Με σπασμένη φωνή, εμφανώς αδυνατισμένη, πιο ευάλωτη και ανθρώπινη από ποτέ η ατσαλάκωτη μέχρι πρότινος πριγκίπισσα Κάθριν αποκάλυψε ότι πάσχει από καρκίνο και υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία.
Η συγκινητική εικόνα της θύμισε την πριγκίπισσα Νταϊάνα και έφερε στη μνήμη της κοινής γνώμης του Ηνωμένου Βασιλείου την αγωνία της βασιλικής οικογένειας για σεβασμό στην ιδιωτικότητα όταν δοκιμάζεται από τα βάσανα των κοινών θνητών. Στην περίπτωση της Κάθριν, φάνηκε ότι η αρρώστια του σώματος μπορεί να μην είναι τόσο δεινή, όσο η μάστιγα των media, που διψάει κανιβαλικά για λάμψη και δυστυχία.
Επί εβδομάδες η Μίντλετον ενώ προσπαθούσε να διαχειριστεί το σοκ της διάγνωσης και του τρόπου με τον οποίο θα εξηγήσει στα τρία μικρά παιδιά της τι της συμβαίνει, βρισκόταν αντιμέτωπη με τις αδηφάγες διαθέσεις ενός κοινού που έχει εθιστεί να καταναλώνει κάθε λεπτομέρεια του μοναρχικού βίου.
Θεωρίες συνωμοσίας για την κατάσταση της υγείας της, ακόμη και σενάρια ότι έχει πεθάνει· κουτσομπολιά για τη σχέση της με τον πρίγκιπα Ουίλιαμ, εξονυχιστική εξέταση της φωτογραφίας της που δόθηκε στη δημοσιότητα αλλά ήταν προϊόν κακού φώτοσοπ από κάθε ερασιτέχνη ντετέκτιβ της υφηλίου: όλα αυτά είδαν την εγκληματική κορύφωσή τους όταν μέλη του προσωπικού του νοσοκομείου στο οποίο νοσηλευόταν επιχείρησαν να αποκτήσουν πρόσβαση στον ιατρικό της φάκελο.
Αυτά ακριβώς ήρθε να ανασκευάσει με την ειλικρινή εμφάνισή της. Ο βασιλιάς Κάρολος, ο οποίος επίσης πάσχει από καρκίνο και υποβάλλεται σε θεραπεία, την συνεχάρη για τη γενναιότητά της.
Στη δραματική ανακοίνωση που μαγνητοσκοπήθηκε την Τετάρτη στο Ουίνδσορ από το BBC και δόθηκε την Παρασκευή το βράδυ στη δημοσιότητα η πριγκίπισσα της Ουαλλίας είπε ότι η διάγνωση έγινε μετά την επέμβαση στην κοιλιακή χώρα τον Ιανουάριο.
Οπως εξήγησε η ίδια από κοινού με τον σύζυγό της, πρίγκιπα Ουίλιαμ χρειάστηκαν χρόνο προκειμένου να εξηγήσουν στα τρία τους παιδιά, τον Τζορτζ, δέκα ετών, τη Σάρλοτ, οκτώ και τον Λούις πέντε ετών, τι ακριβώς συμβαίνει.
«Ολα αυτά φυσικά αποτέλεσαν ένα τεράστιο σοκ και ο Ουίλιαμ κι εγώ κάναμε τα πάντα για να διαχειριστούμε την υπόθεση ιδιωτικά για το καλό της οικογένειάς μας», ανέφερε.
Ο βασιλιάς Κάρολος, ο οποίος επίσης πάσχει από καρκίνο και υποβάλλεται σε θεραπεία, την συνεχάρη για τη γενναιότητά της.
«Οπως μπορείτε να φανταστείτε αυτό χρειάστηκε χρόνο. Μου πήρε χρόνο να αναρρώσω από μια μεγάλη εγχείρηση και να αρχίσω τη θεραπεία μου. Πάνω από όλα όμως μας πήρε χρόνο να εξηγήσουμε τα πάντα στον Τζορτζ, τη Σάρλοτ και τον Λούις με έναν τρόπο ταιριαστό γι’ αυτά τα παιδιά, ώστε να τους διαβεβαιώσουμε ότι θα γίνω καλά».
Καθισμένη σε έναν πάγκο στους κήπους του παλατιού, η Κέιτ μίλησε για δύο λεπτά και δεκαέξι δευτερόλεπτα. Φορώντας λευκό πουλόβερ με μαύρες ρίγες έκανε την ανακοίνωση χωρίς να εκδηλώνει τα συναισθήματά της αν και κατέβασε το βλέμμα της για λίγο όταν αναφέρθηκε στο σοκ της οικογένειάς της.
Το Παλάτι ανακοίνωσε πως η πριγκίπισσα ήθελε να παράσχει πρόσθετες πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας της, για να μπει ένα τέλος στην ατέρμονη σεναριολογία.
Η 42χρονη πριγκίπισσα εισήχθη στην κλινική του Λονδίνου στις 16 Ιανουαρίου για μια σοβαρή επέμβαση στην κοιλιακή χώρα. Εκείνη την περίοδο το Παλάτι αρνήθηκε να επιβεβαιώσει ότι η Κέιτ έπασχε από καρκίνο, επιμένοντας ότι η νόσος της δεν είναι καρκινογόνος. Η ίδια διευκρίνισε ότι ο καρκίνος ανιχνεύθηκε μετά την επέμβαση.
Πάντως στο μήνυμά της η Κέιτ είπε ότι αισθάνεται καλά και πως βελτιώνεται κάθε μέρα. «Ηταν δύο πολύ δύσκολοι μήνες για την οικογένειά μας, αλλά έχω μια υπέροχη ιατρική ομάδα που με φροντίζει. Είμαι ευγνώμων». «Να έχω τον Ουίλιαμ στο πλευρό μου είναι μεγάλη πηγή παρηγοριάς και ασφάλειας. Οπως εξάλλου και η αγάπη, η υποστήριξη, η καλοσύνη, που μου έχουν δείξει τόσο πολλοί από εσάς. Σημαίνει πολλά και για τους δυο μας», κατέληξε.
O χρόνος που ζήτησε η ίδια για να διαχειριστεί η οικογένειά της το σοκ τελείωσε. Εφεξής όλη η υφήλιος θα έχει λόγο και άποψη για την ασθένειά της. Ούτε ο καρκίνος δεν της ανήκει πλήρως.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση, καθώς παρήλθε το πρώτο σοκ, άρχισαν πάλι οι εικασίες. Τι μορφή θα έχει η χημειοθεραπεία (χάπια ή ενέσεις), θα είναι άγρια ή ήπια, θα διαρκέσει τρεις ή έξι μήνες. Ογκολόγοι, βασιλικοί ανταποκριτές και παιδοψυχολόγοι άρχισαν να αναλύουν τη νόσο και την ψυχική της διάσταση. O χρόνος που ζήτησε η ίδια για να διαχειριστεί η οικογένειά της το σοκ τελείωσε. Eις το εξής όλη η υφήλιος θα έχει λόγο και άποψη για την ασθένειά της. Ούτε ο καρκίνος δεν της ανήκει πλήρως.
Γι’ αυτό ακόμη κι αυτό το τόσο προσωπικό διάγγελμά της κατέληξε με μια δήλωση πολιτική: «Αυτήν τη στιγμή σκέφτομαι όλους αυτούς των οποίων η ζωή έχει επηρεαστεί από τον καρκίνο. Ολοι όσοι αντιμετωπίζετε αυτήν την ασθένεια σε οποιαδήποτε μορφή, παρακαλώ μη χάνετε την πίστη ή την ελπίδα σας. Δεν είστε μόνοι».
Οταν η είδηση έφτασε στην Tate
Μία από τις αίθουσες της λονδρέζικης Tate Modern, όπου αυτόν τον καιρό φιλοξενείται η έκθεση της Γιόκο Ονο, έχει θέμα «Messages to our Mums». Οι επισκέπτες καλούνται να γράψουν σε χαρτάκια μηνύματα για τη μητέρα τους. Μπροστά σ’ αυτό το τεράστιο παζλ αγάπης στάθηκα για λίγο αμήχανη. Παρά ταύτα, αποφάσισα να βάλω τη δική μου ψηφίδα. «Μου λείπει η μαμά μου. Είκοσι τρία χρόνια χωρίς εκείνη», έγραψα. Τόσα έχουν περάσει από τη μέρα που έφυγε έπειτα από γενναία μάχη με τον καρκίνο. Εμαθα για την ανακοίνωση της Κέιτ Μίντλετον αμέσως μόλις βγήκα από την έκθεση. Και σκέφτηκα για μία ακόμη φορά ότι πάνω από τον κοινό παρονομαστή της νόσου καθόλου δεν διαφέρουν οι άνθρωποι. Την αγωνία που ένιωσε η μητέρα μου –όχι για τον εαυτό της, αλλά για τα παιδιά της και τον άντρα της– αισθάνεται τώρα και η πριγκίπισσα της Ουαλλίας. Στο μετρό, μια νεαρή μαύρη έριξε μια φευγαλέα ματιά στο κινητό μου. Διάβαζα το σχετικό ρεπορτάζ του BBC. «She’ s one of us after all», μου είπε. Είναι μία από εμάς, τελικά.
ΤΑΣΟΥΛΑ ΕΠΤΑΚΟΙΛΗ
Δικαίωμα στην ηρεμία
Η πριγκίπισσα της Ουαλλίας έκανε μια αυθόρμητη, συγκινητική και ευγενή δήλωση. Εχει να αντιμετωπίσει μια επιπλέον δυσκολία, που οι περισσότεροι δεν την έχουμε, να ζήσει τη ζωή της –με τα καλά και τα άσχημα– υπό τον προβολέα μιας συχνά ανηλεούς και μοχθηρής δημοσιότητας και μιντιακού σχολιασμού. Η φροντίδα της για την οικογένειά της και η συμπόνια της για όλους τους άλλους που μάχονται με τον καρκίνο έλαμψαν. Ολοι έχουμε φίλους και αγαπημένους μας στην ίδια θέση και όλοι όσοι υποφέρουν και αναρρώνουν από αυτή την αρρώστια αξίζουν να τους επιτρέπεται να θεραπευτούν με ηρεμία. Η πριγκίπισσα της Ουαλλίας μάς έδωσε πολλά να σκεφτούμε. Προσεύχομαι για εκείνη και για όλους όσοι πάσχουν από καρκίνο.
Τζον Κίτμερ, πρώην πρέσβης του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα
Συμβολικές καρατομήσεις
H βασιλεία μπορεί να μην έχει καταργηθεί στη Μ. Βρετανία, όμως εδώ και δεκαετίες έχει χαθεί κάθε προνόμιο ιδιωτικότητας και απόστασης της βασιλικής οικογένειας απέναντι στην κοινή γνώμη. Οπως έχει δείξει παραδειγματικά και η σειρά «The Crown», ο δημοκρατικός αναχρονισμός της βασιλείας δεν μπορεί να λειτουργήσει έξω από τα συνεχή φώτα της δημοσιότητας και του κουτσομπολιού που ανακυκλώνουν ο ταμπλόιντ Τύπος και τα social media, όσο και αν κατά καιρούς το επιχειρεί. Πολλές φορές, την όποια «μυστικότητα» και «ιερότητα» του βασιλικού θεσμού την έχουν διαρρήξει τα ίδια τα μέλη της οικογένειας. Δύσκολα μπορεί να βρεθεί μεγαλύτερη απόδειξη του ότι ζούμε στην εποχή του «συνοπτικού» και όχι του «πανοπτικού», δηλαδή στην εποχή που οι πολλοί δικαιούνται να παρακολουθούν και επιτηρούν την πολιτική και κοινωνική ελίτ, και όχι το αντίστροφο. Η ομολογία της ασθένειας της Κέιτ Μίντλετον έρχεται ως φυσικό αποτέλεσμα του δικαιώματος της κοινής γνώμης –και ιδιαίτερα της φιλοβασιλικής– να μη μένει τίποτα μύχιο σε μια οικογένεια που τελικά πρέπει να αποδεικνύει ότι, παρά τη θεσμική «διάκρισή» της, βιώνει και παλεύει με όλα τα τετριμμένα, μικρά ή μεγάλα, προβλήματα που ζει κάθε κοινή οικογένεια. Το κεφάλι του βασιλιά, ως συμβόλου της εξουσίας κατά τον Φουκώ, μπορεί να μην κόπηκε ποτέ στη Μ. Βρετανία, αλλά το πρόσωπό του έχει γίνει ο αντικατοπτρισμός του μέσου Βρετανού και Βρετανίδας. Το στέμμα στην εποχή της απόλυτης επικοινωνιακής οικειότητας.
Βασίλης Βαμβακάς Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο ΑΠΘ
Η δοκιμασία του διαδόχου
Η ανακοίνωση ήταν ένα σοκ. Oπως πάντα με τις ανακοινώσεις της βασιλικής οικογένειας, υπάρχουν τόσες ερωτήσεις όσες και απαντήσεις, αλλά νομίζω πως ο περισσότερος κόσμος αυτή τη στιγμή έχει επικεντρωθεί στο τι αυτό σημαίνει για μια οικογένεια που βρίσκεται ήδη υπό τρομερή πίεση και για τον Ουίλιαμ, του οποίου και ο πατέρας και η σύζυγος αυτή τη στιγμή υποβάλλονται σε θεραπεία για τον καρκίνο. Οι φόβοι του για τα παιδιά του θα γίνουν ακόμη μεγαλύτεροι λόγω του χαμού της δικιάς του μητέρας όταν ήταν κι εκείνος μικρός. Μελλοντικά, θα αρχίσουν να υπάρχουν ερωτήσεις για το αν ο Ουίλιαμ ή ο μονάρχης ως θεσμός μπορεί να το διαχειριστεί. Ο Κάρολος έχει προσπαθήσει να μεταφέρει τη μοναρχία σε ένα πιο σύγχρονο πλαίσιο, με τον Ουίλιαμ και την Κέιτ να παίρνουν κομβικούς ρόλους, αλλά μπορεί να πρέπει όλον αυτό τον προγραμματισμό να τον βάλουν στην άκρη. Οταν πέθανε η βασίλισσα, η μοναρχία έμοιαζε διαχρονική, αλλά είναι μόνον όσο σταθεροί είναι και οι ανώτατοι εκπρόσωποί της. Η έξοδος του Χάρι και της Μέγκαν έχει φέρει όλο το βάρος στον Κάρολο, στον Ουίλιαμ και στην Κέιτ, και υπάρχουν μέλη της αυλής που ανησυχούν ότι ο Ουίλιαμ τους χρειάζεται και τους δύο για να τον βοηθήσουν να ετοιμαστεί για τη μέρα που θα πάρει τον θρόνο.
Τιμ Σίπμαν, επικεφαλής πολιτικός σχολιαστής στους Sunday Times
Ανελέητο κυνηγητό
Οι δημοσιογράφοι έχουν ως αποστολή τους να ενημερώνουν τους πολίτες για θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος, εξ ου και διεκδικούν πολλά δικαιώματα. Αλλά το ανελέητο «κυνηγητό της είδησης» για την υγεία μιας νέας και όμορφης γυναίκας ξεπερνά κατά πολύ τα δικαιώματά τους. Αποτελεί ανθρωποφαγία, στην οποία παρακινούν κι εμάς να συμμετάσχουμε. Στραπατσάρουν έτσι τη διακριτικότητά μας, τον σεβασμό μας για τον πόνο του άλλου και τη σιωπή μας, εκεί που δεν μπορούμε να βοηθήσουμε. Οι δημοσιογράφοι, και οι εκδότες εφημερίδων και τα ΜΜΕ γενικά, δεν έχουν το ελεύθερο ούτε στην ιδιωτική ζωή να τρυπώνουν ούτε –πολύ, πολύ χειρότερο– να χαμηλώνουν με τέτοιες πρακτικές το πολιτιστικό επίπεδο ενός λαού, που κατά παράδοσιν γνωρίζει να αγαπά και να σέβεται τον πλησίον του.
Αθηνά Κακούρη, συγγραφέας
Παραβίαση και των θεσμών
Ηταν μια θαρραλέα ανακοίνωση, που δείχνει ότι έχει κάθε δικαίωμα να αντιμετωπίσει το πρόβλημά της όπως εκείνη κρίνει καλύτερα. Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά της Κάθριν με τον βασιλιά Κάρολο. Ο Κάρολος είναι μέλος του θεσμού, έχει συνταγματικό ρόλο. Η κατάσταση της υγείας του παίζει ρόλο στην πορεία και στον μηχανισμό του κράτους. Η υγεία της πριγκίπισσας της Ουαλλίας είναι ένα δικό της, ιδιωτικό θέμα. Οι θεσμοί του κράτους λειτουργούν και χωρίς να γνωρίζουμε την υγεία της συζύγου του διαδόχου. Ο κόσμος και τα μέσα ενημέρωσης οφείλουν να σεβαστούν την ιδιωτικότητά της.
Νίκος Παπακωνσταντίνου, Συγγραφέας
