Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος τραυματίστηκε βαριά χθες Τετάρτη από σφαίρες καθώς χαιρετούσε πολίτες, ανέκτησε τις αισθήσεις του έπειτα από πολύωρη χειρουργική επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε, μεταδίδουν σλοβακικά ΜΜΕ.
Ούτε το τηλεοπτικό δίκτυο TA3 ούτε η ψηφιακή έκδοση της εφημερίδας Dennik έδωσαν περισσότερες διευκρινίσεις για την κατάσταση του 59χρονου πολιτικού.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Τομάς Ταράμπα, είχε δηλώσει λίγες ώρες πιο πριν πως δεν απειλείται πλέον η ζωή του πρωθυπουργού της Σλοβακίας. Ο ίδιος δήλωσε «σοκαρισμένος» από την απόπειρα δολοφονίας του πρωθυπουργού, ο οποίος διακομίστηκε εσπευσμένα σε νοσοκομείο της Μπάνσκα Μπίστριτσα και υποβλήθηκε σε πολύωρη χειρουργική επέμβαση.«Ευτυχώς, εξ όσων γνωρίζω, η χειρουργική επέμβαση πήγε καλά. Εκτιμώ ότι τελικά θα επιζήσει… Δεν είναι απειλητική για τη ζωή του η κατάσταση αυτήν τη στιγμή», τόνισε.
Νωρίτερα, η ζωή του κ. Φίτσο διέτρεξε σοβαρό κίνδυνο, σύμφωνα με την κυβέρνηση. Δεν έχει υπάρξει καμιά επίσημη ανακοίνωση ή διευκρίνιση έκτοτε.
Ο Γιουράι Τσιντούλα, που έχει συλληφθεί και κατηγορείται πως πυροβόλησε σχεδόν εξ επαφής τον κ. Φίτσο, είναι συγγραφέας, 71 ετών, με καταγωγή από το κεντρικό τμήμα της χώρας, όπως μεταδίδουν σλοβακικά ΜΜΕ.
🇸🇰#AHORA – Imágenes que muestran el momento del ataque al primer ministro eslovaco, Robert Fico. Via @AlertaNews24pic.twitter.com/iZxiYNOYON
— DatoWorld (@DatosAme24) May 15, 2024
«Νομίζω πως μπορώ να το επιβεβαιώσω, ναι», είπε σε δημοσιογράφους ο υπουργός Εσωτερικών, Ματούς Σουτάι Εστόκ, ερωτηθείς σχετικά με την ταυτότητα του φερόμενου ως δράστη, που σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες συγκαταλέγεται στους ιδρυτές της λογοτεχνικής λέσχης Ντούα (Dúha, «Ουράνιο Τόξο») στην πόλη Λεβίτσε.
Δημοσιεύματα του σλοβακικού Τύπου αναφέρουν πως ο λογοτέχνης έχει κυκλοφορήσει τρεις ποιητικές συλλογές και είναι μέλος της ένωσης Σλοβάκων συγγραφέων. Ο φορέας επιβεβαίωσε μέσω Facebook ότι είναι μέλος της ένωσης από το 2015, προσθέτοντας πως, εάν επιβεβαιωθεί ότι είναι ο δράστης της επίθεσης, «η ιδιότητα του μέλους αυτού του αξιοκαταφρόνητου προσώπου θα ανακληθεί αμέσως».
Ο γιος του υπόπτου δήλωσε στον ειδησεογραφικό ιστότοπο aktuality.sk ότι ο πατέρας του κατείχε νόμιμα όπλο και διέθετε άδεια οπλοφορίας. Ερωτηθείς για τα συναισθήματα του πατέρα του έναντι του κ. Φίτσο, απάντησε «μπορώ να σας πω ένα πράγμα: Δεν τον ψήφισε. Μόνο αυτό μπορώ να πω».
Είναι διαθέσιμες σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης διάφορες δηλώσεις του συγγραφέα. Σε βίντεο που μεταφόρτωσε στο Διαδίκτυο πριν από οκτώ χρόνια, ο Γιουράι Τσιντούλα δήλωνε: «Ο κόσμος είναι γεμάτος βία και όπλα. Ο κόσμος μοιάζει να έχει τρελαθεί». Πρόσθετε πως ίδρυσε «κίνημα εναντίον της βίας» στη Λεβίτσε, το οποίο στον ιστότοπό του αναφέρει ότι είναι «πολιτικό κόμμα σκοπός του οποίου είναι να αποτρέψει την εξάπλωση της βίας στην κοινωνία».
«Πολιτικό κίνητρο»
Συγκρατώντας μετά βίας τα δάκρυά του, ο υπουργός Αμυνας Ρόμπερτ Κάλινιακ δήλωσε νωρίτερα πως η κατάσταση του 59ρονου πρωθυπουργού είναι «πολύ σοβαρή». Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, ακούστηκαν τουλάχιστον πέντε πυροβολισμοί όταν έγινε η επίθεση. Ο υπουργός Εσωτερικών, Εστόκ, σχολίασε πως το κίνητρο της επίθεσης ήταν «πολιτικό».
Παρά το επίσημο εμπάργκο στη μετάδοση πληροφοριών για την υπόθεση, το σλοβακικό τηλεοπτικό δίκτυο TA3 προέβαλε βίντεο με τον φερόμενο ως δράστη να δηλώνει πως «δεν συμφωνεί με την κυβερνητική πολιτική» και να αναφέρεται ειδικά στην απόφαση της κυβέρνησης Φίτσο να κλείσει η δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση RTVS, εναντίον της οποίας οργανώνονται διαδηλώσεις επί εβδομάδες. Ο κ. Εστόκ, ανακοινώνοντας πως αυξάνονται τα μέτρα προστασίας πολιτικών προσώπων και δημοσιογράφων, κάλεσε ταυτόχρονα τους πολιτικούς όλων των παρατάξεων να σταματήσουν «να υποκινούν μίσος εναντίον αντιπάλων τους μέσω ιστοτόπων κοινωνικής δικτύωσης».
Ο ηγέτης της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης Μιχάλ Σιμέτσα ακύρωσε όλες τις προγραμματισμένες εμφανίσεις του επ’ αόριστον χθες το απόγευμα, συμπεριλαμβανομένης διαδήλωσης εναντίον της κυβέρνησης που επρόκειτο να γίνει το βράδυ. Συνεδρίαση της σλοβακικής εθνικής αντιπροσωπείας που ήταν προγραμματισμένη για χθες αναβλήθηκε επ’ αόριστον.
Ποιος είναι ο Ρόμπερτ Φίτσο
Γεννημένος σε εργατική οικογένεια το 1964, ο Φίτσο ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα στο Κομμουνιστικό Κόμμα λίγο πριν από τη Βελούδινη Επανάσταση του 1989, που οδήγησε στη διάλυση της πρώην Τσεχοσλοβακίας.
Ιδρυσε το κεντροαριστερό κόμμα Smer το 1999, αφότου απέρριψε υπουργικό θώκο από τη Δημοκρατική Αριστερά, το διάδοχο κόμμα του Κομμουνιστικού. Εχοντας επανειλημμένως κατηγορηθεί για υποθέσεις διαφθοράς, τις οποίες ο ίδιος αρνείται, ο Φίτσο είναι φωνακλάς με αδυναμία στο μπόντι μπίλντινγκ, στο ποδόσφαιρο και στα γρήγορα αυτοκίνητα. Θαυμαστής του Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει διακηρύξει ότι δεν θα επέτρεπε τη σύλληψή του με βάση το διεθνές ένταλμα εις βάρος του σε περίπτωση που βρισκόταν στη Σλοβακία, αλλά και του Ορμπαν, στον οποίο πιστώνει προάσπιση των συμφερόντων της χώρας και του λαού του. Ισχυριζόμενος ότι έχει μόνο τα σλοβακικά συμφέροντα στο μυαλό του, υπήρξε επιθετικός σε σειρά θεμάτων, από την Ε.Ε. έως τις διεθνείς ΜΚΟ, προσβάλλοντας τους αντιπάλους του, καταγγέλλοντας ψευδώς απόπειρα πραξικοπήματος και διατεινόμενος ότι το εκλογικό αποτέλεσμα είναι προϊόν νοθείας. Είναι πάγιος εχθρός της μετανάστευσης και με αυτήν την ατζέντα κέρδισε τις εκλογές του 2016, κινδυνολογώντας για τη «διακριτή μουσουλμανική κοινότητα» στη χώρα. Εχει επικρίνει τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών και πρόσφατα χαρακτήρισε διαστροφή την υιοθεσία παιδιών από ζευγάρια ίδιου φύλου. Στη διάρκεια της πανδημίας ήταν ο διασημότερος πολέμιος μασκών, lockdowns και εμβολιασμών.
Ο ηγέτης του Smer είναι μέγας τακτικιστής: στην 30ετή καριέρα του, έχει ισορροπήσει μεταξύ συστημικών φιλοευρωπαϊκών θέσεων και σφόδρα εθνικιστικής, αντιδυτικής ρητορικής που είχε στόχο κυρίως το εγχώριο ακροατήριο. Η προσαρμοστικότητά του έχει αποδειχθεί δεξιοτεχνική ανάλογα με την πολιτική συγκυρία ή τη μεταστροφή της κοινής γνώμης. Ιδίως κατά την τρίτη του θητεία, μετά την επανεκλογή του τον περασμένο Σεπτέμβριο, υπήρχε η ανησυχία ότι η Σλοβακία εγκαταλείπει τη φιλοδυτική πορεία της και ακολουθεί τα χνάρια της Βουδαπέστης. Χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στις αρχές του χρόνου στην πρωτεύουσα Μπρατισλάβα, αλλά και σε όλη τη χώρα, για να διαμαρτυρηθούν για την πολιτική του. Τον Φεβρουάριο, η Βουλή ενέκρινε αλλαγές που καταργούσαν το γραφείο του ειδικού εισαγγελέα για την υψηλόβαθμη διαφθορά, περιόριζαν τα πρόστιμα για οικονομικά εγκλήματα καθώς και το όριο παραγραφής για το αδίκημα του βιασμού.
Τον Απρίλιο, η κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως για την κατάργηση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα και την αντικατάστασή του με νέο σώμα. Το σχέδιο προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που κατήγγειλαν προσπάθεια κυβερνητικού ελέγχου των δημόσιων ΜΜΕ. Τον ίδιο μήνα, κέρδισε τις προεδρικές εκλογές ο στενός σύμμαχός του Πέτερ Πελεγκρίνι, επίσης επιφυλακτικός απέναντι στην Ουκρανία, επικρατώντας του φιλοδυτικού υποψηφίου Ιβάκ Κορτσόκ. Η Σλοβακία έχει βιώσει αρκετά επεισόδια πολιτικής βίας τα τελευταία χρόνια, με σημαντικότερη τη δολοφονία του ρεπόρτερ της ερευνητικής δημοσιογραφίας Γιαν Κουτσιάκ και της αρραβωνιαστικιάς του Μαρτρίνα Κουσνίροβα το 2018.
Πηγή: Reuters, DPA, ΑΠΕ-ΜΠΕ