Eντονη διπλωματική κινητικότητα γύρω από το Μεσανατολικό αναπτύσσεται στην Ουάσιγκτον, καθώς ο πρόεδρος Μπάιντεν υπέγραψε χθες προεδρικό διάταγμα επιβάλλοντας κυρώσεις σε Ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Οχθη, ενώ δημοσιεύματα φέρουν τον πρόεδρο έτοιμο να αναλάβει πρωτοβουλία για τη δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένου παλαιστινιακού κράτους. Ταυτόχρονα, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κλιμακώνει τις προσπάθειές του για εκεχειρία μεγάλης διάρκειας στη Λωρίδα της Γάζας.
Το προεδρικό διάταγμα αφορά κυρώσεις εναντίον εξτρεμιστών Ισραηλινών εποίκων, αλλά ενδεχομένως και εναντίον Ισραηλινών πολιτικών και κυβερνητικών αξιωματούχων οι οποίοι είχαν εμπλοκή σε πρόσφατες επιθέσεις εναντίον Παλαιστινίων στη Δυτική Οχθη.
«Η κατάσταση στη Δυτική Οχθη, και συγκεκριμένα οι αλλεπάλληλες πράξεις βίας εξτρεμιστών εποίκων, ο αναγκαστικός εκτοπισμός ανθρώπων, η εκκένωση χωριών και η καταστροφή περιουσιών, έχει φθάσει σε απαράδεκτα επίπεδα και συνιστά απειλή για την ειρήνη, την ασφάλεια και τη σταθερότητα», αναφέρει το διάταγμα.
Οι νέες αμερικανικές κυρώσεις στοχεύουν αρχικά τέσσερα πρόσωπα, στα οποία θα απαγορευθεί η παραμονή στις ΗΠΑ και θα δεσμευθούν τυχόν περιουσιακά τους στοιχεία, δήλωσαν αξιωματούχοι που ζήτησαν να μην κατονομαστούν.
Στο μεταξύ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν θα επιστρέψει τις προσεχείς ημέρες στη Μέση Ανατολή για νέα περιοδεία, με κεντρικό στόχο την επίτευξη συμφωνίας για εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, όπως ανέφερε Αμερικανός αξιωματούχος τον οποίο επικαλείται το Γαλλικό Πρακτορείο. Για το ίδιο θέμα βρέθηκε χθες στο Κάιρο ο ηγέτης του πολιτικού τμήματος της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, ο οποίος είχε συνάντηση με τον επικεφαλής των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, Αμπάς Καμάλ.
Αντικείμενο των συνομιλιών στο Κάιρο ήταν η πρόταση για συμφωνία εκεχειρίας που καταρτίστηκε το περασμένο Σαββατοκύριακο στο Παρίσι, στις διαβουλεύσεις του διευθυντή της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς, με αξιωματούχους του Κατάρ, της Αιγύπτου και του Ισραήλ.
Αμερικανικές πιέσεις για εκεχειρία – Ερχονται αντίποινα για τη φονική επίθεση σε βάση στην Ιορδανία, με πλήγμα ιρανικών στόχων σε Συρία και Ιράκ.
Η Χαμάς αναμένεται να υποδεχθεί θετικά την πρόταση, αλλά θα επιμείνει στις κεντρικές απαιτήσεις της: να δεσμευθεί το Ισραήλ για οριστική παύση των εχθροπραξιών (και όχι μόνο για προσωρινή εκεχειρία) και να αποσύρει τα στρατεύματά του από τη Γάζα. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει τον πόλεμο μέχρι την ολοκληρωτική νίκη, δηλαδή τη εξολόθρευση της Χαμάς, ενώ οι ακροδεξιοί υπουργοί του Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και Μπεζαλέλ Σμότριτς έχουν προειδοποιήσει ότι τερματισμός του πολέμου σε αυτή τη φάση θα σημάνει πτώση της κυβέρνησης.
Στο Ισραήλ, ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιαρίβ Λεβίν, στενός πολιτικός σύμμαχος του Νετανιάχου, δήλωσε ότι είναι πρόθυμος να παραιτηθεί από το αξίωμά του ώστε να ενταχθεί στην κυβέρνηση ο εκ των ηγετών της αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ. Ο Λεβίν ήταν ο εμπνευστής της αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισης στη Δικαιοσύνη, που προκάλεσε την οργή της αντιπολίτευσης και κατέβασε τον κόσμο στους δρόμους. Η κίνησή του ερμηνεύεται ως μήνυμα του Νετανιάχου προς τους ακροδεξιούς υπουργούς του ότι διαθέτει εναλλακτικές λύσεις, επομένως δεν μπορεί να εκβιαστεί. Με άρθρο του στους New York Times, ο γνωστός δημοσιογράφος και συγγραφέας Τόμας Φρίντμαν, ο οποίος έχει άμεση πρόσβαση στον Λευκό Οίκο, αναφέρει ότι ο Τζο Μπάιντεν ετοιμάζεται να αναπτύξει πρωτοβουλία για κάποια μορφή άμεσης αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους που θα είναι αποστρατιωτικοποιημένο και θα διοικείται από βιώσιμη παλαιστινιακή αρχή. Το «δόγμα Μπάιντεν», όπως το ονομάζει ο αρθρογράφος, θα περιλαμβάνει ενίσχυση της συνεργασίας ασφαλείας μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας και την ομαλοποίηση των σχέσεων ανάμεσα στο Ριάντ και στο Τελ Αβίβ.
Χρηματοδότηση UNRWA
Κατά το τελευταίο εικοσιτετράωρο, ο ισραηλινός στρατός συνέχισε την καταιγιστική πολιορκία της Χαν Γιουνίς, στη νότια Γάζα, ενώ επανήλθε σε βομβαρδισμούς στη βόρεια Γάζα. Τη φρικτή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα απειλεί να επιδεινώσει η διακοπή της χρηματοδότησης της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες (UNRWA) από σειρά δυτικών χωρών, ύστερα από τις καταγγελίες του Ισραήλ για εμπλοκή υπαλλήλων της υπηρεσίας στις επιθέσεις της Χαμάς. Χθες ο Νορβηγός υπουργός Εξωτερικών Εσπερ Μπαρθ Εϊντε εμφανίστηκε «συγκρατημένα αισιόδοξος» για τη γρήγορη επιστροφή των εν λόγω χωρών στη χρηματοδότηση της UNRWA.
Παράλληλα, σε υψηλά επίπεδα παραμένει η ένταση στην Ερυθρά Θάλασσα, με τους φιλοϊρανούς αντάρτες Χούθι της Υεμένης να εμποδίζουν τη διέλευση πλοίων προς το Ισραήλ. Οι βρετανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι υπό λιβεριανή σημαία κοντέινερ έγινε στόχος δύο βαλλιστικών πυραύλων των Χούθι, χωρίς όμως να υπάρξουν θύματα ή υλικές ζημιές. Την προηγούμενη νύχτα, οι Αμερικανοί είχαν εκτοξεύσει νέα πλήγματα εναντίον της σιιτικής πολιτοφυλακής, καταστρέφοντας δέκα μη επανδρωμένα αεροπλάνα της.
Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται η απάντηση των ΗΠΑ στην πρόσφατη επίθεση φιλοϊρανικής πολιτοφυλακής του Ιράκ εναντίον βάσης τους στην Ιορδανία, με συνέπεια να σκοτωθούν τρεις Αμερικανοί στρατιώτες και να τραυματιστούν περισσότεροι από 40. Σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο CBS, ο πρόεδρος Μπάιντεν ενέκρινε σχέδιο που προβλέπει βομβαρδισμούς στόχων στη Συρία και στο Ιράκ, όπου βρίσκονται και Ιρανοί στρατιώτες. Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Οστιν, υπογράμμισε ότι αυτή είναι μια επικίνδυνη χρονική στιγμή στη Μέση Ανατολή, αλλά οι ΗΠΑ θα εργαστούν για να αποφευχθεί μια ευρύτερη σύγκρουση, επαναλαμβάνοντας ωστόσο ότι θα δώσουν πολλαπλή απάντηση στην αιματηρή επίθεση στην Ιορδανία.
REUTERS, A.P.
