Οι ολονύχτιες επιθέσεις εναντίον στόχων των Χούθι στην Υεμένη που καθοδηγήθηκαν και συντονίστηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το Πεντάγωνο, είχαν ως στόχο να διαταράξουν και να υποβαθμίσουν τις στρατιωτικές τους δυνατότητες.
Οπως ανακοινώθηκε, οι δυτικές δυνάμεις έπληξαν τις εγκαταστάσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων που χρησιμοποιούν οι Χούθι για να στοχεύουν τη διεθνή ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα.
Τις πρώτες πρωινές ώρες, αεροσκάφη από αμερικανικό αεροπλανοφόρο που βρισκόταν ήδη στην περιοχή, με την υποστήριξη ενός τόμαχοκ, που εκτοξεύτηκε από πολεμικά πλοία των ΗΠΑ, έπληξαν περισσότερες από 12 τοποθεσίες. Μεταξύ αυτών, η πρωτεύουσα της Υεμένης Σαναά και το λιμάνι της Χουντάιντα.
Ηνωμένες Πολιτείες και Βρετανία έκαναν λόγο για προσπάθεια να εγγυηθούν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και να αποτρέψουν κλιμάκωση.
Ωστόσο, οι Χούθι δηλώνουν ότι δεν προτίθενται να σταματήσουν τις επιθέσεις τους κατά πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, αυξάνοντας τις ανησυχίες για τη δημιουργία νέων μετώπων στη φλεγόμενη, λόγω του πολέμου Ισραήλ – Χαμάς στη Γάζα, Μέση Ανατολή.
Οι στόχοι της Δύσης και οι προκλήσεις
Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι υποστήριξη για τα πλήγματα παρείχαν η Αυστραλία, το Μπαχρέιν, ο Καναδάς και η Ολλανδία, ενώ συμμετείχε η Βρετανία.
Τέσσερα αεροσκάφη Typhoon εκτοξεύτηκαν από βάση της Κύπρου σε ταξίδι μετ’ επιστροφής αρκετών χιλιάδων μιλίων, το οποίο απαιτούσε ανεφοδιασμό.
Σε δήλωσή του αμέσως μετά τα πλήγματα, ο Ρίσι Σούνακ ανέφερε ότι η Βρετανία θα υπερασπίζεται πάντα την ελευθερία της ναυσιπλοΐας και την ελεύθερη ροή του εμπορίου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπερασπίστηκε τις επιδρομές, τονίζοντας ότι τα πλήγματα αποτελούν άμεση απάντηση στις πρωτοφανείς επιθέσεις των Χούθι κατά της διεθνούς ναυτιλίας.
«Με τις ένοπλες ενέργειες, οι Χούθι φέρουν την εξαιρετικά σοβαρή ευθύνη της κλιμάκωσης στην περιοχή», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών.
Οι Χούθι, οι οποίοι ελέγχουν τη βόρεια Υεμένη, εδώ και καιρό απευθύνουν καλέσματα σε καταστροφή του Ισραήλ σε μαζικές συγκεντρώσεις τους. Ωστόσο, τις τελευταίες εβδομάδες ήρθαν για πρώτη φορά σε άμεση αντιπαράθεση με τη χώρα.
Αμέσως μετά την έναρξη της στρατιωτικής επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα, οι Χούθι άρχισαν να εκτοξεύουν πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη προς το θέρετρό του στην Ερυθρά Θάλασσα, το Εϊλάτ.
Κάποια καταρρίφθηκαν από ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη και άλλα από το σύστημα πυραυλικής άμυνας Arrow.
Πρόκειται για σύστημα που μπορεί να αναχαιτίσει πυραύλους έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα και χρησιμοποιήθηκε επιχειρησιακά για πρώτη φορά.
Εκπρόσωπος των Χούθι ανακοίνωσε επίσης ότι κάθε πλοίο που προορίζεται για το Ισραήλ ή έχει διασυνδέσεις με το Ισραήλ αποτελεί «νόμιμο στόχο».
Η απειλή των Χούθι κατά μήκος αυτού του σημαντικού εμπορικού δρόμου ανάγκασε μεγάλες ναυτιλιακές εταιρείες να σταματήσουν τα δρομολόγιά τους στην περιοχή, ενώ το κόστος ασφάλισης έχει δεκαπλασιαστεί από τις αρχές Δεκεμβρίου.
Οι Χούθι μετά τα πλήγματα
Οι Χούθι, παρά τις πρόσφατες προειδοποιήσεις, απειλούσαν ότι θα συνέχιζαν τις επιθέσεις κατά εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, πριν από τις επιδρομές εναντίον τους, αλλά και μετά από τις επιθέσεις από τις δυνάμεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας, δήλωσαν πως δεν σταματούν.
Αξιωματούχος τους σε ανάρτησή του ανέφερε πως «η μάχη θα είναι μεγαλύτερη και πέρα από τη φαντασία και τις προσδοκίες των Αμερικανών και των Βρετανών».
Οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν Χούθι έχουν υπομείνει και έχουν επιβιώσει επί χρόνια, αντιμετωπίζοντας αεροπορικές επιδρομές από τη Σαουδική Αραβία, ενώ δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης.
Οι Δυτικοί ελπίζουν ότι με τις επιθέσεις τους, θα καταφέρουν να αποτρέψουν τους Χούθι από περαιτέρω επιθέσεις. Ωστόσο, οι Χούθι, οπλισμένοι, εκπαιδευμένοι και εφοδιασμένοι με πληροφορίες από το Ιράν, γίνονται όλο και πιο προκλητικοί.
Εχουν καταφέρει να εδραιώσουν τη θέση τους στην περιοχή ως υπερασπιστές της Χαμάς και των Παλαιστινίων και ως αντίπαλοι του Ισραήλ, κερδίζοντας εν μέρει την αραβική λαϊκή γνώμη, δεδομένων των τεράστιων απωλειών αμάχων στη Γάζα.
Δύσκολα θα «πείθονταν» να εγκαταλείψουν αυτή τη στάση που ενισχύει τον περιφερειακό τους ρόλο για πρώτη φορά σε τέτοια κλίμακα, έπειτα από μία δεκαετία που έχουν καταλάβει την εξουσία στην Υεμένη.
Η εκστρατεία της Σ. Αραβίας και η σχέση με το Ιράν
Τον Απρίλιο του 2015 η Σαουδική Αραβία ξεκίνησε αεροπορική εκστρατεία εναντίον τους και κατά της κατάληψης της εξουσίας στην Υεμένη. Οι Σαουδάραβες ηγέτες ήταν βέβαιοι πως ο πόλεμος θα τελείωνε μέχρι το τέλος εκείνου του έτους.
Σχεδόν μία δεκαετία αργότερα, οι Χούθι έχουν εδραιωθεί περισσότερο από ποτέ, ενώ έχει δημιουργηθεί στην περιοχή η αίσθηση ότι είναι αήττητοι.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους θα επιδιώξουν η εκστρατεία τους εναντίον τους να είναι σύντομη, αιχμηρή και με ελάχιστες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Οι Χούθι έχουν ήδη δηλώσει την πρόθεσή τους να τους δυσκολέψουν, απειλώντας ότι θα συνεχίσουν τις επιθέσεις.
Ο ηγέτης τους, Μοχάμεντ αλ Μπουχαΐτι, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ και η Βρετανία «σύντομα θα συνειδητοποιήσουν» ότι τα πλήγματα στην Υεμένη «ήταν η μεγαλύτερη τρέλα στην Ιστορία τους».
Οι Χούθι συνδέονται με τη σιιτική μουσουλμανική μειονότητα της Υεμένης, τους Ζαΐντι. Δηλώνουν ότι αποτελούν μέρος του «άξονα αντίστασης» υπό την ηγεσία του Ιράν -μαζί με τις οργανώσεις Χαμάς και Χεζμπολάχ– κατά του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Δύσης.
Η Χαμάς και η Χεζμπολάχ έχουν χαρακτηριστεί τρομοκρατικές οργανώσεις από τις ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες.
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Υεμένης ζει σε περιοχές υπό τον έλεγχό τους. Εκτός από την πρωτεύουσα Σαναά και το βόρειο τμήμα της Υεμένης, οι Χούθι ελέγχουν την ακτογραμμή της Ερυθράς Θάλασσας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι το Ιράν κινεί τα νήματα στην Ερυθρά Θάλασσα και κρύβεται πίσω από το πρόσφατο κύμα επιθέσεων εναντίον εμπορικών πλοίων.
Το Ιράν χαρακτήρισε τα πλήγματα των ΗΠΑ και της Βρετανίας «σαφή παραβίαση της εδαφικής ακεραιότητας της Υεμένης», ενώ το Ιράκ ισχυρίστηκε ότι η Δύση επεκτείνει τη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς στην περιοχή.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας ζήτησε από την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της να αποφύγουν την κλιμάκωση.
Στην ανακοίνωση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δεν υπάρχει αναφορά στους Ιρανούς. Ο Αμερικανός πρόεδρος επικεντρώθηκε αποκλειστικά στους Χούθι και σε «στοχευμένο» χτύπημα, το οποίο σύμφωνα με το Πεντάγωνο αποσκοπεί στην υποβάθμιση και τη διατάραξη των δυνατοτήτων τους.
Η στάση αυτή σηματοδοτεί ότι πρόκειται για υπολογισμένη κίνηση με στόχο να αποτρέψει περισσότερες επιθέσεις εναντίον των Χούθι, αλλά και να αποτραπεί περαιτέρω ανάφλεξη.
Το αν θα επιτευχθούν οι στόχοι, θα εξαρτηθεί από την έκταση των ζημιών που προκλήθηκαν στο έδαφος, αλλά και από τις ευρύτερες εξελίξεις στη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς στη Γάζα.
Η απειλή ενός ακόμα μετώπου
Ο πρώην επικεφαλής του βρετανικού στρατού, Ρίτσαρντ Ντάνατ, υποστήριξε, μιλώντας νωρίτερα σήμερα στο BBC, ότι οποιαδήποτε επιτυχής επιχείρηση θα εξαρτηθεί από την ποιότητα των πληροφοριών που κατάφεραν να συγκεντρώσουν οι ΗΠΑ και Βρετανία.
«Πρέπει να ελπίζει κάποιος ότι η επιχείρηση είναι υπολογισμένη, βασίζεται σε πληροφορίες και θα είναι αρκετά χειρουργική και γρήγορη ώστε να εξαλείψει το πρόβλημα στην Ερυθρά Θάλασσα και επομένως η έμφαση μπορεί να επιστρέψει στη διατήρηση της σύγκρουσης Ισραήλ-Γάζας σε όσο το δυνατόν πιο περιορισμένη κλίμακα.
«Ο κίνδυνος είναι ότι να δημιουργηθεί ακόμα μία ζώνη σύγκρουσης», ανέφερε ο ίδιος.
Με πληροφορίες από Reuters, AP, AFP, BBC