Η δημοσκοπική άνοδος της ολλανδικής ακροδεξιάς θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο στον βετεράνο πολιτικό Χέερτ Βίλντερς να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης μετά τις βουλευτικές εκλογές της Τετάρτης.
Μια δημοσκόπηση κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου έδειξε ότι το Κόμμα Ελευθερίας του Βίλντερς (PVV) ισοψηφεί στην πρώτη θέση με το φιλελεύθερο κόμμα VVD του απερχόμενου πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε.
Η συμμαχία κομμάτων Εργατικών-Πράσινων ακολουθεί στην τρίτη θέση, μαζί με το Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC), ένα πρόσφατα σχηματισμένο κεντροδεξιό κόμμα που είναι πιθανό να είναι απαραίτητο σε οποιονδήποτε κυβερνητικό συνασπισμό.
Ακόμη και αν η εκτίμηση της δημοσκόπησης ότι το κόμμα του Βίλντερς θα κερδίσει 26 έδρες στο κοινοβούλιο των 150 εδρών δεν επιβεβαιωθεί, η κεντροδεξιά είναι απίθανο να αναλάβει καθήκοντα χωρίς την υποστήριξη του κόμματος της Ελευθερίας.
«Για να δημιουργηθεί ένας πλειοψηφικός δεξιός συνασπισμός, απαιτείται η υποστήριξη του Βίλντερς», δήλωσε η Σάρα ντε Λάνγκε, καθηγήτρια πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Αμστερνταμ.
Ο Βίλντερς μπορεί να χρειαστεί να στηρίξει την κυβέρνηση χωρίς να προσχωρήσει, πρόσθεσε, καθώς ορισμένα κόμματα έχουν αρνηθεί να συνυπάρξουν σε συνασπισμό μαζί του. Θα είναι η δεύτερη φορά που το κόμμα της Ελευθερίας θα υποστηρίξει μια κυβέρνηση από το 2010, όταν ο Βίλντερς υποστήριξε την κυβέρνηση μειοψηφίας του Ρούτε για δύο χρόνια.
Η διάδοχος του Ρούτε στην ηγεσία του κεντροδεξιού κόμματος VVD, η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ, μια 46χρονη πολιτικός γεννημένη στην Τουρκία, είχε δηλώσει στους Financial Times ότι θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον Βίλντερς, λέγοντας: «Δεν αποκλείουμε κανέναν». Ομως την Κυριακή, μετά την ανακοίνωση της δημοσκόπησης, παραδέχθηκε ότι υπάρχουν «τεράστιες διαφορές».
Ολα τα κόμματα της Δεξιάς συμφωνούν στην ανάγκη ελέγχου της μετανάστευσης, της επίλυσης της κρίσης στέγασης και της τόνωσης της οικονομίας.
Ο γνωστός για τις επικρίσεις του στο Ισλάμ, Βίλντερς ακολούθησε τα βήματα του Πιμ Φόρτουιν, ενός πολιτικού που δολοφονήθηκε το 2002 από έναν Ολλανδό αριστερό ακτιβιστή.
Ο Βίλντερς αμφισβητήθηκε για λίγο από νεότερα στελέχη της ακροδεξιάς – κυρίως από τον Τιερί Μποντέ, του οποίου το Φόρουμ για τη Δημοκρατία βρέθηκε στην κορυφή των δημοσκοπήσεων με ποσοστό 15% στις επαρχιακές εκλογές του 2019. Το κόμμα αυτό έχει έκτοτε χάσει τη δυναμική του λόγω εσωτερικών διαφορών και του φλερτ του Μποντέ με τον φασισμό και τις θεωρίες συνωμοσίας.
Ο Βίλντερς μετρίασε πρόσφατα τη ρητορική του για να φανεί πιο «ελκυστικός» στους πιθανούς εταίρους του συνασπισμού, λέγοντας ότι θα μπορούσε να εγκαταλείψει την προτεινόμενη απαγόρευση των τζαμιών και του Κορανίου. Η κίνηση αυτή φαίνεται να στοχεύει ιδιαίτερα στο NSC, το οποίο ιδρύθηκε τον Αύγουστο από τον πρώην χριστιανοδημοκράτη Πίτερ Ομτσιχτ.
Το NSC συγκεντρώνει ποσοστό γύρω στο 15% και έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να ενώσει τις δυνάμεις του με τον Βίλντερς.
Οι εκλογές της 22ας Νοεμβρίου θα γίνουν η απαρχή για μια μακρά περίοδο διαπραγματεύσεων μεταξύ των κομμάτων για τον σχηματισμό ενός λειτουργικού συνασπισμού με καθεμία από τις 150 έδρες του Κοινοβουλίου να έχει κρίσιμη σημασία.
Οι τελευταίες μέρες θα είναι κρίσιμες, εκτιμά ο Τομ Λούβερς, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Λέιντεν.
«Δέκα έως 15% των ψηφοφόρων αποφασίζει την ημέρα των εκλογών. Περίπου το 30% αποφασίζει λίγες μέρες πριν».
Πηγή: Financial Times
