«Ιστορική» χαρακτήρισε τη σημερινή συνεδρίαση των υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, ο Βέλγος ομόλογός τους, Νταβίντ Κλαρινβάλ, η οποία πραγματοποιήθηκε εν μέσω πρωτοφανών σε κλίμακα και βιαιότητα κινητοποιήσεων των Ευρωπαίων αγροτών, έξω από το κτίριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Οπως ανέφερε ο κ. Κλαρινβάλ, η συνεδρίαση αποτέλεσε το «πρώτο βήμα» ως προς την τήρηση των δεσμεύσεων της Ε.Ε. προς τους αγρότες και οι οποίες «δεν θα μείνουν πίσω», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Στη σχετική συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από κοινού με τον επίτροπο Γεωργίας Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ο κ. Κλαρινβάλ ανέφερε ότι επί τάπητος βρέθηκε η αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ 2021-2027). Επίσης παρουσίασε σειρά μέτρων τα οποία προωθεί η βελγική προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. και 500 συνολικά προτάσεις, που κατέθεσαν τα κράτη-μέλη στην Κομισιόν, για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κρίσης.
Απλοποίηση διαδικασιών
Τα μέτρα περιλαμβάνουν, εκτός από τις παρεκκλίσεις από συγκεκριμένες υποχρεώσεις και απλοποίηση διαδικασιών που έχει προτείνει η Κομισιόν, προτάσεις των κρατών-μελών για περισσότερη ευελιξία και κίνητρα, παρά ποινές, όσον αφορά τα περιβαλλοντικά κριτήρια, αύξηση της de minimis ενίσχυσης, καθώς και εκ νέου ανακατεύθυνση των σιτηρών της Ουκρανίας σε αγορές τρίτων χωρών.
Τόσο ο Βέλγος υπουργός όσο και ο επίτροπος συνέδεσαν την κρίση στον αγροτικό τομέα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, επισημαίνοντας πως τα ουκρανικά προϊόντα, που επηρεάζουν την αγορά στην Ε.Ε., δεν μπορούν να κατευθυνθούν στις παραδοσιακές τους αγορές στον υπόλοιπο κόσμο.
Μάλιστα, ο κ. Βοϊτσεχόφσκι αναφέρθηκε σε συζήτηση που είχε με εκπρόσωπο των αγροτών, στην οποία ο συνομιλητής του τόνισε ότι οι αγρότες θα μπορούσαν να διαχειριστούν την πράσινη μετάβαση, αν δεν υπήρχε ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Ο Πολωνός επίτροπος ανέφερε ότι οι αγρότες δεν είναι ευνοημένη ομάδα, υπογραμμίζοντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν και επισημαίνοντας ότι τρία εκατομμύρια αγρότες εγκατέλειψαν τον κλάδο σε ολόκληρη την Ε.Ε. Καταδίκασε τα περιστατικά βίας που σημειώθηκαν σήμερα, αλλά τόνισε ότι προτιμά να εστιάζει στους λόγους της δυσαρέσκειας και όχι στα συμπτώματα.
Πρόσθεσε πως οι θεσμοί και τα κράτη-μέλη εστιάζουν στο να βρεθούν λύσεις που βρίσκονται στον σωστό δρόμο, αλλά και ότι οι εντάσεις θα μειωθούν. Από την πλευρά του, ο Βέλγος υπουργός καταδίκασε τη χρήση βίας χαρακτηρίζοντας την ως αντιπαραγωγική συμπεριφορά, που έχει αρνητικό αντίκτυπο και στους ίδιους τους αγρότες.
Νωρίτερα, είχε επισημάνει τους λόγους της δυσαρέσκειας των αγροτών, αναφορικά κυρίως με τους αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανόνες, την αυξανόμενη απόκλιση μεταξύ της πραγματικότητας επί του εδάφους και των κανονισμών, καθώς και την περίπλοκη νομοθεσία και την ανάγκη απλοποίησής της.
«Ευελιξία» στην εφαρμογή περιβαλλοντικών κανονισμών
Κατά τη σημερινή συζήτηση, οι υπουργοί συμφώνησαν ότι οι πρώτες προτάσεις της Κομισιόν για «ευελιξία» στην εφαρμογή του προτύπου GAEC 8 για το ποσοστό αγρανάπαυσης και το non-paper για την απλοποίηση των διαδικασιών –που περιλαμβάνει κάποια πρώτα βραχυπρόθεσμα μέτρα– είναι μια καλή αρχή.
Ζήτησαν, ωστόσο, πιο φιλόδοξα μέτρα, όπως αυξημένη ευελιξία και για τα πρότυπα GAEC 6 (διατήρηση της οργανικής ύλης του εδάφους), GAEC 7 (εναλλαγή καλλιεργειών) και GAEC 8 (αγρανάπαυση), απλοποίηση των διαδικασιών για προσαρμογή των στρατηγικών σχεδίων, καλύτερο συντονισμό των ελέγχων, επανεξέταση του άρθρου 120 της ΚΑΠ, καθώς και αύξηση της de minimis ενίσχυσης.
Σημείωσαν ότι η συζήτηση για μακροπρόθεσμα μέτρα θα συνεχιστεί σε επόμενα Συμβούλια Γεωργίας, μαζί με τη συζήτηση για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, για το οποίο η βελγική προεδρία θα καταθέσει ιδέες στην Κομισιόν, για να αξιοποιηθούν στον στρατηγικό διάλογο που έχει ξεκινήσει.
Από την πλευρά του, ο επίτροπος Γεωργίας ανέλυσε πώς ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρέασε αρνητικά την κατάσταση, επικαλούμενος στατιστικά δεδομένα που δείχνουν πως τα δύο χρόνια του πολέμου (2022 – 2023). Συγκεκριμένα, αν και οι γενικότερες εξαγωγές από την Ε.Ε. στην Ουκρανία βρίσκονταν στα 69 δισ. ευρώ και οι εισαγωγές στα 50 δισ. ευρώ, που αποτελεί εμπορικό πλεόνασμα για την Ε.Ε., στον αγροδιατροφικό τομέα οι εξαγωγές βρίσκονταν στα 6 δισ. ευρώ και οι εισαγωγές στα 25 δισ. ευρώ.
Οσον αφορά την πράσινη διάσταση της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ, ο κ. Βοϊτσεχόφσκι ανέφερε ότι η Κομισιόν προτείνει πιο ευέλικτη ερμηνεία των έκτακτων καταστάσεων, ώστε να μην τιμωρηθούν οι αγρότες για συνθήκες για τις οποίες δεν ευθύνονται.
Οι ελληνικές προτάσεις
Από την πλευρά του ο Ελληνας υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, κατέθεσε συνολικά 19 προτάσεις για δομικές και τεχνικές αλλαγές στην ΚΑΠ, ώστε να ανοίξει άμεσα ο διάλογος, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη «ταχείας και διαρθρωτικής αντιμετώπισης της τρέχουσας κρίσης στον γεωργικό τομέα».
Η δέσμη των ελληνικών προτάσεων κινείται στην κατεύθυνση της άρσης ή αναβολής της εφαρμογής περιβαλλοντικών δεσμεύσεων, έτσι ώστε η αγροτική παραγωγή να συνεχίσει, όπως προτού εφαρμοστεί η νέα ΚΑΠ. Ζητείται ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία στη μεταφορά κονδυλίων μεταξύ των διαφόρων μέτρων και απλουστεύσεις για τις διοικητικές διαδικασίες στην εφαρμογή της ΚΑΠ.
Το «πακέτο» συζητήθηκε «ως μια πρώτη βάση» και στη διάρκεια της ξεχωριστής συνεδρίασης των υπουργών Γεωργίας χωρών της Μεσογείου, της ομάδας EU MED-9, ανέφερε ο κ. Αυγενάκης.
Αποχώρηση των αγροτών
Αργά το απόγευμα αποχώρησαν από το κέντρο των Βρυξελλών οι αγρότες που διαδήλωναν στην πλατεία Σουμάν μπροστά από το κτίριο του Συμβουλίου της Ε.Ε. και το κτίριο της Κομισιόν. Είχε προηγηθεί συνάντηση του επιτρόπου Γεωργίας και του αρμόδιου Βέλγου υπουργού με εκπροσώπους των Ευρωπαίων γεωργών.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Belga, οι αστυνομικές Αρχές υπολογίζουν πως περίπου 900 τρακτέρ κατέβηκαν στους δρόμους των Βρυξελλών, ενώ εκτός από τους Βέλγους γεωργούς στις κινητοποιήσεις συμμετείχαν αγρότες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία.
Τρεις αστυνομικοί τραυματίστηκαν από τα επεισόδια που προκλήθηκαν. Οι αγρότες αποχώρησαν με αστυνομική συνοδεία.
