Μετά από δύο εβδομάδες συνομιλιών, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενδέχεται σήμερα Παρασκευή να ψηφίσει ένα πολύ καθυστερημένο ψήφισμα σχετικά με την ανθρωπιστική βοήθεια για τη Γάζα. Οι ΗΠΑ εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο τελευταίο σχέδιο.
Η ψηφοφορία είναι σε εκκρεμότητα, καθώς η Ουάσιγκτον είχε εκφράσει «εκτεταμένες ανησυχίες» για το σχέδιο. Ωστόσο, το βράδυ της Πέμπτης η πρέσβειρα των ΗΠΑ Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ έκανε λόγο για «πολύ ισχυρό» ψήφισμα που «μπορούμε να υποστηρίξουμε», χωρίς να πει ευθέως αν θα ψηφίσει υπέρ ή θα απέχει.
Ολη την εβδομάδα, το Συμβούλιο Ασφαλείας ανέβαλε την ψηφοφορία με στόχο την επίτευξη κάποιας μορφής κατάπαυσης του πυρός, καθώς συνεχίζονταν οι διαμάχες για τη διατύπωση.
Δεν είναι σαφές αν άλλα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, ιδίως η Ρωσία, θα αποδεχθούν τις αλλαγές κατά την ψηφοφορία που αναμένεται την Παρασκευή.
Δημιουργία προϋποθέσεων για παύση
Το αρχικό σχέδιο ζητούσε βιώσιμη παύση των εχθροπραξιών, αλλά η τελική εκδοχή ζητά τη δημιουργία των προϋποθέσεων για τέτοια παύση. Και δεν απαιτεί πλέον τη χρήση όλων των χερσαίων, θαλάσσιων και εναέριων οδών για τις παραδόσεις – μόνο όλων των διαθέσιμων οδών.
Το βασικό σημείο εμπλοκής την Πέμπτη φάνηκε να είναι η πρόταση του κειμένου να υπάρχει ένας μηχανισμός του ΟΗΕ για την παρακολούθηση της βοήθειας προς τη Γάζα, με τις ΗΠΑ να λένε ότι αυτό θα μπορούσε να αποκλείσει το Ισραήλ από τον έλεγχο της διαδικασίας. Το Ισραήλ παρακολουθεί όλες τις παραδόσεις βοήθειας και καυσίμων στη Γάζα.
Αναλυτικά, σε προσχέδιο του τροποποιημένου ψηφίσματος, το οποίο επικαλείται ο Guardian, η έκκληση για «επείγουσα αναστολή των εχθροπραξιών» ώστε να επιτραπεί η ανθρωπιστική βοήθεια, έχει αφαιρεθεί και έχει αντικατασταθεί με έκκληση για «επείγοντα βήματα ώστε να επιτραπεί άμεσα η ασφαλής και απρόσκοπτη πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς και για τη δημιουργία των συνθηκών για βιώσιμη παύση των εχθροπραξιών».
Τμήμα που καλούσε τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ να δημιουργήσει μηχανισμό που θα είναι «αποκλειστικά» υπεύθυνος για την παρακολούθηση των αποστολών βοήθειας τροποποιήθηκε και ζητούσε τον διορισμό «ανώτερου συντονιστή ανθρωπιστικής βοήθειας και ανοικοδόμησης» με αρμοδιότητα «τη διευκόλυνση, τον συντονισμό, την παρακολούθηση και την επαλήθευση στη Γάζα, ανάλογα με την περίπτωση, του ανθρωπιστικού χαρακτήρα όλων των αποστολών ανθρωπιστικής βοήθειας».
Αυτός ο συντονιστής, ο οποίος πρέπει να διοριστεί «ταχέως», υποτίθεται ότι «θα δημιουργήσει μηχανισμό του ΟΗΕ για την επιτάχυνση της παροχής αποστολών ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα», ενώ θα διαβουλεύεται με «όλα τα σχετικά μέρη», αναφορά κυρίως στο Ισραήλ.
Το σχέδιο ψηφίσματος «απαιτεί από τα μέρη της σύγκρουσης να συνεργαστούν με τον συντονιστή για την εκπλήρωση της εντολής του χωρίς καθυστερήσεις ή εμπόδια».
Η Τόμας-Γκρίνφιλντ αρνήθηκε ότι το ψήφισμα είχε αποδυναμωθεί. «Το σχέδιο ψηφίσματος είναι πολύ ισχυρό, υποστηρίζεται πλήρως από την αραβική ομάδα και παρέχει αυτό που θεωρούν ότι χρειάζεται για να προσφερθεί ανθρωπιστική βοήθεια επί τόπου», δήλωσε η ίδια.
Το βέτο των ΗΠΑ
Νωρίτερα αυτό τον μήνα, η πλειονότητα των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας – 13 από τα 15 μέλη – υποστήριξαν ψήφισμα που ζητούσε άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες άσκησαν βέτο και η Βρετανία απείχε.
Οι ΗΠΑ, όπως και το Ισραήλ, υποστήριξαν ότι μία κατάπαυση του πυρός θα ωφελούσε τη Χαμάς. Η Ουάσιγκτον έχει ταχθεί υπέρ των προτεινόμενων παύσεων.
Από τότε, η πίεση για την παύση των μαχών αυξάνεται. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Χαμάς ανακοίνωσε ότι ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν χάσει τη ζωή τους στη Γάζα σε δέκα εβδομάδες μαχών ξεπέρασε τις 20.000.
Την Πέμπτη, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ προειδοποίησε ότι η Γάζα κινδυνεύει με λιμό αν συνεχιστεί ο πόλεμος.
Ο εκπρόσωπος του προγράμματος Σ. Μόγκραμπι δήλωσε: «Δεν μπορούμε να περιμένουμε να κηρυχθεί λιμός για να δράσουμε. Χρειαζόμαστε άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός, το άνοιγμα όλων των συνοριακών διαβάσεων και την επανέναρξη των εμπορικών φορτίων για την παροχή ανακούφισης, τον τερματισμό της δυστυχίας και την αποτροπή της πολύ σοβαρής απειλής λιμού», πρόσθεσε.
Διαπραγματεύσεις και στο Κάιρο
Παράλληλα, στο Κάιρο της Αιγύπτου διεξάγονταν συνομιλίες για την επίτευξη νέας εκεχειρίας – παρόμοιας με την επταήμερη παύση των συγκρούσεων τον περασμένο μήνα, κατά την οποία απελευθερώθηκαν όμηροι.
Ωστόσο, την Πέμπτη διακόπηκαν χωρίς αποτέλεσμα, καθώς η Χαμάς ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να συμφωνήσει στην απελευθέρωση ομήρων με αντάλλαγμα μερική κατάπαυση πυρός.
Τόνισε ότι παλαιστινιακές ομάδες είχαν απορρίψει την προοπτική απελευθέρωσης περισσότερων ομήρων μέχρι το Ισραήλ να συμφωνήσει να τερματίσει τον πόλεμο. Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα απορρίψει μόνιμη κατάπαυση του πυρός με τη Χαμάς.
Περισσότεροι από 240 Ισραηλινοί όμηροι αιχμαλωτίστηκαν στις 7 Οκτωβρίου, όταν η Χαμάς εξαπέλυσε επιθέσεις στο Ισραήλ σκοτώνοντας 1.200 ανθρώπους. Συνολικά 110 όμηροι απελευθερώθηκαν στο πλαίσιο της εκεχειρίας τον περασμένο μήνα.
Με πληροφορίες από Reuters, AP, Guardian
