ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ. Καθεδρικός Ναός της Παναγίας των Παρισίων, Σχολή Καλών Τεχνών της Γλασκώβης και, τώρα, το ιστορικό κτίριο του χρηματιστηρίου της Κοπεγχάγης: ο κατάλογος των ευρωπαϊκών αρχιτεκτονικών μνημείων που παραδόθηκαν στις φλόγες κατά τη διάρκεια ανακαινίσεων έχει μεγαλώσει ανησυχητικά.
Το κτίριο του χρηματιστηρίου στην πρωτεύουσα της Δανίας, με τη χαρακτηριστική σπείρα δύο περιστρεφόμενων δράκων, ήταν καλυμμένο με σκαλωσιές ενόψει ανακαίνισής του με αφορμή τα 400 χρόνια από την κατασκευή του. Οι τοπικές αρχές δεν έχουν καταλήξει ακόμη στα αίτια της πυρκαγιάς, που ξέσπασε το πρωί της Τρίτης και κατέστρεψε τη σπείρα και το ήμισυ του κτίσματος.
Η πυροσβεστική της Κοπεγχάγης ανέφερε ότι οι φλόγες ξεκίνησαν από περιοχή όπου εργάτες πραγματοποιούσαν έργα ανακαίνισης. Ο Εντ Λιούις, που έχει εργασθεί σε αναστηλώσεις ιστορικών κτιρίων στη Βρετανία, λέει στην εφημερίδα Financial Times: «Η ανακαίνιση φέρνει στο φως τα δομικά υλικά αυτών των μνημείων. Η βαριά ξυλεία τους έχει ηλικία εκατοντάδων ετών και είναι ξερή σαν προσάναμμα. Ο ανθρώπινος παράγοντας και οι σπινθήρες που προκαλεί η δουλειά των εργατών είναι το τελευταίο συστατικό της καταστροφής».
Σε όλο τον κόσμο, κάθε ημέρα ένα ιστορικό κτίριο υφίσταται ζημιές από πυρκαγιά, σύμφωνα με τον σύμβουλο αρχιτεκτονικών μελετών Ινγκαλ Μάξουελ. Τα σύγχρονα κτίσματα είναι κατασκευασμένα με αντιπυρικές προδιαγραφές και διαθέτουν πυρίμαχες πόρτες απομόνωσης εστιών πυρκαγιάς, μέθοδοι άγνωστες στους κατασκευαστές του παρελθόντος.
«Τα ιστορικά κτίρια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στη φωτιά. Η σκεπή τους είναι συνήθως ξύλινη και οι σοφίτες κενές, επιτρέποντας την ταχύτατη εξάπλωση της φωτιάς στην οροφή», λέει ο Μάξουελ που ηγήθηκε ευρωπαϊκής επιτροπής για την αντιπυρική προστασία ιστορικών μνημείων τις δεκαετίες του 1990 και του 2000.
Πολλοί παραλληλίζουν την πυρκαγιά στην Κοπεγχάγη με εκείνη της Νοτρ-Νταμ στο Παρίσι το 2019. Δημοτικοί αξιωματούχοι της πρωτεύουσας της Δανίας πρόκειται να μεταβούν στο Παρίσι προκειμένου να ενημερωθούν για τις τελευταίες μεθόδους αναστήλωσης και συντήρησης τόσο παλαιών κτισμάτων.
Η ακριβής αιτία της φωτιάς στη Νοτρ-Νταμ παραμένει αδιευκρίνιστη. Οι δύο επικρατέστερες θεωρίες αφορούν είτε ηλεκτρικό βραχυκύκλωμα είτε τσιγάρο που δεν έσβησε καλά. Προβλήματα με το σύστημα συναγερμού του εργοταξίου και ανθρώπινο σφάλμα οδήγησαν σε καθυστέρηση 30 λεπτών έως ότου ειδοποιηθεί η πυροσβεστική, με τη φωτιά να έχει ήδη εξαπλωθεί σε όλη την οροφή.
«Μια πυρκαγιά δεν αργεί να φθάσει στους 1.000 βαθμούς Κελσίου. Χρειάζονται μόλις λίγα λεπτά», λέει ο Μάξουελ. Ο Μας Ντάμσο, διευθυντής του ανακτόρου Κρίστιανσμπορ στην Κοπεγχάγη, του ιστορικού κτιρίου του Κοινοβουλίου και γειτονικού του πληγέντος από τις φλόγες χρηματιστηρίου, εξηγεί ότι το χρηματιστήριο είναι ένα μακρόστενο κτίσμα, με τεράστια, ξύλινη στέγη, επενδεδυμένη με χαλκό. «Είναι λίγο σαν να έχεις ένα φούρνο και μια φωτιά στο εσωτερικό του», λέει ο κ. Ντάμσο.
Οι ειδικοί λένε ότι τέτοια περιστατικά πυρκαγιών αποκαλύπτουν μεγάλες ελλείψεις στα υπάρχοντα συστήματα πυρανίχνευσης και πρόληψης φωτιάς. Το 1992, πυρκαγιά εκδηλώθηκε στο ανάκτορο του Ουίνδσορ από χτύπημα κεραυνού, ο οποίος προκάλεσε ανάφλεξη κουρτινών. «Δεν υπήρχε σύστημα πυρασφάλειας, γιατί κανείς δεν θέλει να το βλέπει. Η πυρκαγιά στο κάστρο εξαπλώθηκε γρήγορα», λέει ο κ. Λιούις.
Το Εμπορικό Επιμελητήριο της Κοπεγχάγης, ιδιοκτήτης του ιστορικού κτιρίου του χρηματιστηρίου, ανέφερε την Τετάρτη ότι η ανοικοδόμηση θα πραγματοποιηθεί «ό,τι κι αν γίνει», με το κόστος να εκτιμάται στα 150 εκατ. ευρώ.
