Αν οι Δημοκρατικοί πασχίζουν να ανακόψουν την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, με βάση τις προβλέψεις για τις προεδρικές εκλογές 2024, πιθανώς να το πετύχουν στις προκριματικές οι πιο μετριοπαθείς των Ρεπουμπλικανών. Από μόνη της, η διατύπωση της προσδοκίας που συναντάται στις παρυφές των προοδευτικών μπλοκ στις ΗΠΑ καταδεικνύει και τη δυσκολία της. Ομως αποκτά μομέντουμ και ακούει στο όνομα Νίκι Χέιλι.
«Ακόμη και αν είσαι ένας πολύ φιλελεύθερος Δημοκρατικός, σε προτρέπω, βοήθα και τη Νίκι Χέιλι». Αν και φανερώνει την απόγνωση της φιλελεύθερης τάξης στην Ουάσιγκτον, η μάλλον δραματική έκκληση του CEO της JP Morgan προς την αμερικανική επιχειρηματική κοινότητα προκάλεσε την αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έκανε λόγο για έναν υπερεκτιμημένο υπέρμαχο της παγκοσμιοποίησης: «Ποτέ δεν ήμουν μεγάλος θαυμαστής του, αλλά έπρεπε να ζήσω με αυτόν τον τύπο όταν ήρθε ζητιανεύοντας στον Λευκό Οίκο». Ο Τζέιμι Ντάιμον κάλεσε ευθέως τους χορηγούς στις ΗΠΑ να προσφέρουν μια επιλογή στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών, η οποία «μπορεί να είναι καλύτερη από τον Τραμπ». Ανταποκρινόμενος, θα έλεγε κανείς, ο δισεκατομμυριούχος συνιδρυτής της LinkedIn και μεγάλος δωρητής των Δημοκρατικών Ριντ Χόφμαν έδωσε 250.000 δολάρια σε οργάνωση που στηρίζει τη Χέιλι.
Οσοι Αμερικανοί δεν ανήκουν στους υποστηρικτές του Ντόναλντ Τραμπ ανησυχούν για το σενάριο μιας δεύτερης θητείας του, ακόμα πιο ανορθόδοξης για τα δεδομένα μιας παραδοσιακής δημοκρατίας. Εξ ου και τα βλέμματα στρέφονται σε όλα τα διαθέσιμα δυνητικά στηρίγματα, γεγονός που καταδεικνύει βέβαια και τη δυναμική του Τραμπ παρά την πρόσφατη ιστορία του.
Η αλήθεια είναι ότι η Χέιλι συγκεντρώνει ήδη την προσοχή δωρητών οι οποίοι πείθονται όλο και περισσότερο ότι το πρώην «γεράκι» της αμερικανικής διπλωματίας τοποθετείται με πιθανότητες να αντιμετωπίσει τον Ντόναλντ Τραμπ στις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών. Και, όπως φαίνεται, θα έχει πλέον τους πόρους τουλάχιστον να το επιχειρήσει, μετά και την υποστήριξη από το πολιτικό δίκτυο των αδερφών Κοχ, δισεκατομμυριούχων βιομηχάνων οι οποίοι αποφάσισαν να της παράσχουν ό,τι χρειάζεται για έναν ανταγωνιστικό οργανωτικό βραχίονα.
Η Χέιλι επιχειρεί να απευθυνθεί σε ένα ευρύ φάσμα του εκλογικού σώματος των Ρεπουμπλικανών. Χωρίς να αφήνει έξω τους ένθερμους υποστηρικτές του Τραμπ, στοχεύει στους συντηρητικούς Ρεπουμπλικανούς οι οποίοι τάσσονται μεν ευνοϊκά απέναντι στον τέως πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά είναι ανοιχτοί σε μια εναλλακτική για το 2024. Στο πλαίσιο αυτό, η Χέιλι ποντάρει στους συντηρητικούς ψηφοφόρους, οι οποίοι εμφανίζουν σημάδια κόπωσης μπροστά στο χάος που συνοδεύει την υποψηφιότητα Τραμπ.
Ποντάρει σε συντηρητικούς ψηφοφόρους οι οποίοι εμφανίζουν σημάδια κόπωσης μπροστά στο χάος που συνοδεύει την υποψηφιότητα του τέως προέδρου.
Στην πραγματικότητα, η Χέιλι υπερασπίζεται βασικά σημεία της πολιτικής του, από την καταστολή της παράτυπης μετανάστευσης στα σύνορα με το Μεξικό, έως τη σκληρή γραμμή στις σχέσεις με την Κίνα. Ωστόσο θεωρεί ότι ο Τραμπ με το ποιόν του κομίζει βάρη στον Λευκό Οίκο. Παράλληλα, η ίδια τηρεί μια πιο μετριοπαθή στάση σε θέματα όπως οι αμβλώσεις· «είναι προσωπικό για κάθε γυναίκα και κάθε άντρα, είναι στα χέρια των Αμερικανών και αυτό είναι υπέροχο».
Προνομιακός της χώρος θεωρείται η εξωτερική πολιτική, γεγονός που ωθείται από το ότι διετέλεσε πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη. Εχει υπερασπιστεί την υποστήριξη της Ουκρανίας απέναντι στον Πούτιν και έχει δηλώσει ότι ο πόλεμος του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς «είναι και δικός μας». Τάσσεται υπέρ μιας «ισχυρής και περήφανης» Αμερικής η οποία δεν ξεκινάει, αλλά αποτρέπει πολέμους.
«Βλέπετε πολλές ειδήσεις», έχει πει χαρακτηριστικά, επιμένοντας ότι είχε μια «καλή σχέση εργασίας» με τον Τραμπ. Ωστόσο υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ χρειάζονται τώρα «μια ηγεσία νέας γενιάς», η οποία θα αφήσει πίσω «τον αρνητισμό και το χάος».
Η εκλογική εξίσωση
Η Χέιλι διανύει τη στιγμή της, φιλοδοξώντας να είναι ο βασικός αντίπαλος του Τραμπ στις προκριματικές. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, βρίσκεται στη δεύτερη θέση στο Νιου Χαμσάιρ, ισοβαθμώντας με τον Ντε Σάντις στην Αϊόβα. Αφού έβγαλε νοκ άουτ τον Τιμ Σκοτ και πέρασε τον Κρις Κρίστι, η προσδοκία της είναι να στρώσει το έδαφος ώστε να κατευθυνθεί μόνη της με τον Τραμπ στη μάχη της Νότιας Καρολίνας, όπου έχει διατελέσει κυβερνήτης.
Σημειωτέον, αναλυτές όπως ο Ρος Ντάουτχατ στους New York Times, οι οποίοι έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται –ομολογουμένως, μακρινά– σενάρια επικράτησης της Χέιλι, εκτιμούν ότι η ίδια πιθανώς έχει συμφέρον ο Ντε Σάντις να μείνει κι άλλο στην κούρσα, καθώς οι ψηφοφόροι του θα επιλέξουν ως εναλλακτική τον Τραμπ. Στο μεταξύ, ο επικεφαλής πολιτικός αναλυτής στο The Upshot, Νέιτ Κον, αν και υπογραμμίζει ότι ο δρόμος για τη Χέιλι είναι μακρύς και δύσκολος, παρατηρεί ότι απευθύνεται στους σχετικά μετριοπαθείς, υψηλού μορφωτικού επιπέδου ανεξάρτητους και Ρεπουμπλικανούς.
Βασικό στοιχείο που διαμορφώνει τη δυναμική γύρω από την υποψηφιότητα της Χέιλι είναι το γεγονός ότι εμφανίζεται να κερδίζει τον Τζο Μπάιντεν σε ορισμένες κρίσιμες πολιτείες, με μεγαλύτερη διαφορά απ’ ό,τι οι Τραμπ και Ντε Σάντις.
Ποια είναι η Νίκι Χέιλι
Η 51 ετών κόρη Ινδών μεταναστών ήταν η πρώτη κυβερνήτης που εξελέγη στη Νότια Καρολίνα και δεν ήταν λευκός άνδρας. «Πρέπει να πας στην εκκλησία, αλλιώς θα πας στην κόλαση», θυμάται να λένε σε εκείνη και τους γονείς της, στην πόλη όπου μεγάλωσε. Aποφοίτησε το 1994 από το Πανεπιστήμιο Clemson με πτυχίο στη λογιστική και τα οικονομικά. Με τον άντρα της, Μπιλ Χέιλι, έχουν μία κόρη και έναν γιο. Έχει πει ότι αν δεν μαγείρευε ο άντρας της, η οικογένειά τους δεν θα είχε ένα ωραία μαγειρεμένο γεύμα. Έχει δηλώσει στους New York Times ότι δεν θα είχε θέσει υποψηφιότητα για αξιώματα αν δεν την είχε εμπνεύσει μια ομιλία της Χίλαρι Κλίντον: «Πήγα στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ και ήταν η βασική ομιλήτρια σε ένα ινστιτούτο ηγεσίας. Είπε ότι, όταν είσαι γυναίκα, όλοι θα σου πουν γιατί δεν πρέπει να το κάνεις, όμως αυτοί ακριβώς οι λόγοι είναι για τους οποίους χρειάζεται να το κάνεις. Έφυγα από εκεί σκεπτική και αποφάσισα “αυτό είναι, θα το κάνω”». Όπως εύστοχα υπογραμμίζει το Politico, ήταν επικρίτρια του Τραμπ, η οποία διορίστηκε από τον Τραμπ και τώρα τον μάχεται επισήμως. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι θεωρείται ιδιαίτερα φιλόδοξη. Η ίδια αποκαλεί τον εαυτό της «σκληρό καρύδι». Θεωρεί ότι «οι νόμιμοι μετανάστες είναι πιο πατριώτες από τους αριστεριστές», καθώς «ήξεραν ότι έπρεπε να δουλέψουν για να βρίσκονται στην Αμερική, αγαπούν την Αμερική, και θέλουν την τήρηση των νόμων στην Αμερική». Έχει πει ότι δεν θέλει την Καμάλα Χάρις για πρόεδρο, υπαινισσόμενη ότι εκείνη θα είναι η επόμενη πρόεδρος στην περίπτωση που εκλεγεί ο Τζο Μπάιντεν, λόγω του προχωρημένου της ηλικίας του.
