Τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας στρέφονται, πια, στη διμερή συνάντηση που θα έχουν οι ηγέτες των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας την προσεχή Τετάρτη, 15 Νοεμβρίου, στην Καλιφόρνια, εν μέσω διμερών αλλά και διεθνών «νεφών».
Οι κ.κ. Τζο Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ πρόκειται να συναντηθούν διμερώς, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας – Ειρηνικού (APEC) που διεξάγεται αυτές τις ημέρες στο Σαν Φρανσίσκο, με την ατζέντα των μεταξύ τους συνομιλιών να αναμένεται «βαριά», «ακανθώδης» και κρίσιμη. Από την έκβαση, άλλωστε, αυτών των συνομιλιών πρόκειται να κριθεί και το πλαίσιο εντός του οποίου θα κινηθούν οι σινοαμερικανικές σχέσεις ενόψει 2024, με την υποσημείωση ότι το επόμενο έτος θα είναι έτος εκλογών σε ΗΠΑ και… Ταϊβάν.
Η τελευταία φορά που οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί πρόσωπο με πρόσωπο ήταν πριν από ακριβώς έναν χρόνο, τον Νοέμβριο του 2022, στο περιθώριο τότε της Συνόδου της ομάδας των G20 στην Ινδονησία.
Η τελευταία επίσημη επίσκεψη του 70χρονου Σι Τζινπίνγκ στις ΗΠΑ ήταν, ωστόσο, το μακρινό 2017. Τότε, ο Σι είχε συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στην έπαυλη του τελευταίου στο Μαρ-α-Λάγκο της Φλόριντα. Εκτοτε, έχουν ωστόσο αλλάξει πάρα πολλά, όχι μόνο στον άξονα Ουάσιγκτον – Πεκίνου αλλά και διεθνώς.
Το αμερικανικό δίκτυο CNN «θυμάται» όσα μεσολάβησαν τα τελευταία χρόνια, από την τελευταία επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη στις ΗΠΑ και έπειτα: τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας, την πανδημία του κορωνοϊού (για την οποία η διοίκηση Τραμπ είχε κατηγορήσει την κινεζική πλευρά) και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Υπογράμμισε μάλιστα ότι μιλάμε για εξελίξεις που κατάφεραν πλήγματα στις σινοαμερικανικές σχέσεις με αποτέλεσμα οι τελευταίες να επιδεινωθούν υποχωρώντας στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών.
Το CNN σημειώνει, χαρακτηριστικά, στη σχετική του ανάλυση ότι «οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να υποδεχθούν ξανά τον Κινέζο ηγέτη, αλλά αυτήν τη φορά σε ένα πολύ λιγότερο οικείο περιβάλλον (σ.σ. σε σχέση με το 2017), ενώ οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου ομοιάζουν πια με ζευγάρι στα πρόθυρα διαζυγίου». Σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, «ο Σι θα βρεθεί σε μια Αμερική που έχει σκληρύνει σημαντικά τη στάση της εναντίον του» καθώς «το να είσαι σκληρός πια απέναντι στην Κίνα αποτελεί σημείο σύγκλισης στην ολοένα και πιο πολωμένη πολιτική σκηνή των ΗΠΑ». Ωστόσο, «αυτά τα συναισθήματα της σκληρότητας είναι αμοιβαία», όπως αναφέρει το CNN. «Στο Πεκίνο, εκείνοι οι αξιωματούχοι που ήταν καχύποπτοι άλλοτε απέναντι στις προθέσεις των ΗΠΑ και δυσανασχετούσαν με την αμερικανική επιρροή, τώρα νιώθουν δικαιωμένοι που πίστευαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιχειρούσαν να περιορίσουν την Κίνα». Επιπλέον, «αυτό που ξεκίνησε ως μάχη για το εμπόριο την περίοδο της προεδρίας Τραμπ, επεκτάθηκε γρήγορα και σε άλλους τομείς –από την τεχνολογία, την εθνική ασφάλεια και τη γεωπολιτική μέχρι τα οράματα για τη νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων– με τους ανταγωνισμούς μάλιστα να εντείνονται υπό τη διοίκηση Μπάιντεν».
Οι σχέσεις υποχώρησαν σε ένα νέο χαμηλό τον Αύγουστο του 2022, όταν το Πεκίνο διέρρηξε κάποια από τα πιο σημαντικά κανάλια επικοινωνίας που διατηρούσε με την Ουάσιγκτον, ως αντίποινα για την επίσκεψη της τότε επικεφαλής της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν.
Οι προσπάθειες να αποκατασταθεί ο σινοαμερικανικός διάλογος εκτροχιάστηκαν, εν συνεχεία, τον Φεβρουάριο του 2023, όταν ένα κινεζικό αερόστατο καταρρίφθηκε στον εναέριο χώρο των ΗΠΑ.
Το περασμένο καλοκαίρι ωστόσο, κορυφαίοι Αμερικανοί υπουργοί, μεταξύ αυτών ο ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν και η ΥΠΟΙΚ Τζάνετ Γέλεν, επισκέφθηκαν το Πεκίνο.
Ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι «ανταπέδωσε» τελικώς και εκείνος, επισκεπτόμενος την Ουάσιγκτον τον περασμένο μήνα, και πλέον όλα είναι έτοιμα για τη συνάντηση Μπάιντεν – Σι που αναμένεται την ερχόμενη Τετάρτη στο Σαν Φρανσίσκο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θέλει να αποκαταστήσει τους δεσμούς μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων ΗΠΑ και Κίνας (military-to-military ties), δήλωσε χθες ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, με το βλέμμα στραμμένο στη συνάντηση της 15ης Νοεμβρίου.
Πέρα από το μέλλον της επικοινωνίας μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών (military communications), στην ατζέντα των συνομιλιών που θα έχουν οι κ.κ. Τζο Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ πρόκειται να βρεθούν βέβαια και άλλα θέματα όπως είναι, μεταξύ άλλων, η κατάσταση που επικρατεί στη Νότια Σινική Θάλασσα και οι επερχόμενες προεδρικές εκλογές στην Ταϊβάν. Το αυτοδιοικούμενο νησί της Ασίας πάει στις κάλπες στις 13 Ιανουαρίου του 2024, με φαβορί τον προεδρικό υποψήφιο της πλευράς των αυτονομιστών…
Αν και είναι σημαντικές, οι συνομιλίες των κ.κ. Μπάιντεν και Σι δεν αναμένεται να καταλήξουν σε ηχηρές συμφωνίες. Αντιθέτως, οι στόχοι είναι πια περισσότερο «προσγειωμένοι» καθώς έχουν να κάνουν πιο πολύ με «τη διαχείριση του ανταγωνισμού, τη αποτροπή μιας σύγκρουσης και τη διασφάλιση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας», όπως αναφέρουν Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Με πληροφορίες από CNN, Reuters, Gzero
