Αγέλες λύκων κατοικούν εδώ και εκατοντάδες χρόνια στα βουνά της βορειοδυτικής Ισπανίας. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες οι πληθυσμοί τους έχουν επεκταθεί τόσο πολύ, που πλέον έχουν παρατηρηθεί να κυνηγούν μέχρι και στα περίχωρα της Μαδρίτης.
Χάρη στα προγράμματα προστασίας της άγριας ζωής που έχει εισαγάγει η Ευρωπαϊκή Ενωση, το άλλοτε υπό εξαφάνιση σαρκοφάγο θηλαστικό φαίνεται πως κάνει δυναμική επανεμφάνιση στην Ευρώπη. Χαρακτηριστικά, στη Γηραιά Ηπειρο υπολογίζεται πως αυτή τη στιγμή βρίσκονται περίπου 20.300 λύκοι, δηλαδή περίπου 81% περισσότεροι από ό,τι το 2012. Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι δεν φαίνεται να ενθουσιάζονται με αυτόν τον οικολογικό θρίαμβο. Αγροτικές κοινότητες σε περιφέρειες όπως η Κανταβρία της Ισπανίας υφίστανται μεγάλες πιέσεις, βλέποντας τα κοπάδια τους να πέφτουν θύματα επιθέσεων από τις αγέλες λύκων που έχουν προσφάτως «μετακομίσει» στις περιοχές τους και καταγγέλλουν πως η κυβέρνηση δεν μερίμνησε επαρκώς για να τους ενημερώσει πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν τα νέα δεδομένα.
Είναι γεγονός πως οι πολιτικές σχετικά με την ανάπτυξη του πληθυσμού των λύκων αποφασίζονται σε συμβούλια, στα οποία σχεδόν ποτέ δεν συμμετέχουν κάτοικοι των περιοχών οι οποίοι πλήττονται περισσότερο από αυτούς. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα δεκάδες χιλιάδες αγρότες διαδήλωσαν σε ολόκληρη την Ευρώπη ενάντια σε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που έκριναν ότι ρίχνουν ένα άδικο βάρος στις κοινότητες της υπαίθρου.
Διαδηλώσεις αγροτών
Οι διαδηλώσεις αγροτών που τάραξαν φέτος την Ευρώπη μπορεί να μην είχαν τους λύκους ψηλά στη λίστα των αιτημάτων, όμως το θέμα έχει αρχίσει ήδη να παίρνει πολιτικές διαστάσεις. «Το ζήτημα της συνύπαρξης ανθρώπου και λύκου δεν είναι πλέον ένα οικονομικό ζήτημα που αφορά μερικούς αγρότες», λέει στους βρετανικούς Financial Times ο Χουάν Κάρλος Μπλάνκο, βιολόγος με ειδίκευση στους ευρωπαϊκούς πληθυσμούς των λύκων. «Πλέον είναι μια μάχη μεταξύ πόλης και υπαίθρου, μεταξύ αριστεράς και δεξιάς. Και οι λύκοι είναι στη μέση».
Οι λύκοι τρώνε κυρίως άγρια ζώα, όμως το «διαιτολόγιό τους» είναι πολύ ευπροσάρμοστο. Περίπου 65.000 οικόσιτα ζώα δέχονται ετησίως επίθεση από λύκους στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με τις μεγαλύτερες ζημιές να αναφέρονται στη Γαλλία, στην Ισπανία και την Ιταλία. Αν και το ποσοστό είναι μάλλον μικρό (στην Ε.Ε. υπάρχουν περίπου 60 εκατ. πρόβατα), η πίεση στις αγροτικές κοινότητες έχει αρχίσει ήδη να γίνεται ορατή.
H Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, το πολυαγαπημένο πόνι της οποίας σκοτώθηκε από επίθεση λύκου το 2022, προωθεί την υποβάθμιση του χαρακτηρισμού τους ως ζώα υπό εξαφάνιση, πράγμα που θα επέτρεπε στους αγρότες να τους κυνηγούν, οδηγώντας τελικά στον έλεγχο του πληθυσμού τους. Το κόμμα της, το συντηρητικό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, προσπαθεί εδώ και καιρό να διαφημιστεί ως «το κόμμα των αγροτών».
Οι αγρότες, όμως, φαίνεται να πιστεύουν ότι στο τέλος θα κληθούν να μάθουν μόνοι τους πώς να ζουν κάτω από τις καινούργιες συνθήκες. «Οι Βρυξέλλες δεν θα μας πούνε πώς να το κάνουμε, μόνοι μας θα βρούμε τον τρόπο», λέει η Γιολάντα Σαμπέρδο, επικεφαλής ομάδας που ασκεί πίεση στην ισπανική κυβέρνηση προς όφελος των αγροτών. «Χρειαζόμαστε όμως στήριξη σ’ αυτή τη μάχη».
