Εδώ και εβδομάδες, πολιτικοί και αναλυτές μιλούν για τον κίνδυνο ο πόλεμος στη Γάζα να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της Μέσης Ανατολής. Οπως αναφέρεται σε εκτενή ανάλυση του BBC, οι βομβαρδισμοί των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας εναντίον των Χούθι της Υεμένης επιβεβαιώνουν ότι η επέκταση της σύρραξης είναι πλέον πραγματικότητα.
Προς το παρόν, βέβαια, η επέκταση του πολέμου στη Μέση Ανατολή έχει χαρακτηριστικά μιας σύγκρουσης χαμηλής έντασης και δεν συγκρίνεται με ένα δυσμενές σενάριο ευρύτερου περιφερειακού πολέμου.
Και μπορεί οι επιθέσεις των ΗΠΑ και της Βρετανίας να είχαν ως βασικό αφήγημα την ανάγκη για ελευθερία της ναυσιπλοΐας, ωστόσο, επί της ουσίας συνδέονται άμεσα με όσα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες στη Γάζα. Οι φιλοϊρανοί αντάρτες Χούθι έχουν διαμηνύσει εδώ και μήνες ότι οι επιθέσεις τους σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα έρχονται ως απάντηση στις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα.
Μετά λοιπόν τα αμερικανοβρετανικά πλήγματα στην Υεμένη, οι Χούθι τόνισαν ότι θα υπάρξουν αντίποινα. Είναι επίσης πιθανό οι φιλοϊρανικές οργανώσεις στο Ιράκ και τη Συρία να εντείνουν τις επιθέσεις τους σε αμερικανικές δυνάμεις που σταθμεύουν στις δύο χώρες.
Εάν αυτή η περιοχή αποσταθεροποιηθεί περαιτέρω και οι αμερικανικές δυνάμεις αναγκαστούν να προβούν σε πιο σκληρά αντίποινα, τότε θα είναι πολύ πιο δύσκολο για την αμερικανική διπλωματία να αποτρέψει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, της λιβανέζικης παραστρατιωτικής και πολιτικής οργάνωσης που επίσης στηρίζεται από το Ιράν. Μέχρι σήμερα, αν και οι ανταλλαγές πυρών στα σύνορα Λιβάνου-Ισραήλ είναι καθημερινές, η κατάσταση δεν έχει βγει εκτός ελέγχου.
Οι Χούθι στο «δίκτυο» πληρεξουσίων του Ιράν
Οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης αποτελούν βασικό μέρος του δικτύου συμμάχων και πληρεξουσίων, του λεγόμενου «άξονα της αντίστασης», που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια από το Ιράν.
Η οργάνωση λαμβάνει όλο και πιο εξελιγμένα όπλα από την Τεχεράνη. Το οπλοστάσιό τους περιλαμβάνει πυραύλους κατά πλοίων, βαλλιστικούς πυραύλους (μερικοί από τους οποίους έχουν εκτοξευθεί και εναντίον του Ισραήλ) καθώς και επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Πρόκειται για τα ίδια drones που το Ιράν έχει προμηθεύσει τη Ρωσία στον πόλεμό της εναντίον της Ουκρανίας.
Ακόμα κι έτσι, βέβαια, οι ναυτικές δυνατότητες των Χούθι δεν συγκρίνονται με αυτές των ΗΠΑ, της Βρετανίας αλλά και των υπόλοιπων μελών του διεθνούς συνασπισμού που βρίσκονται στην Ερυθρά Θάλασσα. Η βασική απειλή των Χούθι, ωστόσο, δεν αφορά τόσο τις υλικές ζημιές όσο την αναταραχή που προκαλούν στη διεθνή ναυσιπλοΐα.
Λόγω των κινδύνων που ενέχει πλέον το πέρασμα από τα στενά του Μπαμπ Ελ Μαντέμπ, τα ασφάλιστρα εμπορικών πλοίων έχουν εκτοξευθεί. Πολλές εταιρείες επιλέγουν για λόγους ασφαλείας την παράκαμψη γύρω από την Αφρική, μια διαδρομή που φέρνει μεγάλες καθυστερήσεις, ειδικά στη μεταφορά εμπορευμάτων από την Ασία στην Ευρώπη.
Οι βομβαρδισμοί ίσως φέρουν νέα κλιμάκωση
Οι Χούθι έχουν ισχυριστεί ότι αν ο πόλεμος στη Γάζα τελειώσει και επιτραπεί η είσοδος προμηθειών στον παλαιστινιακό θύλακα, τότε θα σταματήσουν και οι επιθέσεις τους σε εμπορικά πλοία.
Με βάση αυτό το σκεπτικό, ορισμένοι επικριτές της αμερικανικής και βρετανικής στήριξης προς το Ισραήλ εκτιμούν ότι μια άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικός τρόπος για να σταματήσουν οι επιθέσεις των Χούθι σε σύγκριση με τους βομβαρδισμούς της 11ης Ιανουαρίου. Εάν πάλι οι επιθέσεις των Χούθι συνεχίζονταν και μετά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, τότε Ουάσιγκτον και Λονδίνο θα είχαν ένα ισχυρό επιχείρημα για να τους βομβαρδίσουν ως απάντηση.
Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχει πιθανότητα οι αμερικανοβρετανικοί βομβαρδισμοί να παρατείνουν ή ακόμα και να κλιμακώσουν την κρίση με τους Χούθι, ενώ σύμφωνα τουλάχιστον με αξιωματούχους των δύο χωρών, στόχος ήταν να την τερματίσουν.
Υπάρχει όμως και ένας άλλος λόγος που ενδεχομένως οδηγήσει σε συνέχεια των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα. Αν η οργάνωση είναι ακόμα σε θέση να επιτίθεται σε πλοία, τότε μπορεί να στείλει ένα σαφές μήνυμα στους υποστηρικτές και συμμάχους της, ότι δεν υποκύπτει στις επιταγές της Δύσης.
Εκτός αυτών, παρόλο που δεν γνωρίζουμε τις ακριβείς στρατιωτικές δυνατότητες των Χούθι, είναι μάλλον απίθανο μερικοί ολιγόωροι βομβαρδισμοί να έχουν πλήξει σε τέτοιο βαθμό την οργάνωση καθιστώντας την ανίκανη να επιτίθεται. Το επιχείρημα αυτό ενισχύεται αν λάβουμε υπόψη ότι οι Χούθι δέχονταν από το 2015 τους βομβαρδισμούς της σαουδαραβικής αεροπορίας, αλλά τα χτυπήματα αυτά δεν είχαν σημαντικές επιπτώσεις στις δυνατότητές τους. Η Υεμένη, άλλωστε, είναι μια ορεινή χώρα. Δεδομένης της εμπειρίας από τους βομβαρδισμούς των τελευταίων ετών είναι πιθανό να έχουν προσπαθήσει να κρύψουν σημαντικά για αυτούς οπλικά συστήματα.
