Στην ιστορία με τον Μητσοτάκη και τον Σούνακ υπάρχουν μερικές άβολες παράμετροι τις οποίες αποσιωπούμε.
Πρώτον η ανομολόγητη κατάταξη της Ελλάδας, πολύ γνώριμης για τις Ελληνίδες και τους Ελληνες της Βρετανίας, στους εξωτικούς προορισμούς. Η βασική κριτική στον Σούνακ είναι ότι έστησε καβγά για μικρό θέμα με μικρή χώρα. «Δεν θα το έκανε ποτέ στον Μακρόν», ήταν το επιχείρημα που έπαιζε αυτές τις μέρες στα βρετανικά social media. Με εμάς όμως τον έπαιρνε να ακυρώσει. Δεν είναι και πολύ κολακευτική η αφήγηση, για να την υιοθετούμε με μοναδικό κριτήριο ότι δεν περιποιεί τιμή στον Σούνακ.
Δεύτερον, ενώ πολλά ελληνικά μέσα θριαμβολογούσαν για το ότι ο Στάρμερ συνέτριψε στην ώρα του πρωθυπουργού τον Σούνακ, στην πραγματικότητα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης μίλησε απαξιωτικά για το ελληνικό αίτημα. «Τσακώθηκες για αρχαία λείψανα για τα οποία μόνο μία ελάχιστη μειοψηφία των Βρετανών έχει το παραμικρό ενδιαφέρον», είπε στον Σούνακ. Για τον Στάρμερ, πράγματι αυτή ήταν, κατά γενική ομολογία, η καλύτερη επίδοσή του στη Βουλή από τότε που ανέλαβε αρχηγός των Εργατικών. Δεν είμαι όμως καθόλου σίγουρος ότι εμείς θα λέγαμε τα μάρμαρα ερείπια και ανάξια λόγου. Για εμάς ο Παρθενώνας θα μπορούσε να είναι λόγος να ακυρωθεί συνάντηση με τον Σούνακ, αλλά για εκείνον δεν θα έπρεπε να είναι. Είναι μία αντίφαση την οποία επίσης παραβλέπουμε.
Ακόμη και το βίντεο με τον σελέμπριτι-δημοσιογράφο Πιρς Μόργκαν που κυκλοφόρησε ευρέως ως υποστηρικτικό για το ελληνικό αίτημα είναι patronising, για να δανειστώ έναν αγαπημένο όρο των Βρετανών. Και πάλι η Ελλάδα είναι ο εξωτικός, βουκολικός προορισμός. «Μας δώσανε τη φέτα και τον Stavros Flatley, ας τους επιστρέψουμε τα μάρμαρα», λέει ο Μόργκαν.
Είμαστε σίγουροι ότι θέλουμε να βλέπουμε εμάς και το αίτημά μας με αυτούς τους όρους; Ελληνες, οι χαριτωμένοι γελωτοποιοί που τείνουν τη φέτα «στάσου μύγδαλα» στους γενναιόδωρους Αγγλους; Αυτούς τους όρους λίγο πολύ επικαλούμαστε ως τη βαθύτερη αιτία που τα μάρμαρα εκλάπησαν από την Ελλάδα. Οτι εμείς ήμασταν μικροί, ολίγον χωριό, και μας κορόιδεψαν οι λόρδοι.
Είναι παράδοξο αλλά ο απόηχος μιας σχέσης που χτίστηκε σε ανύποπτο χρόνο, με αυτούς τους όρους, εξακολουθεί να φθάνει σήμερα παραμορφωμένος στα αυτιά μας. Ας σταθούμε και ας τον αφουγκραστούμε, τώρα που ο θόρυβος της διένεξης έχει πια κοπάσει. Eτσι θα μπορέσουμε και να την εξηγήσουμε. Είναι ο ήχος που είχε στο κεφάλι του ο Σούνακ όταν ακύρωσε το ραντεβού με τον Ελληνα πρωθυπουργό.
Ο Θύμιος Τζάλλας ζει στο Λονδίνο, έχει εργαστεί στη Βουλή των Κοινοτήτων και σε βρετανικά think tank.
