«Ανοιχτό» δήλωσε το Ισραήλ σε παράταση της εκεχειρίας. «Ετοιμη» ανέφερε πως είναι και η Χαμάς. Ωστόσο καμία πλευρά δεν έχει πει επίσημα «ναι» σε συνέχιση της παύσης των μαχών.
Οι λίστες με τα ονόματα των ατόμων προς απελευθέρωση, στο πλαίσιο της συμφωνίας Ισραήλ – Χαμάς, έχουν βρεθεί στο επίκεντρο των διαδικασιών σήμερα Δευτέρα.
Η Γάζα διανύει το τέταρτο και τελευταίο 24ωρο παύσης των μαχών, με βάση τη συμφωνία για την απελευθέρωση ομήρων της Χαμάς από τη μία και Παλαιστίνιων κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές, καθώς και αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας από την άλλη.
Η τετραήμερα εκεχειρία τέθηκε σε ισχύ το πρωί της Παρασκευής και εφόσον το ζήτημα του ποιοι και πόσοι θα απελευθερωθούν σήμερα λυθεί, οι δύο πλευρές θα κληθούν να απαντήσουν στο αν θα παραταθεί.
Ενδεχόμενο το οποίο, προσώρας, τόσο η Χαμάς όσο και το Ισραήλ αφήνουν ανοιχτό.
Ωστόσο, και οι δύο πλευρές θα ήταν δύσκολο να δώσουν πειστικές εξηγήσεις για τα αίτια ενδεχόμενης κατάρρευσης της συμφωνίας.
Ιδίως τη στιγμή που οι προσδοκίες για την απελευθέρωση περισσότερων ομήρων και κρατουμένων, καθώς και για παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους της Γάζας έχουν μεγαλώσει περισσότερο από ποτέ, έπειτα από την έναρξη της σύγκρουσης στις 7 Οκτωβρίου.
Παράταση έως τρεις ημέρες
Διαπραγματευτές από την Αίγυπτο, το Κατάρ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, ανέφεραν ότι «βρίσκονται κοντά σε συμφωνία για παράταση της εκεχειρίας, αλλά εξακολουθούν να συζητούν για πόσο καιρό και ποιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν βάσει αυτής», δήλωσαν τρεις αιγυπτιακές πηγές ασφαλείας στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Σύμφωνα με τις πηγές, η Χαμάς επιδιώκει επί του παρόντος τετραήμερη παράταση, ενώ το Ισραήλ θέλει παρατάσεις μέρα με τη μέρα, με τις διαπραγματεύσεις να συνεχίζονται για το ποιοι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν.
Το μεσημέρι της Δευτέρας, ο Εϊλον Λεβί, εκπρόσωπος της ισραηλινής κυβέρνησης, δήλωσε ότι το Ισραήλ είναι ανοιχτό σε παράταση της εκεχειρίας εάν απελευθερωθούν περισσότεροι όμηροι.
Τόνισε πως η Χαμάς γνωρίζει την προθυμία του Ισραήλ να παρατείνει την εκεχειρία σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση 50 ακόμη αιχμαλώτων που κρατούνται στη Γάζα.
Ο Λεβί πρόσθεσε ακόμη ότι 184 Ισραηλινοί εξακολουθούν να κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, Ριάντ Αλ Μαλίκι, τόνισε ότι το Κατάρ, η Αίγυπτος, οι ΗΠΑ, η Ε.Ε. και η Ισπανία εργάζονται για να παρατείνουν την προσωρινή κατάπαυση του πυρός.
Ο Αλ Μαλίκι υπογράμμισε ότι η εκεχειρία θα μπορούσε να παραταθεί για «μία, δύο, τρεις ημέρες», αλλά πρόσθεσε ότι κανείς δεν ξέρει πόσο καιρό ακριβώς, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Οι παραδόσεις βοήθειας συνεχίζονται και τη Δευτέρα, ωστόσο, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις επιμένουν ότι οι κίνδυνοι της ανθρωπιστικής κρίσης στον πολιορκούμενο θύλακο παραμένουν.
Παρεμβάσεις από Ε.Ε., ΝΑΤΟ, Ιράν
Με φόντο την εντεινόμενη κρίση, οι διεθνείς πιέσεις για παράταση στην παύση των μαχών αυξάνονται. Ο επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Τζοζέπ Μπορέλ ζήτησε σήμερα Δευτέρα παράταση της προσωρινής κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.
«Η παύση θα πρέπει να παραταθεί για να καταστεί βιώσιμη και μακροχρόνια, ενώ θα συνεχίζονται οι εργασίες για πολιτική λύση», δήλωσε σε συνάντηση της Ενωσης για τη Μεσόγειο στη Βαρκελώνη.
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ ζήτησε επίσης παράταση της εκεχειρίας στη Γάζα. «Αυτό θα επιτρέψει την τόσο αναγκαία ανακούφιση του λαού της Γάζας και την απελευθέρωση περισσότερων ομήρων», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας της συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, είπε ακόμη ότι το Ιράν θα πρέπει να χαλιναγωγήσει τους «πληρεξουσίους» του, σε μία έμμεση αναφορά στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Υπέρ της παράτασης της συμφωνίας είχε ταχθεί νωρίτερα με δηλώσεις του και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, ενώ αντίστοιχες εκκλήσεις έχουν απευθύνει και άλλοι σύμμαχοι του Ισραήλ, όπως η Γαλλία.
Από την πλευρά του ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε ότι μετά τη λήξη της εκεχειρίας το Ισραήλ θα συνεχίσει την εκστρατεία του στη Γάζα, που έχει στόχο της «εξάλειψη της Χαμάς».
Αντίθετα, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών προέτρεψε η εκεχειρία, η οποία λήγει σήμερα, να λάβει «σταθερή μορφή και να μην επαναληφθεί η σκληρή επιθετικότητα του σιωνιστικού καθεστώτος εναντίον της Γάζας».
Ο Νάσερ Κανανί δήλωσε: «Ως Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν, θέλουμε και περιμένουμε… ότι τα εγκλήματα του σιωνιστικού καθεστώτος εναντίον του παλαιστινιακού λαού θα σταματήσουν εντελώς».
Κατά τη διάρκεια προγραμματισμένης συνέντευξης Τύπου, ο Κανανί δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι το Ιράν «παρακολουθεί» την πιθανή παράταση της εκεχειρίας. Αλλά, είπε, «φαίνεται ότι το σιωνιστικό καθεστώς αφού δεν μπόρεσε να επιτύχει τους στόχους του… θέλει να επιτύχει απτή νίκη», υπονοώντας ότι το Ισραήλ θα συνεχίσει τους βομβαρδισμούς.
Διπλωματικός λαβύρινθος
Η Χαμάς έχει διαμηνύσει ότι είναι έτοιμη να αποδεχθεί παράταση της συμφωνίας, όπως προβλέπεται, δηλαδή κατά μία ημέρα για κάθε επιπλέον δέκα ομήρους που θα απελευθερώνει.
Το πρωί της Δευτέρας, το Al Jazeera επικαλέστηκε αναφορές στο ραδιόφωνο του ισραηλινού στρατού, σύμφωνα με τις οποίες η κυβέρνηση της χώρας περίμενε απάντηση της Χαμάς ως προς το ενδεχόμενο παράτασης.
Στην πράξη πάντως, οι δύο πλευρές ασχολούνταν με τις λίστες των ονομάτων, αποφεύγοντας να απαντήσουν στο τι θα γίνει έπειτα από την εκπνοή της εκεχειρίας.
Η συμφωνία για τους ομήρους είναι, έτσι και αλλιώς, πολύπλοκη και πολυεπίπεδη διπλωματική διαδικασία, με πολλά μέρη να εμπλέκονται στις διαπραγματεύσεις. Πρόκειται ωστόσο για διαδικασία που έχει αποδώσει καρπούς.
Ηδη, έχει οδηγήσει στην απελευθέρωση συνολικά 58 ομήρων που κρατούνταν στη Γάζα και στην απελευθέρωση 117 Παλαιστίνιων κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές, καθώς και στην αύξηση της βοήθειας προς τη Γάζα.
Οι όροι της συμφωνίας Ισραήλ – Χαμάς προβλέπουν συνολικά την απελευθέρωση 50 Ισραηλινών ομήρων με αντάλλαγμα 150 Παλαιστινίους.
Μέχρι στιγμής γνωρίζουμε:
- Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας Ισραήλ – Χαμάς, 39 Ισραηλινοί όμηροι στη Γάζα έχουν απελευθερωθεί μέχρι στιγμής
- Σε αντάλλαγμα, 117 Παλαιστίνιοι έχουν απελευθερωθεί από τις ισραηλινές φυλακές
- Αλλος όμηρος, ο Ρωσοϊσραηλινός Ρόνι Κριβόι, απελευθερώθηκε επιπλέον από τη Χαμάς την Κυριακή
- Παράλληλα, ένας Φιλιππινέζος και 17 Ταϊλανδοί όμηροι απελευθερώθηκαν, έπειτα από ξεχωριστές διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς
- Τρεις Ισραηλινοί όμηροι είχαν ήδη απελευθερωθεί πριν από τη συμφωνία που άρχισε την περασμένη Παρασκευή, ενώ ένας τέταρτος διασώθηκε από τον ισραηλινό στρατό.
- Περίπου 240 άτομα συνολικά εκτιμάται ότι κρατούνταν όμηροι στη Γάζα αμέσως μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Με πληροφορίες από Reuters, AP, BBC, Al Jazeera
