ΜΑΔΡΙΤΗ. Τη στήριξη του καταλανικού αυτονομιστικού κόμματος Χουντς, του Κάρλες Πουτζντεμόν, εξασφάλισε επισήμως χθες ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού κόμματος Πέδρο Σάντσεθ, για να σχηματίσει κυβέρνηση για δεύτερη θητεία. Σε αντάλλαγμα της στήριξης των Καταλανών, ο Ισπανός υπηρεσιακός πρωθυπουργός προσέφερε αμφιλεγόμενη αμνηστία, που εφόσον ψηφισθεί αναμένεται να οξύνει την πολιτική ένταση στη χώρα.
Υστερα από εβδομάδες διαπραγματεύσεων, το Σοσιαλιστικό κόμμα του Σάντσεθ και το Μαζί για την Καταλωνία (Χουντς περ Καταλούνια) του Πουτζντεμόν υπέγραψαν τη συμφωνία χθες το πρωί, σύμφωνα με δημοσιεύσεις των δύο κομμάτων σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τον Τύπο. Οι δύο πλευρές δεν έδωσαν λεπτομέρειες για τη συμφωνία.
Μιλώντας χθες σε δημοσιογράφους, ο οργανωτικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού κόμματος (PSOE), Σάντος Σερντάν, είπε ότι οι διαπραγματεύσεις αποτελούν ιστορική ευκαιρία για επίλυση της διένεξης με τους Καταλανούς αυτονομιστές. Ο νόμος αμνήστευσης του αυτοεξόριστου ηγέτη του Χουντς και των έγκλειστων συντρόφων του έχει προκαλέσει τέσσερις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας. Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα επέκρινε τη συμφωνία ως «επονείδιστη και ταπεινωτική», η οποία απέδειξε μέχρι πού είναι ικανός να φθάσει ο Σάντσεθ για να διατηρήσει την εξουσία.
Η συμφωνία κλείνει περίοδο μηνών αβεβαιότητας, μετά τις αμφίρροπες πρόωρες εκλογές του Ιουλίου, όπου το Λαϊκό Κόμμα απέτυχε να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική στήριξη από το ακροδεξιό Vox, παρότι αναδείχθηκε πρώτο με μικρή διαφορά από το PSOE. Ο Σάντσεθ τελικά είναι αυτός που θα λάβει την εντολή, χάρη στη στήριξη του αριστερού συνασπισμού Σουμάρ. Χθες το μεσημέρι, άγνωστοι πυροβόλησαν στο πρόσωπο τον Καταλανό συνιδρυτή του Vox, Αλέχο Βιδάλ-Κουάδρας, ο οποίος μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο έχοντας τις αισθήσεις του. Ο 78χρονος ακροδεξιός πολιτικός είχε αποσυρθεί από την ενεργό σκηνή.
Αγνωστοι πυροβόλησαν χθες τον Καταλανό συνιδρυτή του Vox, Αλέχο Βιδάλ-Κουάδρας, ο οποίος μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο έχοντας τις αισθήσεις του.
Οταν ο Ισπανός πρωθυπουργός αναγκάστηκε να αναζητήσει τη βοήθεια μικρότερων κομμάτων, όπως τα δύο αυτονομιστικά καταλανικά κόμματα –την Καταλανική Ρεπουμπλικανική Αριστερά και το κεντροδεξιό Χουντς– και τα δύο έθεσαν όρο για τη συνεργασία τους τη χορήγηση πλήρους αμνηστίας σε όλα τα πολιτικά στελέχη που συμμετείχαν στο παράνομο δημοψήφισμα και την απόπειρα ανεξαρτητοποίησης της Καταλωνίας.
Παρότι ο Σάντσεθ μπορεί τώρα να σχηματίσει κυβέρνηση, ο προτεινόμενος νόμος αμνηστίας έχει εξοργίσει την ισπανική Δεξιά, αλλά και πολλούς ψηφοφόρους των σοσιαλιστών. Δημοσκόπηση στα μέσα Σεπτεμβρίου έδειξε ότι 70% των Ισπανών διαφωνούν με τη χορήγηση αμνηστίας, ενώ οι τρεις διαδηλώσεις που διοργανώθηκαν για το θέμα από το Λαϊκό Κόμμα και το Vox συγκέντρωσαν περισσότερους από 200.000 διαδηλωτές η κάθε μία. Οι προσπάθειες συμφωνίας με το Χουντς δέχθηκαν πλήγμα τη Δευτέρα, όταν μέλος του ανώτατου ποινικού δικαστηρίου της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι ο Πουτζντεμόν και άλλοι αυτονομιστές θα βρίσκονταν στο επίκεντρο έρευνας για τη δράση μυστικής οργάνωσης υπέρ της ανεξαρτησίας με όνομα Δημοκρατικό Τσουνάμι. Ο δικαστής υποστηρίζει ότι ο εξόριστος στο Βέλγιο αυτονομιστής πολιτικός υπήρξε ηγέτης της μυστικής οργάνωσης, η οποία ανέλαβε την ευθύνη για συμβολικές διαμαρτυρίες το 2019 και «οι πράξεις του εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας, που δεν μπορεί να καλύπτεται από αμνηστία».
Τα ξημερώματα της Τετάρτης, 39 άνθρωποι –μεταξύ τους 30 αστυνομικοί– τραυματίσθηκαν κατά τη διάρκεια ταραχών έξω από τα γραφεία του PSOE στη Μαδρίτη με αφορμή την πρόταση αμνήστευσης των Καταλανών. Στη διαδήλωση συμμετείχαν μέλη του Vox και φασιστικών οργανώσεων, τα οποία συγκρούστηκαν με τις αστυνομικές δυνάμεις. Στη διαδήλωση, στην οποία συμμετείχαν περί τα 7.000 άτομα, ακούστηκαν συνθήματα που χαρακτήριζαν τον Σάντσεθ εγκληματία και δικτάτορα.
Σε επιστολή του την Τετάρτη, ο Ευρωπαίος επίτροπος Δικαιοσύνης, Ντιντιέ Ρέντερς εξέφρασε την ανησυχία του για την προτεινόμενη αμνηστία.
Πρόωρες κάλπες στην Πορτογαλία
Πρόωρες εκλογές προκηρύχθηκαν για τις 10 Μαρτίου 2024 στην Πορτογαλία μετά την παραίτηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα στις αρχές της εβδομάδας εξαιτίας της εμπλοκής στενών συνεργατών του σε σκάνδαλο διαφθοράς. Σχεδόν 70% των Πορτογάλων ψηφοφόρων τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών μετά την αιφνίδια παραίτηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού, σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε χθες. Την Τρίτη το πρωί, η αστυνομία ανακοίνωσε τη διεξαγωγή εφόδων και ερευνών σε κυβερνητικά γραφεία και την κράτηση του προσωπάρχη του Κόστα. Ο πρωθυπουργός υπέβαλε λίγες ώρες αργότερα την παραίτησή του. Η έρευνα αφορά τη χορήγηση αδειών εξόρυξης λιθίου, καθώς και την κατασκευή κέντρου διαχείρισης δεδομένων (data center). Πέρα από τον προσωπάρχη του Κόστα, η αστυνομία συνέλαβε τον δήμαρχο της κοινότητας Σίνες –όπου επρόκειτο να κατασκευασθούν εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικού από υδρογόνο και το data center– και δύο ανώτατα στελέχη της εμπλεκόμενης εταιρείας. Η εισαγγελία χαρακτήρισε «πρόσωπο ενδιαφέροντος της έρευνας» και τον υπουργό Υποδομών της Πορτογαλίας, Ζοάο Γκαλάμπα. Οι Σοσιαλιστές δεν διαθέτουν αξιόπιστο διάδοχο του Κόστα. Στις εκλογές του Ιανουαρίου, αίσθηση είχαν προκαλέσει τα ισχυρά ποσοστά του ακροδεξιού κόμματος Τσέγκα, που εξέλεξε 12 βουλευτές, από έναν που διέθετε στην προηγούμενη Βουλή.