ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Το σχέδιο του Σαρλ Μισέλ να παραιτηθεί από τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές του Ιουνίου άνοιξε όχι μόνο την κούρσα διαδοχής για τις κορυφαίες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και τον δρόμο για την «επόμενη μέρα» και για άλλους αξιωματούχους, προκαλώντας μάλιστα ήδη «καραμπόλες» στην Κομισιόν.
Η πιθανή εκλογή του Σαρλ Μισέλ –καθώς ηγείται της λίστας του βελγικού κόμματος Μεταρρυθμιστικό Κίνημα (MR)– ίσως οδηγήσει στην ανάληψη χαρτοφυλακίου στην επόμενη Κομισιόν. Το ενδεχόμενο αυτό προκάλεσε την ανακλαστική κίνηση από τον Βέλγο σημερινό επίτροπο Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς να διεκδικήσει άμεσα –με τη σειρά του– υποψηφιότητα για τη θέση γενικού γραμματέα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο Στρασβούργο. Ηταν πάντως γνωστό στις Βρυξέλλες ότι ο Ρέιντερς επιθυμούσε μια ακόμη θητεία στην Κομισιόν, αλλά η κίνηση του Μισέλ δεν φαίνεται να του άφησε περιθώρια επιλογής από το να αναζητήσει την τύχη του εκ νέου για τη θέση, που έχασε το 2019 από την Κροάτισσα Μαρίγια Πεϊτσίνοβιτς Μπούριτς.
Τι θέλει ο Ρέιντερς
Ο επίτροπος Δικαιοσύνης ενημέρωσε πάντως ήδη την πρόεδρο της Κομισιόν για τις προθέσεις του, ενώ θα παραμείνει στη θέση του, όπως ανέφερε εκπρόσωπος της Επιτροπής, έως ότου η υποψηφιότητά του γίνει «επίσημη», εννοώντας να περάσει από τη σχετική ακρόαση επιτροπής υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης τον Μάρτιο.
«Κλειδί» η απόφαση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για το αν θα διεκδικήσει να είναι επικεφαλής της ευρωλίστας με το ΕΛΚ.
Κι ενώ η θέση στο κολέγιο των επιτρόπων δεν θα μείνει κενή –για τους επόμενους τουλάχιστον δύο μήνες– από τον Βέλγο επίτροπο, δεν ισχύει το ίδιο για τον Λουξεμβούργιο επίτροπο Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, Νίκολα Σμιτ, που δήλωσε ήδη δημοσίως την πρόθεσή του να κατέβει επικεφαλής της ευρωλίστας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (spitzenkandidat). Στην περίπτωση αυτή ο Σμιτ πάντως θα πρέπει να λάβει άδεια άνευ αποδοχών, βάσει του σχετικού κώδικα δεοντολογίας, που έχει λάβει πρόσφατα και η Φινλανδή συνάδελφός του Γιούτα Ουρπιλάινεν, ώστε να κατέβει υποψήφια στις προεδρικές εκλογές στη χώρα της οι οποίες θα διεξαχθούν τον Φεβρουάριο.
Βάσει του ίδιου κώδικα δεοντολογίας προκαλούνται, πάντως, ήδη ερωτήματα για το τι θα συμβεί εάν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διεκδικήσει να είναι επικεφαλής της ευρωλίστας (spitzenkandidat) για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), ώστε να εξασφαλίσει την παραμονή της στην προεδρία της Κομισιόν. Η ίδια συνεχίζει να μην «ανοίγει τα χαρτιά» της, κάτι που προκαλεί αμηχανία –αν όχι εκνευρισμό στο κόμμα της– σύμφωνα με αρμόδιες πηγές που μίλησαν στην «Κ». Η πιθανότητα να πρέπει να λάβει άδεια άνευ αποδοχών ή ακόμη και να παραιτηθεί από τη θέση της, ενδεχομένως να εξηγούν γιατί οι προθέσεις της παραμένουν «επτασφράγιστο μυστικό», που ωστόσο πολύ σύντομα θα πρέπει να αποκαλυφθεί. Τα χρονικά περιθώρια άλλωστε στενεύουν, καθώς από τις 5 Ιανουαρίου άνοιξε η διαδικασία κατάθεσης υποψηφιοτήτων από το ΕΛΚ, που θα ολοκληρωθεί στις 21 Φεβρουαρίου, ενόψει του συνεδρίου του κόμματος στο Βουκουρέστι στις αρχές Μαρτίου.
Σύγκρουση συμφερόντων
Κι αν εξελίσσονται σε άλυτο «γρίφο» οι συνέπειες από την πιθανή απόφαση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να είναι η spitzenkandidat του ΕΛΚ, το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση του Σαρλ Μισέλ. Ο ίδιος διατείνεται ότι μπορεί να παραμείνει στη θέση του έως ότου ορκιστεί ευρωβουλευτής στις 16 Ιουλίου, ωστόσο ήδη εξετάζονται παρασκηνιακά σενάρια να οδηγηθεί σε παραίτηση, καθώς η απόφασή του έχει ενοχλήσει, σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές εξηγούν εξάλλου στην «Κ» ότι ο Σαρλ Μισέλ δεν μπορεί, για παράδειγμα, να προεδρεύει των δύο Συμβουλίων του Ιουνίου, όπου οι «27» θα συζητήσουν –ανάμεσα σε άλλα– τις επιλογές τους για τα ανώτατα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, λόγω «σύγκρουσης συμφερόντων». Στην περίπτωση που παραιτηθεί νωρίτερα, ήδη κυκλοφορούν σενάρια να αναλάβει προσωρινά τη θέση του είτε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ ντε Κρο, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου έως τις 30 Ιουνίου, είτε να αναζητηθεί πρώην αξιωματούχος της Ε.Ε ή πρώην πρωθυπουργός.
