Σε αχαρτογράφητα νερά βρίσκεται η πολιτική ζωή των Ηνωμένων Πολιτειών ύστερα από την πρωτοφανή στα χρονικά καταδίκη πρώην προέδρου της χώρας και υποψηφίου για επανεκλογή στο ανώτατο αξίωμα. Αν και ο Ντόναλντ Τραμπ έχει διαψεύσει πολλές φορές στο παρελθόν τις προβλέψεις για το επικείμενο πολιτικό του τέλος, το γεγονός ότι αρκετοί από τους δυνητικούς ψηφοφόρους του έλεγαν σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις ότι ενδεχομένως δεν θα τον ψήφιζαν σε περίπτωση καταδίκης του, προσθέτει άλλο ένα στοιχείο αβεβαιότητας στην αναμέτρηση-ρεβάνς με τον Τζο Μπάιντεν.
Αν υπήρχε ένα στοιχείο ταύτισης των αντίπαλων στρατοπέδων τις πρώτες ώρες μετά τη γνωστοποίηση της καταδικαστικής απόφασης των ενόρκων από τον δικαστή Χουάν Μέρτσαν του Μανχάταν που προήδρευε της δίκης, αυτό ήταν ότι η αναμέτρηση της 5ης Νοεμβρίου δεν θα κριθεί στις δικαστικές αίθουσες, αλλά στις κάλπες. «Καταδικασμένος εγκληματίας ή όχι, ο Τραμπ θα είναι ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών για την προεδρία. Μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να τον κρατήσουμε μακριά από το Οβάλ Γραφείο: η ψήφος», δήλωσε ο Μάικλ Τάιλερ, εκπρόσωπος της εκστρατείας Μπάιντεν. Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος της νομικής υπηρεσίας του Λευκού Οίκου, Ιαν Σαμς, είχε περιοριστεί στη δήλωση: «Σεβόμαστε τον νόμο και δεν έχουμε κανένα πρόσθετο σχόλιο».
«Η πραγματική ετυμηγορία θα βγει στις 5 Νοεμβρίου από τον αμερικανικό λαό», δήλωσε από την πλευρά του ο Ντόναλντ Τραμπ, βγαίνοντας από το δικαστήριο του Μανχάταν μετά την ανακοίνωση της καταδικαστικής απόφασης, για να προσθέσει: «Ηταν όνειδος, μια στημένη δίκη από έναν διαταραγμένο, διεφθαρμένο δικαστή». Σε χρόνο-μηδέν, η προεκλογική του εκστρατεία κυκλοφόρησε μέσω Διαδικτύου αφίσα με την οποία καλούσε τους υποστηρικτές του να απαντήσουν με έκτακτη οικονομική ενίσχυση. Στην αφίσα εικονιζόταν ο 45ος πρόεδρος κάτω από τον τίτλο «Είμαι πολιτικός κρατούμενος». «Αν μπορούν το κάνουν αυτό σε μένα, μπορούν να το κάνουν στον καθέναν», διακήρυξε στην ομιλία του έξω από τον ουρανοξύστη που φέρει το όνομά του, αργά χθες το βράδυ, αποκαλώντας τους εισαγγελείς «κακούς» και «άρρωστους» ανθρώπους, αμφισβητώντας την αξιοπιστία ολόκληρης της διαδικασίας.
Ομόφωνη απόφαση
Με την ομόφωνη απόφασή τους οι 12 ένορκοι έκριναν ένοχο τον Ντόναλντ Τραμπ για παραποίηση των λογιστικών στοιχείων σχετικά με τα χρήματα που έδωσε για να εξασφαλίσει τη σιωπή της πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς στην προεκλογική εκστρατεία του 2016. Αν και τέτοιου είδους υποθέσεις θεωρούνται κατά κανόνα πλημμέλημα, η εισαγγελία επιδίωξε και πέτυχε να αντιμετωπιστούν οι 34 κατηγορίες εναντίον του Τραμπ ως κακούργημα, με το σκεπτικό ότι παραπλανήθηκαν οι ψηφοφόροι ενόψει της προεδρικής αναμέτρησης.
Βάσει της κείμενης νομοθεσίας, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος απειλείται με ποινή φυλάκισης μέχρι και τεσσάρων χρόνων, αν και ο δικαστής μπορεί να του επιβάλει μόνο χρηματικό πρόστιμο ή να τον αφήσει ελεύθερο με περιοριστικούς όρους. Η απόφασή του αναμένεται να ανακοινωθεί στις 11 Ιουλίου, μία εβδομάδα πριν από το συνέδριο των Ρεπουμπλικανών στο Μιλγουόκι, όπου θα δοθεί και τυπικά το προεδρικό χρίσμα του κόμματος στον Τραμπ. Ακόμη κι αν ο Τραμπ οδηγηθεί στη φυλακή, τίποτα από το σύνταγμα και τη νομοθεσία των ΗΠΑ δεν του απαγορεύει να θέσει υποψηφιότητα και να εκλεγεί πρόεδρος.
Δίνοντας τον τόνο των αντιδράσεων των Ρεπουμπλικανών στη δικαστική απόφαση, ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Μάικ Τζόνσον έκανε λόγο για «μια μέρα ντροπής στην αμερικανική Ιστορία» και για «ξεκάθαρα πολιτική απόφαση», η οποία κατά τη γνώμη του καταδεικνύει «την εργαλειοποίηση του δικαστικού συστήματος» από την κυβέρνηση Μπάιντεν. Την ίδια ώρα το δίκτυο WinRed, το οποίο διαχειρίζεται τις εισφορές για την καμπάνια των Ρεπουμπλικανών, κατέρρεε, καθώς πλήθος υποστηρικτών του Τραμπ ανταποκρίνονταν στην έκκλησή του συγκεντρώνοντας 34,8 εκατ. δολάρια. Μεταξύ αυτών ήταν και ορισμένοι από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες του κόμματος, όπως η Αμερικανοϊσραηλινή εκδότρια και ιδιοκτήτρια καζίνο Μίριαμ Αντελσον, ο μεγιστάνας της αγοράς ακινήτων και της αεροδιαστημικής Ρόμπερτ Μπίγκελοου και ο επενδυτής της Σίλικον Βάλεϊ, Σον Μαγκουάιρ.
Σε πολύ πιο άγριους τόνους κινήθηκαν οι αντιδράσεις αγανακτισμένων οπαδών του Τραμπ στο Διαδίκτυο. Κάποιος από αυτούς έγραψε ότι «ένα εκατ. οπλισμένοι άνδρες πρέπει να πάνε στην Ουάσιγκτον και να τους κρεμάσουν όλους», ενώ ένας άλλος ευχόταν «να βρει στον δρόμο του (ο δικαστής Μέρτσαν) τίποτα παράνομους (μετανάστες) με ματσέτες».
Τι λέει το Κρεμλίνο
Σχολιάζοντας τη δικαστική απόφαση, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε: «Αν μιλάμε για τον Τραμπ, είναι φανερό ότι προωθείται η εξάλειψη όλων των πολιτικών αντιπάλων (του Μπάιντεν), με όλα τα διαθέσιμα μέσα, νόμιμα ή παράνομα». Από την πλευρά του ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν έγραψε στο Χ: «Ο Ντόναλντ Τραμπ που γνωρίζω είναι ένας έντιμος άνθρωπος, που βάζει την Αμερική πάνω απ’ όλα. Οι Αμερικανοί θα βγάλουν την ετυμηγορία τους τον Νοέμβριο. Συνέχισε τον αγώνα, πρόεδρε!». Την «αλληλεγγύη και αμέριστη υποστήριξη» του κόμματός του προς τον Τραμπ εξέφρασε και ο ηγέτης της ξενοφοβικής Λέγκα, στην Ιταλία, Ματέο Σαλβίνι.
Καμπάνια και προεδρία μετά την καταδίκη
Οι ιστορικές εξελίξεις φέρνουν πάντοτε ερωτήματα. Και καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ είναι υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, είναι σημαντικό να γίνει μια πρώτη, αδρή διασαφήνιση του «πού βρισκόμαστε» ύστερα από την καταδίκη του τέως προέδρου για 34 κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος.
Θα μπει ο Τραμπ στη φυλακή;
Οι περισσότερες κατηγορίες για τις οποίες κρίθηκε ένοχος επιφέρουν ποινή ενός έως τεσσάρων ετών. Ωστόσο, και καθότι μιλάμε για μη βίαια κακουργήματα που διαπράχθηκαν από άνθρωπο χωρίς ποινικό προηγούμενο, πολλοί νομικοί θεωρούν απίθανο να του επιβληθούν περισσότερα από τέσσερα χρόνια κάθειρξης για το σύνολο των κατηγοριών.
Εως τότε μένει να κριθεί εάν ο δικαστής Μέρτσαν θα θέσει τον Τραμπ υπό επιτήρηση. Βάσει του νόμου, ο Τραμπ δικαιούται να μιλήσει με ψυχολόγο ή κοινωνικό λειτουργό προσπαθώντας να παρουσιάσει μια καλή εικόνα του εαυτού του και να πείσει πως του αξίζει μια ελαφριά ποινή. Η απόφαση του δικαστή θα ανακοινωθεί στις 11 Ιουλίου.
Θα αλλάξει η καμπάνια του;
Αδύνατο να γνωρίζουμε. Πολλά αλλάζουν όταν ένας υποψήφιος καταδικάζεται και σε μια στιγμή όπως αυτή κάθε προγνωστικό θα είναι παρακινδυνευμένο. Το σίγουρο είναι πως εάν ο δικαστής Χουάν «Τζάστις» Μέρτσαν αποφασίσει να επιβάλει στον Τραμπ περιορισμό στις μετακινήσεις εντός της χώρας ή συχνή υποχρεωτική παρουσία σε κάποια νομική διεύθυνση, τότε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θα πρέπει να καταστρώσει καινούργια σχέδια για τους τελευταίους προεκλογικούς μήνες.
Θα μπορέσει ο Τραμπ να αναλάβει την προεδρία;
Στο υποθετικό σενάριο όπου ο τέως πρόεδρος καταδικάζεται σε φυλάκιση χωρίς αναστολή και παράλληλα κερδίζει τις εκλογές, τότε βάσει το αμερικανικού συντάγματος επιτρέπεται να αναλάβει κανονικά την προεδρία.
Είναι γεγονός πως η τακτική του Τραμπ για όλες τις δικαστικές περιπέτειες, συμπεριλαμβανομένης της υπόθεσης «Στόρμι Ντάνιελς», είναι να τις καθυστερεί όσο περισσότερο γίνεται με σκοπό ει δυνατόν να ολοκληρωθούν μετά τις εκλογές. Με αυτόν τον τρόπο επιθυμεί αφενός να εκμεταλλευτεί επικοινωνιακά τις ποινικές διώξεις εις βάρος του, αφετέρου να προσπαθήσει να απονείμει χάρη στον εαυτό του σε περίπτωση που στο μεσοδιάστημα έχει εκλεγεί πρόεδρος.
Τι γίνεται μετά την έφεση;
Προς έκπληξη λίγων, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε χθες πως θα ασκήσει έφεση στην απόφαση του δικαστή Μέρτσαν όταν εκείνη ανακοινωθεί. Αυτό σημαίνει πως η νέα απόφαση (πιθανώς όμοια με την πρώτη) δεν αποκλείεται να βγει μετά την ημέρα των εκλογών. Σημειώνεται πως ακόμη και από το Οβάλ Γραφείο ο Τραμπ δεν μπορεί να απονείμει χάρη στον εαυτό του για την υπόθεση «Ντάνιελς», καθώς πρόκειται για δίωξη σε πολιτειακό και όχι ομοσπονδιακό επίπεδο.
Πού είναι η Μελάνια;
Η τέως πρώτη κυρία της χώρας επέλεξε να μην παρακολουθήσει καμία από τις δίκες του συζύγου της σε μια περίοδο που πολλοί βουλευτές, γερουσιαστές ή φίλοι του Τραμπ έδωσαν το «παρών» έστω και σε κάποιες ακροάσεις. Το γεγονός ότι η δίκη είχε ως κεντρικό θέμα μια εξωσυζυγική σχέση του δισεκατομμυριούχου ρεπουμπλικανού (ο οποίος την αρνείται), πιθανώς ήταν και ο λόγος για τον οποίο επέλεξε να είναι απούσα.
