Επί ξυρού ακμής και σε κατάσταση υψηλού συναγερμού βρίσκεται η ευρύτερη Μέση Ανατολή, με την προοπτική ενός περιφερειακού πολέμου να μοιάζει ολοένα και πιο πιθανή, μετά την άνευ προηγουμένου απευθείας επίθεση του Ιράν εναντίον της ισραηλινής επικράτειας, το βράδυ του Σαββάτου.
Εδώ και δεκαετίες, Ισραήλ και Ιράν διεξάγουν έναν σκιώδη πόλεμο στη Μέση Ανατολή, ανταλλάσσοντας μυστικές επιθέσεις από ξηράς, θαλάσσης, αέρος, αλλά και στον κυβερνοχώρο. Ο καταιγισμός μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων που εκτόξευσε το Ιράν κατά στρατιωτικών στόχων στο Ισραήλ, ως αντίποινα για τον ισραηλινό βομβαρδισμό εναντίον του προξενείου του στη Δαμασκό την 1η Απριλίου, αν και σχεδόν όλα καταρρίφθηκαν ή αναχαιτίστηκαν, σηματοδότησε μια καμπή στη σύγκρουση.
Μέχρι σήμερα, το Ιράν έπληττε το Ισραήλ δια αντιπροσώπων, ενώ οι στοχευμένες δολοφονίες Ιρανών στρατιωτικών ηγετών και πυρηνικών επιστημόνων αποτελούν βασικό μέρος της στρατηγικής του Ισραήλ.
Σύμφωνα με τον Ahron Bregman, πολιτικό επιστήμονα και εμπειρογνώμονα σε θέματα ασφάλειας της Μέσης Ανατολής στο King’s College του Λονδίνου, αυτή ήταν η πρώτη φορά που το Ιράν επιτέθηκε απευθείας στο Ισραήλ από το έδαφός του, επίθεση που ο ίδιος χαρακτήρισε «ιστορικό γεγονός».
Πλέον, η προοπτική διασποράς των εχθροπραξιών στην ευρύτερη Μέση Ανατολή φέρεται να εξαρτάται από τις αποφάσεις του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου του Μπέντζαμιν Νετανιάχου που συνεδριάζει σήμερα.
«Αναβαθμισμένη επίθεση»
Μέχρι πρότινος, το Ισραήλ είχε αντιμετωπίσει αεροπορικές επιθέσεις από τη Χαμάς και την Ισλαμική Τζιχάντ, το οπλοστάσιο των οποίων περιλαμβάνει πυραύλους μικρού βεληνεκούς (19 έως 40 χλμ) και κάπως ανακριβείς πυραύλους 122 χιλιοστών της οικογένειας Grad, καθώς και πυραύλους Μ-302 συριακής κατασκευής με βεληνεκές περίπου 160 χιλιόμετρα. Η Χαμάς διαθέτει επίσης πυραύλους Fajr-5 από το Ιράν και μια παρόμοια, τοπικά κατασκευασμένη έκδοση του Fajr-5 – αμφότεροι βεληνεκούς περίπου 80 χλμ.
Τα όπλα που χρησιμοποίησε το Ιράν το Σάββατο έχουν εύρος απόστασης, αλλά και ταχύτητας πολύ μεγαλύτερο.
Σύμφωνα με τον Φαμπιάν Χιντς, εμπειρογνώμονα για τον ιρανικό στρατό στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών στο Βερολίνο, το Ιράν χρησιμοποιεί πιθανότατα τον τον Paveh 351, έναν πύραυλο κρουζ που αναπτύχθηκε από το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης με βεληνεκές άνω των 1.900 χλμ, επαρκούς εμβέλειας δηλαδή για να φτάσει στο Ισραήλ από το Ιράν.
What type of cruise missile is Iran using in its attack on Israel? The most likely candidate is the IRGC-developed Paveh / 351 which has the range to hit Israel from Iran. The missile (in different versions) has also been provided to the Yemeni Houthis and the Iraqi PMF. pic.twitter.com/UAUlmrzalt
— Fabian Hinz (@fab_hinz) April 14, 2024
Σύμφωνα δε, με ανάρτηση του Τζέφρι Λιούις, μέλους της Συμβουλευτικής Επιτροπής Διεθνούς Ασφάλειας στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το Ιράν χρησιμοποιεί πυραύλους κρουζ χερσαίας επίθεσης που έχουν τη δυνατότητα μεταφοράς περίπου ενός τόνου εκρηκτικών.
A quick summary on Iran’s drones, cruise missiles and ballistic missiles that can reach Israel. Reminder, Iran is about 2000 km from Israel. pic.twitter.com/p6pIdhq3Io
— Dr. Jeffrey Lewis (@ArmsControlWonk) April 13, 2024
Βεβιασμένη ή συγκρατημένη απάντηση;
Παρότι η ζημιά στο Ισραήλ ήταν ελάχιστη, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι αυτό οφείλεται όχι τόσο στην Τεχεράνη, αλλά στην αξιοπιστία της ισραηλινής αεράμυνας και των συμμάχων της, κυρίως των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιορδανίας.
Αυτή η κοινή δράση, εκτιμούν οι αναλυτές, εκτός του ότι προφανώς έσωσε ζωές και ίσως απέτρεψε έναν ευρύτερο πόλεμο, θα μπορούσε επίσης να λειτουργεί ως υπενθύμιση της εξάρτησης του Ισραήλ από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά του.
Το NBC News μετέδωσε το βράδυ του Σαββάτου ότι ορισμένοι κορυφαίοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης «ανησυχούν ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να απαντήσει βιαστικά στην επίθεση του Ιράν χωρίς να σκεφτεί τις πιθανές επιπτώσεις».
Το ίδιο ρεπορτάζ, επικαλούμενο τρεις ανθρώπους από τον στενό κύκλο του Μπάιντεν, ανέφερε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εκφράσει κατ’ ιδίαν την ανησυχία του ότι ο Νετανιάχου «προσπαθεί να σύρει τις ΗΠΑ βαθύτερα σε μια ευρύτερη σύγκρουση».
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Guardian, υπάρχουν ενδείξεις και δηλώσεις βάσει των οποίων η Ουάσιγκτον μπορεί να ελπίζει σε μια όχι τόσο βεβιασμένη απάντηση του Τελ Αβίβ.
Αφενός η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που αιτήθηκε το Ισραήλ, θα πραγματοποιηθεί στις 4 μ.μ ώρα Νέας Υόρκης – οπότε θα αποτελούσε έκπληξη αν ενδεχόμενη ισραηλινή αντεπίθεση εξαπολυόταν νωρίτερα.
Επειτα, άλλη μία ένδειξη για συγκράτηση της απάντησης του Ισραήλ αποτελεί η συνομιλία του υπουργού Αμυνας του Ισραήλ με τον Αμερικανό ομόλογό του. Σύμφωνα με το ισραηλινό υπουργείο Αμυνας, ο Γκάλαντ «τόνισε ότι η άμυνα της χώρας είναι προετοιμασμένη για κάθε περαιτέρω απόπειρα επίθεσης στο κράτος του Ισραήλ», χωρίς πάντως να κάνει αναφορά σε πιθανή αντεπίθεση.
Τέλος, ένα τρίτο θετικό σημάδι τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής ήταν η διαβεβαίωση ενός ισραηλινού αξιωματούχου που επικαλούνται οι New York Times πως «η απάντηση του Ισραήλ θα είναι σε συνεργασία με τους συμμάχους του».
Πηγή: New York Times/Guardian
