιμοποίησαν μπουλντόζες για να ξεριζώσουν τους οχυρωμένους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους. Μπορεί να δούμε το Ισραήλ να κάνει το ίδιο τις επόμενες εβδομάδες.
Η παρουσία εκατοντάδων ομήρων περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση. Οι επιχειρήσεις ανάκτησης ομήρων απαιτούν πληροφορίες και ακριβή εκτέλεση από ειδικές δυνάμεις που έχουν εκπαιδευθεί ειδικά για την αποστολή αυτή. Η Χαμάς αναγνωρίζει τη στρατηγική αξία των ομήρων της.
Οι ζωές των ομήρων, καθώς και οι ζωές των Παλαιστίνιων αμάχων, θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο. Στην αρχή αυτής της σύγκρουσης, το Ισραήλ απολάμβανε ευρείας διεθνούς υποστήριξης μετά τις φρικαλεότητες που διέπραξε η Χαμάς. Ωστόσο τώρα η άλλη πλευρά προσπαθεί να επωφεληθεί από το ζήτημα των αμάχων. Η ταχεία διάδοση πληροφοριών –και παραπληροφόρησης– μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πυροδοτεί περαιτέρω τα πάθη.
Στη Φαλούτζα, τη Μοσούλη και τη Ράκα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έμαθαν ότι η τεχνολογία, η τακτική και ο καλός σχεδιασμός μπορούν να μετριάσουν τις απώλειες των αμάχων, αλλά δεν μπορούν ποτέ να εξαλείψουν τον κίνδυνο.
Ο ισραηλινός στρατός είναι μια επαγγελματική και καλά εκπαιδευμένη δύναμη που λειτουργεί σύμφωνα με το Δίκαιο των Ενόπλων Συγκρούσεων. Ο νόμος αυτός επιβάλλει στους μαχητές να τηρούν τις αρχές της στρατιωτικής αναγκαιότητας, της ανθρωπιάς, της διάκρισης και της αναλογικότητας. Αυτές τις αρχές όμως δεν ασπάζονται τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η Χαμάς και οι πολιτοφυλακές που υποστηρίζονται από το Ιράν. Και είναι ο κρίσιμος παράγοντας που πρέπει να αντιμετωπίσει το Ισραήλ για να διατηρήσει τη διεθνή υποστήριξη και να συνεχίσει να ζει σε μια δύσκολη γειτονιά.
Ο Tζόζεφ Βότελ είναι πρώην διοικητής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ και διακεκριμένος ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής.
