Ο Καναδάς, η Ιταλία και η Δανία αποτελούν τις πιο πρόσφατες προσθήκες στη λίστα των χωρών του ΝΑΤΟ που έχουν συνάψει συμφωνία ασφαλείας με την Ουκρανία δύο χρόνια μετά τη ρωσική εισβολή, ενώ σύντομα θα ακολουθήσουν η Ολλανδία και άλλοι σύμμαχοι του Κιέβου.
Ποιο είναι όμως το περιεχόμενο αυτών των συμφωνιών και πώς τις αξιολογεί το Κίεβο, σε μια περίοδο που το ζήτημα της δυτικής στήριξης προς την Ουκρανία αναδεικνύεται ως καθοριστικός παράγοντας για το μέλλον του πολέμου;
Τι προβλέπουν αυτοί οι διακανονισμοί;
Η Ομάδα των Επτά (G7) –δηλαδή ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ– υπέγραψε μια κοινή διακήρυξη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ πέρυσι τον Ιούλιο στο Βίλνιους, για «μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις και διακανονισμούς» με την Ουκρανία στον τομέα της ασφάλειας, με τις διαπραγματεύσεις να γίνονται διμερώς.
Οι εν λόγω διευθετήσεις αφορούσαν τη συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, τη στήριξη για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της χώρας, την εκπαίδευση των Ουκρανών στρατιωτών, την ανταλλαγή πληροφοριών και την ενίσχυση στον τομέα της κυβερνοάμυνας.
Η συμφωνία προέβλεπε επίσης ότι όλα τα υπογραφόμενα μέρη θα πρέπει να πραγματοποιήσουν διαβουλεύσεις με το Κίεβο προκειμένου να προσδιορίσουν τα επόμενα βήματα που είναι αναγκαίο να γίνουν στην περίπτωση μιας νέας «ένοπλης ρωσικής επίθεσης στο μέλλον».
Περισσότερες από 30 χώρες έχουν υπογράψει από τότε αυτή τη διακήρυξη.
«Υποκατάστατο» της ένταξης στο ΝΑΤΟ;
Το Κίεβο, από την πλευρά του, λέει πως αυτοί οι διακανονισμοί πρέπει να περιέχουν σημαντικές και απτές δεσμεύσεις για την ασφάλεια, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τον στρατηγικό του στόχο για ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Τονίζεται ότι το άρθρο 5 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου προβλέπει ότι μια επίθεση εναντίον οποιουδήποτε κράτους-μέλους θεωρείται από τη Συμμαχία ως επίθεση εναντίον όλων των μελών της.
«Εχουν υπάρξει εικασίες ότι με τη σύναψη αρκετών τέτοιων συμφωνιών δεν θα χρειαστεί να γίνουμε μέλος. Λάθος. Θέλουμε να γίνουμε μέλος του ΝΑΤΟ», αναφέρει ο Ιχορ Ζόβκβα, σύμβουλος του Ουκρανού υπουργού Εξωτερικών.
Ποιοι έχουν υπογράψει συμφωνίες;
Η Γερμανία και η Γαλλία υπέγραψαν συμφωνίες με την Ουκρανία για τον τομέα της Ασφάλειας, όταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισκέφθηκε το Βερολίνο και το Παρίσι νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Τον Ιανουάριο, η Βρετανία έγινε η πρώτη χώρα που υπέγραψε μια τέτοια συμφωνία με την Ουκρανία με ισχύ μίας δεκαετίας, στο τέλος της οποίας το Κίεβο ελπίζει να βρίσκεται εντός του ΝΑΤΟ.
Το Λονδίνο αναφέρει ότι η εν λόγω συμφωνία επισημοποιεί διάφορες πτυχές υποστήριξης που «έχει ήδη παράσχει και θα συνεχίσει να παρέχει για την ασφάλεια της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής πληροφοριών, της κυβερνοάμυνας, της ιατρικής και στρατιωτικής εκπαίδευσης και της συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας».
Ποιες άλλες χώρες θα υπογράψουν;
Η Ουκρανία έχει ήδη πραγματοποιήσει τουλάχιστον δύο γύρους επαφών με όλες τις χώρες της G7, σύμφωνα με τον Ζόβκβα.
Περισσότερες από δέκα χώρες βρίσκονται ήδη σε συνομιλίες με το Κίεβο ή πρόκειται να προχωρήσουν σύντομα στο στάδιο αυτό. Μεταξύ αυτών των χωρών βρίσκονται η Ολλανδία, η Ρουμανία και η Πολωνία.
Η Ολλανδία μάλιστα δήλωσε την περασμένη Παρασκευή ότι θα υπογράψει σύντομα μια δεκαετή συμφωνία ασφαλείας με την Ουκρανία με στόχο τη συνεχή στρατιωτική υποστήριξη, τη βοήθεια για την ανοικοδόμηση της εμπόλεμης χώρας καθώς και τη βελτίωση της κυβερνοάμυνας.
«Χωρίς την υποστήριξη της Δύσης, η Ουκρανία όπως την ξέρουμε θα πάψει να υπάρχει», ανέφερε ο Ολλανδός ΥΠΕΞ, Χάνκε Μπρούινς Σλοτ. «Η ρωσική απειλή θα πλησιάσει κι άλλο, θέτοντας υπό πίεση τη σταθερότητα και την ασφάλεια της ηπείρου μας».
Πώς βλέπει το Κίεβο αυτές τις συμφωνίες;
Ο Ιχορ Ζόβκβα χαρακτήρισε «πολύ σημαντικό» το ότι η συμφωνία με τη Βρετανία προβλέπει πως οι διαβουλεύσεις –σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης στο μέλλον– θα μπορούν να διεξαχθούν εντός 24ώρου για ταχεία και διαρκή παροχή βοήθειας.
Οπως δήλωσε ο σύμβουλος του Ουκρανού ΥΠΕΞ, η εν λόγω συμφωνία ξεπερνά το Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994, βάσει του οποίου η Ουκρανία έλαβε «διαβεβαιώσεις» ασφαλείας από τη Βρετανία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες σε αντάλλαγμα για την εγκατάλειψη των πυρηνικών όπλων που βρίσκονταν στο έδαφός της.
«Δεν θέλουμε να επαναληφθεί η ίδια δυσάρεστη εμπειρία της Διακήρυξης της Βουδαπέστης, η οποία παρέμεινε απλώς μια διακήρυξη», είπε ο Ζόβκβα.
Τέλος, τόνισε ότι δεν πρέπει η Ουκρανία να βιαστεί να συνάψει συμφωνίες. «Δεν χρειάζομαι 10 με 15 συμφωνίες που να κλείνουν σε μία εβδομάδα. Θα προτιμούσα αυτές οι 10-15 συμφωνίες να εξεταστούν σε βάθος με καλές διαπραγματεύσεις και απτά σημάδια μακροπρόθεσμης και πολύπλευρης στήριξης για την Ουκρανία».
Με πληροφορίες από Reuters
