Ενα πολύ δύσκολο σκηνικό βλέπει για την επόμενη ημέρα στη Γάζα ο αρχισυντάκτης της ισραηλινής φιλελεύθερης εφημερίδας Haaretz, Αλουφ Μπεν. Σε συνομιλία του με την «Κ» περιγράφει τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της χερσαίας επιχείρησης και αναφέρεται στον βαθμό επιρροής των ΗΠΑ στις αποφάσεις της ισραηλινής κυβέρνησης. Χαρακτηρίζει ουσιαστικά απίθανη μια λύση των δύο κρατών σε αυτήν τη φάση, θεωρεί ότι ο Μαχμούντ Αμπάς αποτελεί αξιόπιστο συνομιλητή στην παλαιστινιακή πλευρά, και μεταφέρει την ανησυχία που επικρατεί στο Ισραήλ για έναν ενδεχόμενο πόλεμο με τη Χεζμπολάχ.
– Ο σκοπός της χερσαίας επιχείρησης του Ισραήλ στη Γάζα είναι η εξόντωση της Χαμάς. Πώς εξελίσσεται το εγχείρημα; Υπάρχει φως στα τούνελ της Γάζας;
– Η Χαμάς έχει χτυπηθεί και έχει χάσει πολλά στελέχη, καθώς και κάποιες υποδομές – σήραγγες, μονάδες παραγωγής πυραύλων. Ομως εξακολουθεί να είναι ενεργή, μαζί με τους περισσότερους από τους ανώτερους διοικητές της. Και σε αυτό το στάδιο δεν υπάρχει βιώσιμη εναλλακτική λύση στη διακυβέρνησή της στη Γάζα.
– Πόσο ρεαλιστική είναι μια λύση των δύο κρατών στην περιοχή, έστω σε δεύτερο χρόνο; Ειδάλλως, ποια είναι η εναλλακτική; Υπάρχει στρατηγική εξόδου από την κρίση; Διότι ακόμη και αν τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα, θα μείνουν πίσω αφενός ο εγκλωβισμός της Γάζας, αφετέρου το σοκ ασφάλειας που υπέστη το Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου.
– Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να περιγράψουμε τη μεταπολεμική πραγματικότητα στη Γάζα – ή στο Ισραήλ. Η λύση των δύο κρατών έχει πολύ χαμηλή υποστήριξη στο Ισραήλ σε αυτό το στάδιο. Ενα πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ένας συνδυασμός ισραηλινής κατοχής, χάους και ενός κατάλοιπου της Χαμάς στη Γάζα.
– Υπάρχει αυτήν τη στιγμή αξιόπιστος συνομιλητής για το Ισραήλ στην παλαιστινιακή πλευρά;
– Ναι, ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς.
– Προβληματίζουν το Ισραήλ οι πιέσεις της διεθνούς κοινότητας; Οι δυτικές κυβερνήσεις, παρότι στηρίζουν το δικαίωμα της χώρας να απαντήσει στην επίθεση που δέχθηκε από τη Χαμάς, θίγουν πλέον τις ανθρωπιστικές διαστάσεις του συνεχιζόμενου πολέμου στη Γάζα.
– Το Ισραήλ ανησυχεί, αλλά όχι αρκετά για να παραιτηθεί από την επιχείρηση, να τερματίσει τις μάχες και να αποσυρθεί στις προπολεμικές γραμμές, την ώρα που η Χαμάς είναι ακόμη ισχυρή και εξακολουθεί να κρατά τους Ισραηλινούς ομήρους. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τη ρητορική του Νετανιάχου για την «απόλυτη νίκη», η κυβέρνησή του ακούει στα σήματα της Ουάσιγκτον σχετικά με το εύρος της επιχείρησης του ισραηλινού στρατού.
– Οι σχέσεις Νετανιάχου – Μπάιντεν φαίνονται τώρα τεταμένες. Πόση επιρροή ασκεί πρακτικά ο Λευκός Οίκος στις αποφάσεις της ισραηλινής κυβέρνησης και σε ποιον βαθμό θεωρείτε ότι η χημεία των δύο ηγετών εγκυμονεί κινδύνους για τη φύση της αμερικανοϊσραηλινής συμμαχίας;
– Οι ΗΠΑ έχουν ισχυρή επιρροή στη λήψη αποφάσεων από το Ισραήλ. Η χημεία μεταξύ των ηγετών, ή η απουσία της, είναι λιγότερο σημαντική κατά τη γνώμη μου. Εξάλλου, αντιμαχόμενοι δημοσίως, τόσο ο Μπάιντεν όσο και ο Νετανιάχου αποκομίζουν πολιτικά οφέλη στη βάση υποστήριξής τους.
– Ποια είναι η εκτίμηση που επικρατεί στο Ισραήλ για τη στάση της Ουάσιγκτον στο σενάριο της εκλογής Τραμπ; Μιλώντας πάντα για τη Μέση Ανατολή.
– Πραγματικά δεν γνωρίζω. Η πρόβλεψη της πολιτικής του Τραμπ δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση. Ωστόσο, η δεξιά κυβέρνηση στο Ισραήλ θα ήθελε να δει την επιστροφή του, καθώς πιστεύει ότι ο Τραμπ δεν θα νοιαζόταν για τους Παλαιστινίους.
– Πόσο σταθερή είναι η σημερινή κυβέρνηση στο Ισραήλ; Τι επιφυλάσσει το πολιτικό μέλλον του Νετανιάχου και ποιο είναι το κλίμα στην ισραηλινή κοινή γνώμη γύρω από το πρόσωπό του;
– Ο κυβερνητικός συνασπισμός είναι σταθερός και ο Νετανιάχου θα προσπαθήσει να καθυστερήσει τις επόμενες εκλογές για όσο το δυνατόν περισσότερο, δεδομένης της χαμηλής δημοφιλίας του. Η δίκη του για διαφθορά συνεχίζεται επίσης, και ενδεχομένως να αναζητήσει μια διέξοδο μέσω δικαστικού διακανονισμού.
– Ποιος είναι ο φόβος και ποια η ελπίδα στο Ισραήλ σήμερα;
– Ο φόβος είναι ένας συνδυασμός από τη μία των ανησυχιών για την ασφάλεια –κυρίως για έναν ενδεχόμενο πόλεμο με τη Χεζμπολάχ, μια πολύ ισχυρότερη δύναμη από τη Χαμάς– και από την άλλη των ανησυχιών για τις πολιτικές ελευθερίες και τις προσπάθειες της κυβέρνησης να υπονομεύσει τη δημοκρατία.