Την πολυαναμενόμενη πρότασή της για τη χρήση «απροσδόκητων κερδών» από τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη στήριξη της Ουκρανίας παρουσίασε σήμερα η Κομισιόν με βασικό στόχο να διατεθούν 3 δισ. ευρώ τον χρόνο προς το Κίεβο. Η πρόταση κατατέθηκε σήμερα, προκειμένου να συζητηθεί και να εγκριθεί από το διήμερο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, που ξεκινά αύριο στις Βρυξέλλες.
Η καθυστέρηση της πρότασης ως προς το πλαίσιο χρήσης αυτών των κερδών οφείλεται στο γεγονός ότι έπρεπε να απαντηθούν από την Κομισιόν οι νομικές επιπλοκές και τα πολιτικά ζητήματα –που ενδεχομένως να προκληθούν με τρίτες χώρες, οι οποίες είναι εταίροι της Ευρωπαϊκής Ενωσης– καθώς και οι συναφείς επιφυλάξεις που εξέφραζαν αρκετά κράτη-μέλη του «μπλοκ».
Η ρωσική κεντρική τράπεζα διατηρεί περίπου 210 δισ. ευρώ, κυρίως στο μεγαλύτερο αποθετήριο κινητών αξιών της Ευρώπης, Euroclear με έδρα το Βέλγιο. Το ποσό αυτό έχει «παγώσει», λόγω των κυρώσεων, που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, το 2022. Στόχος της Κομισιόν ήταν από τον περασμένο Οκτώβριο –όταν της ζητήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εξετάσει το ζήτημα– να βρει τρόπο χρήσης των κερδών από τα επιτόκια, ώστε να στηριχθεί το Κίεβο, χωρίς ωστόσο να παραβιάζεται το ευρωπαϊκό ή το διεθνές δίκαιο.
Αξιωματούχοι υπολογίζουν ότι η κίνηση αυτή –που υπόκειται στον επανακαθορισμό των επιτοκίων– θα μπορούσε να αποφέρει περίπου 2,5 έως 3 δισ. ευρώ καθαρά και σε ετήσια βάση, ενώ το Euroclear θα μπορεί να διατηρεί ένα μικρό ποσοστό ύψους περίπου 13% για διοικητικά κόστη και ως προς την κάλυψη τυχόν νομικών ευθυνών.
Το ποσό αυτό των 3 δισ. ετησίως θα μπορούσε να ενισχύσει τον ειδικό μηχανισμό του ταμείου για την ειρήνη (EPF), το οποίο αυτή την εβδομάδα ενισχύθηκε με 5 δισ., μετά τη σχετική συμφωνία των κρατών-μελών. Το 90% άλλωστε των κονδυλίων θα χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω ενίσχυση του εν λόγω μηχανισμού, που στηρίζει στρατιωτικά την Ουκρανία.
«Διατηρούμε την πίεση προς τη Ρωσία και την καθιστούμε υπόλογη για την παράνομη πράξη επιθετικότητας και για τη μαζική καταστροφή και τα δεινά που έχει προκαλέσει» τόνισε ο επίτροπος Βάλντις Ντομπρόφσκις παρουσιάζοντας σήμερα την πρόταση της Κομισιόν, που είναι πάντως σε συντονισμό με την ομάδα των επτά ισχυρότερων οικονομιών του κόσμου, την G7.
Από την πλευρά του, ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμιχάλ –που βρέθηκε στις Βρυξέλλες για τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Σύνδεσης Ε.Ε – Ουκρανίας– καλωσόρισε την πρόταση της Κομισιόν. Ανέφερε ωστόσο ότι απλώς αποτελεί ένα «πρώτο βήμα», καθώς το Κίεβο «επιμένει για πλήρη δήμευση ή/και άλλη χρήση όλων των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων». «Η Ευρώπη και ο κόσμος χρειάζεται αποτελεσματικό προηγούμενο, για να κάνει τον επιτιθέμενο να πληρώσει βαρύ τίμημα για την καταστροφή που έχει προκαλέσει στην Ουκρανία» επισήμανε.
Καθησυχαστικός εμφανίστηκε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, παρά το γεγονός ότι η πρόταση της Κομισιόν δεν έχει λάβει ακόμα την έγκριση των κρατών-μελών. «Εύχομαι ότι θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε σύντομα και να μετατρέψουμε τα χρήματα σε όπλα, καθώς οι στρατιώτες σας δεν μπορούν να πολεμήσουν με χαρτονομίσματα» είπε ο Μπορέλ απευθυνόμενος στον Ουκρανό πρωθυπουργό.
Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πάντως το εν λόγω θέμα αναμένεται να συζητηθεί εκτενώς με την ελπίδα η πρόταση της Κομισιόν να έχει «απαντήσει» στις επιφυλάξεις, που εκφράζουν τα κράτη-μέλη γι’ αυτή την κίνηση, που είναι νομικά παρακινδυνευμένη.
