Αν και πολλοί προβλέπουν ένα αντιευρωπαϊκό άλμα στις φετινές ευρωεκλογές, μια νέα έκθεση του ECFR (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων), που περιλαμβάνει δημοκοπικά στοιχεία από 12 κράτη-μέλη της Ε.Ε., ανάμεσά τους και η Ελλάδα, αμφισβητεί τις υποθέσεις για το τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό για την Ε.Ε.
Η έκθεση δείχνει ότι οι υποστηρικτές των ακροδεξιών κομμάτων είναι έντονα διχασμένοι σε βασικά ζητήματα –συμπεριλαμβανομένων της μελλοντικής συμμετοχής της χώρας τους στην Ε.Ε., της υποστήριξης προς την Ουκρανία και της μετανάστευσης– και ότι τα κόμματα αυτά θα δυσκολευτούν να βρουν κοινό βηματισμό στο επόμενο νομοθετικό σώμα. Eνα δεύτερο συμπέρασμα είναι πως η μετανάστευση δεν είναι τόσο σημαντική όσο νομίζουν πολλοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής. Η μίμηση από πλευράς φιλοευρωπαϊστών των δεξιών πολιτικών για τη μετανάστευση θα μπορούσε επομένως να είναι αντιπαραγωγική. Η εστίαση στην επιτυχία της Ε.Ε. στην Ουκρανία, στον κορωνοϊό και στην Πράσινη Νέα Συμφωνία θα μπορούσε επίσης να καταλήξει στην κινητοποίηση των ψηφοφόρων των αντιευρωπαϊκών κομμάτων, δεδομένων των αρνητικών αντιλήψεων για τον χειρισμό αυτών των βασικών κρίσεων από την Ε.Ε.
Οι συγγραφείς Ιβάν Κράστεφ και Μαρκ Λεονάρντ υποστηρίζουν ότι αν τα κυρίαρχα κόμματα θέλουν να αντισταθούν στην Ακροδεξιά, θα πρέπει να υιοθετήσουν μια εναλλακτική ατζέντα, που θα δίνει προτεραιότητα στις εθνικές εκλογές και θα αναπτύσσει στοχευμένες εκστρατείες που θα κινητοποιήσουν τους ψηφοφόρους χωρίς να υποδαυλίζουν τις αντιευρωπαϊκές αντιδράσεις.
Σχολιάζοντας τη νέα ερευνητική έκθεση, ο Λεονάρντ δήλωσε:
«Κάνουν λάθος όσοι πιστεύουν ότι ο καλύτερος τρόπος για να νικήσουν την Ακροδεξιά είναι να μιμηθούν τις πολιτικές της στο μεταναστευτικό. Η δημοσκόπησή μας δείχνει ότι το μεταναστευτικό δεν είναι το κύριο ζήτημα για την πλειονότητα των ψηφοφόρων στις περισσότερες χώρες και ότι η απλή αντιγραφή των ακροδεξιών πολιτικών μπορεί να κάνει τα κυρίαρχα κόμματα να φαίνονται αναξιόπιστα. Η καλύτερη εναλλακτική λύση είναι να επικεντρωθούν στις αδυναμίες των ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων και να προβάλουν μια γεωπολιτική επιχειρηματολογία για την Ευρώπη στην εποχή του Τραμπ».
Διάσταση απόψεων
Μόνο σε τέσσερα κράτη-μέλη, Αυστρία (58%), Γερμανία (55%), Κάτω Χώρες (63%) και Σουηδία (59%), οι ηγέτες των ακροδεξιών κομμάτων αναγνωρίζονται από την πλειονότητα του ευρύτερου εκλογικού σώματος ότι απεργάζονται την έξοδο της χώρας τους από την Ε.Ε. Είναι ενδιαφέρον ότι πολύ λίγοι υποστηρικτές (15%) του κυβερνώντος κόμματος της Ιταλίας, Fratelli D’Italia, πιστεύουν ότι η Τζόρτζια Μελόνι θέλει να βγάλει την Ιταλία από την Ε.Ε.
Υπάρχουν επίσης διασπάσεις στο αντιευρωπαϊκό κίνημα σε βασικά ζητήματα, όπως η μετανάστευση και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Οι ψηφοφόροι του πολωνικού PiS και των Σουηδών Δημοκρατών υποστηρίζουν σθεναρά την ουκρανική πολεμική προσπάθεια, με 58% και 52%, αντίστοιχα, να δηλώνουν ότι η Ευρώπη θα πρέπει να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία στη μάχη για να κερδίσει τα χαμένα εδάφη της. Την άποψη αυτή συμμερίζονται συχνά και το Chega της Πορτογαλίας (42% των υποστηρικτών) και το Vox της Ισπανίας (35% των υποστηρικτών).
Οσον αφορά τη μετανάστευση, οι υποστηρικτές των αντιευρωπαϊκών κομμάτων (81% του ολλανδικού PVV και 72% του αυστριακού FPO, ακολουθούμενοι από το 60% των Σουηδών Δημοκρατών, το 59% της γερμανικής AfD, το 59% του Rassemblement National της Γαλλίας και το 57% του πολωνικού PiS) ξεχωρίζουν ως εκείνοι που ανησυχούν περισσότερο για τους ανθρώπους που έρχονται στις χώρες τους και όχι γι’ αυτούς που φεύγουν. Ωστόσο, και πάλι, αυτό το σημείο δεν είναι ομοιογενές.
Το σύνολο δεδομένων του ECFR δείχνει ότι σε ορισμένες χώρες οι ψηφοφόροι ανησυχούν λιγότερο ή εξίσου για την εισερχόμενη μετανάστευση σε σύγκριση με την εξερχόμενη μετανάστευση, ιδίως στη Ρουμανία (14% για την εισερχόμενη μετανάστευση έναντι 65% για την εξερχόμενη μετανάστευση ή και τα δύο εξίσου), στην Ιταλία (25% έναντι 60%), στην Ισπανία (25% έναντι 66%), στην Ουγγαρία (22% έναντι 63%) και στην Ελλάδα (19% έναντι 73%).
