Σοβαρά κενά στην ευρωπαϊκή αεράμυνα φέρνουν στο φως εσωτερικοί υπολογισμοί του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τους οποίους η Γηραιά Ηπειρος διαθέτει ένα πολύ μικρό μέρος των εναέριων δυνάμεων που απαιτούνται για να προστατεύσει το ανατολικό τμήμα της.
Ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έφερε ξανά στο προσκήνιο τη σημασία της αεράμυνας, ενώ το Κίεβο συνεχίζει να απευθύνει εκκλήσεις στη Δύση για περισσότερα οπλικά συστήματα και πυραύλους προκειμένου να προστατεύσει τις ουκρανικές πόλεις, τα στρατεύματα και τις ενεργειακές υποδομές απέναντι στους καθημερινούς ρωσικούς βομβαρδισμούς. Οπως δήλωσαν ωστόσο στους Financial Times άτομα με γνώση απόρρητων σχεδίων άμυνας του περασμένου έτους, οι χώρες του ΝΑΤΟ είναι σε θέση να παράσχουν λιγότερο από το 5% των δυνάμεων αεράμυνας που κρίνονται απαραίτητες προκειμένου να προστατευθούν τα μέλη της Συμμαχίας στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη ενάντια σε μια πλήρους κλίμακας επίθεση.
Ενας ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ υπογράμμισε ότι η ικανότητα αντιμετώπισης πυραυλικών και εναέριων επιθέσεων αποτελεί «μεγάλο μέρος του σχεδίου για την άμυνα της Ανατολικής Ευρώπης ενάντια σε μια εισβολή», προσθέτοντας ότι «αυτή τη στιγμή, δεν διαθέτουμε κάτι τέτοιο». Αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες και στρατιωτικοί αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει τα τελευταία χρόνια ότι η Ρωσία θα μπορούσε να έχει την ικανότητα να επιτεθεί σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
Σε μια μεγάλη έκθεση για την άμυνα το περασμένο έτος, η βρετανική κυβέρνηση αναφέρει ότι η «πρόκληση της προστασίας… απέναντι σε εναέριες επιθέσεις» είναι «η πιο δύσκολη» που αντιμετωπίζει «εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια». Η εντατική χρήση πυραύλων, drones και καταστροφικών «βομβών ολίσθησης» της σοβιετικής εποχής από τις ρωσικές δυνάμεις στην Ουκρανία καθιστά ακόμη πιο επείγουσες τις προσπάθειες των μελών του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες ύστερα από δεκαετίες περικοπών στον στρατιωτικό προϋπολογισμό. «(Η αεράμυνα) είναι ένα από τα μεγαλύτερα κενά που έχουμε», δήλωσε στη βρετανική εφημερίδα ένας άλλος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ. «Δεν μπορούμε να το αρνηθούμε».
Μητσοτάκης και Τουσκ
Την περασμένη εβδομάδα, η Ελλάδα και η Πολωνία κάλεσαν την Κομισιόν να βοηθήσει στην ανάπτυξη και ενδεχομένως και στην οικονομική ενίσχυση ενός πανευρωπαϊκού συστήματος αεράμυνας, με την πρόεδρο της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να εμφανίζεται πρόθυμη να στηρίξει την εν λόγω πρόταση. Κάποιες κυβερνήσεις της Ε.Ε. έχουν προτείνει τη χρηματοδότηση των αμυντικών σχεδίων μέσω κοινού χρέους. Σε επιστολή που εστάλη στην πρόεδρο της Κομισιόν, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πολωνός ομόλογός του Ντόναλντ Τουσκ περιέγραψαν την αεράμυνα σαν μια «σημαντική αδυναμία για την ασφάλειά μας», προσθέτοντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία «μας έχει διδάξει μαθήματα, που δεν μπορούμε πια να αγνοήσουμε».
Η αποτυχία των ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ τους τελευταίους μήνες να στείλουν επιπλέον εξοπλισμό αεράμυνας στην Ουκρανία μαρτυρεί ότι η Γηραιά Ηπειρος διαθέτει περιορισμένα αποθέματα συστημάτων, που είναι ακριβά και δύσκολα στην κατασκευή. Εχει μάλιστα πυροδοτήσει μια σειρά από αλλεπάλληλες πρωτοβουλίες για την εύρεση μακροπρόθεσμων λύσεων. Πέρυσι, η Γερμανία ξεκίνησε την πρωτοβουλία «Sky Shield» μαζί με περισσότερες από 12 χώρες της Ε.Ε. με στόχο την ανάπτυξη ενός κοινού συστήματος αεράμυνας, χρησιμοποιώντας αμερικανική και ισραηλινή τεχνολογία. Η Γαλλία, ωστόσο, επέκρινε ανοιχτά αυτή την πρόταση και πρότεινε μια δική της λύση, η οποία όμως υποστηρίχθηκε από μικρότερο αριθμό συμμάχων.
