Το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας ζητά από τους νέους της χώρας να είναι φιλόδοξοι, να εργάζονται σκληρά και να προετοιμάζονται για τις αντιξοότητες που θα συναντήσουν στην πορεία της ζωής τους. Σε μεγάλο, όμως, ποσοστό, οι νέοι Κινέζοι, αποθαρρυμένοι από την κατάσταση της οικονομίας, τις βαρετές θέσεις εργασίας και το πατερναλιστικό κράτος, αναζητούν διεξόδους από την προσεκτικά (προ)σχεδιασμένη ζωή που θέλει η προηγούμενη γενιά για αυτούς, και δεν συμμερίζονται τις προτεραιότητες που θέτει το κράτος, σχολιάζει σε ανάλυσή της η Wall Street Journal.
Η ανεργία στους νέους σημείωσε ρεκόρ φέτος, ξεπερνώντας το 21%, κλωνίζοντας την πίστη των Κινέζων σχετικά με την προοπτική επαγγελματικής καταξίωσης στη χώρα. Μεγάλη είναι επίσης η απογοήτευση για τη βία κατά των γυναικών και τις προσπάθειες της κυβέρνησης να παρεμποδίσει την πρόσβαση σε ξένες εφαρμογές όπως το Twitter ή το Instagram.
Πολλοί παραιτούνται από τις δουλειές τους και στρέφονται στο διαλογισμό και σε άλλες μορφές πνευματικότητας. Κάποιοι μετακομίζουν μακριά από τις μεγαλουπόλεις της Κίνας για να ξεκινήσουν μια νέα ζωή σε μέρη όπως το Νταλί, μια νοτιοδυτική πόλη που είναι διάσημη ως κόμβος για ψηφιακούς νομάδες και ανθρώπους που κάνουν στροφή στην καριέρα τους.
Aλλοι κατακλύζουν βουδιστικούς ναούς σε ορεινές περιοχές και συμβουλεύονται αυτοαποκαλούμενους «μάντεις» ή μελετούν Κινέζους και Δυτικούς φιλοσόφους, συγγραφείς από τον Λάο Τσε μέχρι τον Χέρμαν Εσσε. Κάποιοι διοργανώνουν «πάρτι αποχώρησης» με πανό που διατυμπανίζουν τη νεοαποκτηθείσα ελευθερία τους.
«Σε αυτή τη γενιά έχουν επενδυθεί πολλοί πόροι», σχολιάζει η Σάρα Φρίντμαν, καθηγήτρια ανθρωπολογίας και σπουδών φύλου στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, η οποία μελετά την κινεζική κοινωνία. «Εχουν εργαστεί πολύ σκληρά. Εχουν πιεστεί πολύ σκληρά. Το ότι μετά από όλα αυτά, λένε «βγαίνω από αυτή την κούρσα για ποντίκια» είναι αρκετά ριζοσπαστικό».
Από το «ξαπλώνω και δεν κάνω τίποτα» στο «αφήνω τα πράγματα να σαπίσουν»
Οι συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τις επισκέψεις σε ναούς και το άγχος – μια συνηθισμένη ασχολία των νέων Κινέζων στο διαδίκτυο – έχουν αυξηθεί κατακόρυφα το 2023, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών BigOne Lab.
Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2023, το 34% των ερωτηθέντων που βρίσκονται στα μέσα της τρίτης δεκαετίας της ζωής τους και εργάζονται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εμπορικά στο διαδίκτυο (κλάδος σημαντικής απορρόφησης εργατικών χεριών για τους νέους), είτε παραιτήθηκαν, είτε σκέφτονται να παραιτηθούν, σύμφωνα με την κινεζική πλατφόρμα αναζήτησης εργασίας και κοινωνικής δικτύωσης Maimai.
Oι λοταρίες έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλείς για τους νέους 20 και 30 ετών, που ανέβασαν τις πωλήσεις τους στα 67 δισεκατομμύρια δολάρια από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο, καταγράφοντας άλμα 53% από το προηγούμενο έτος. Πλέον, κατά μέσο όρο, κάθε Κινέζος ποντάρει 48 δολάρια των χρόνο σε τυχερά παιχνίδια.
Φράσεις και νεολογισμοί που περιγράφουν την πεσμένη διάθεση των εργαζόμενων νέων έχουν μπει στην καθημερινή συζήτηση. Πρώτος όρος, το 2020, ήταν το neijuan, που κάποτε χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει την συρρίκνωση εσωτερικών οργάνων σε αχρηστία, και τώρα προτιμάται για δουλειές στις οποίες οι υπάλληλοι εργάζονται σκληρά και ανταγωνίζονται χωρίς κανείς τους να εξελίσσεται.
Ακολούθησε η φράση «άγγιγμα ψαριών», δανεισμένη από ένα κινεζικό ιδίωμα, για πράξεις «μικρών επαναστάσεων» στη δουλειά, όπως η πραγματοποίηση μεγάλων διαλειμμάτων στην τουαλέτα, οι ηλεκτρονικές αγορές στα κρυφά, εν ώρα εργασίας, ή ακόμα και η ανάγνωση μυθιστορημάτων στο γραφείο.
Επόμενος όρος που διαδόθηκε ήταν το «ξαπλώνω οριζοντίως» για μια μορφή «αντίστασης» που περιλαμβάνει το σύρσιμο των ποδιών μέσα στη δουλειά. Πέρυσι, διαδόθηκε η φράση «το αφήνουμε να σαπίσει» για τους νέους που τα έχουν παρατήσει εντελώς.
Μια έρευνα που διεξήχθη από την εταιρεία Tsingyan Group το 2022, διαπίστωσε ότι περίπου το 96% (των σχεδόν 6.000 ερωτηθέντων) γνώριζε ανθρώπους που «ξάπλωναν οριζοντίως» σε εργασίες στην περιοχή τους. Ο όρος είχε μεγαλύτερη απήχηση σε άτομα ηλικίας 26 έως 40 ετών.
«Είναι μια πολύ παθητική μορφή αντίστασης», δήλωσε η εθνογράφος του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Σίλβια Λίντνερ. «Είναι σίγουρα μια πολύ δύσκολη συγκυρία, αλλά θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί και μια ελπιδοφόρα στιγμή όπου ασκείται πίεση, κατά κάποιο τρόπο, στην ηγεσία».
