REUTERS, A.P.
08.06.2024 • 06:31
Μετά τους Ολλανδούς, που άνοιξαν την αυλαία των φετινών ευρωεκλογών την Πέμπτη, η σκυτάλη πέρασε χθες στους ψηφοφόρους της Τσεχίας και της Ιρλανδίας, που προσήλθαν στις κάλπες για να αναδείξουν τους εκπροσώπους τους στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν ταυτόχρονα και στις 27 χώρες-μέλη τη νύχτα της Κυριακής, την ημέρα κατά την οποία θα διεξαχθούν οι εκλογές στα περισσότερα κράτη της Ενωσης.
Στην Ιρλανδία, το μεταναστευτικό βρέθηκε πολύ ψηλά στην ατζέντα της προεκλογικής αντιπαράθεσης, γεγονός που αναμένεται να αποβεί εις βάρος του αριστερού κόμματος Σιν Φέιν, πολιτικής πτέρυγας του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA) στο παρελθόν. Σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ιρλανδία δεν υπάρχει, μέχρι στιγμής, υπολογίσιμη δύναμη της άκρας Δεξιάς, η οποία θα μπορούσε να επωφεληθεί από αυτή την τάση. Ωστόσο, αρκετοί ανεξάρτητοι υποψήφιοι που προτάσσουν την ανάγκη σκληρότερης αντιμετώπισης της παράτυπης μετανάστευσης αναμένεται να κερδίσουν αρκετές ψήφους.
Στην Τσεχία, η σκληρή αντιμεταναστευτική ρητορική και η άρνηση της κλιματικής αλλαγής είναι ο κοινός παρονομαστής δύο κομμάτων που αναμένεται να σημειώσουν κέρδη σε αυτή την αναμέτρηση: του κεντρώου, λαϊκιστικού κόμματος ΑΝΟ (ΝΑΙ), του επιχειρηματία και πρώην πρωθυπουργού Αντρέι Μπάμπις, και του ακροδεξιού κόμματος Ελευθερία και Δημοκρατία, ιδεολογικού συνοδοιπόρου και πολιτικού συμμάχου της γαλλικής Εθνικής Συσπείρωσης (RN), υπό τη Μαρίν Λεπέν.
Μπάμπις και Ορμπαν
«Οχι στη μετανάστευση, όχι στην πράσινη τρέλα», ήταν το κεντρικό σύνθημα του Μπάμπις στην προεκλογική εκστρατεία του, όπου υιοθέτησε ταυτόσημες θέσεις με τον δεξιό, εθνικιστή πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπαν. Ενα άλλο σημαντικό σημείο σύμπτωσης των δύο Κεντροευρωπαίων πολιτικών, όπως και της τσεχικής άκρας Δεξιάς, είναι η εναντίωση στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και στην υποστήριξη της Δύσης στην Ουκρανία. Οι δημοσκοπήσεις φέρουν το ΑΝΟ του Μπάμπιτς να προηγείται του κυβερνώντος, κεντροδεξιού συνασπισμού, ενώ άνοδο και εκπροσώπηση στο Ευρωκοινοβούλιο αναμένεται να καταγράψει και το κόμμα «Αρκετά» της ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Η άνοδος της άκρας Δεξιάς σε αυτές τις ευρωεκλογές έχει προεξοφληθεί από αναλυτές και εταιρείες δημοσκοπήσεων σε σειρά χωρών. Δύο παράγοντες, όμως, είναι πιθανό να μετριάσουν την επίδρασή της. Κατά πρώτον, οι διαφορές ανάμεσα στις διακριτές ομάδες της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς εμφανίζονται στο ορατό μέλλον αγεφύρωτες και, κατά δεύτερον, το πολιτικό Κέντρο σε αρκετές χώρες μπορεί να αποδειχθεί ανθεκτικότερο των αρχικών εκτιμήσεων.
Κάτι τέτοιο έδειξε και το πρώτο exit poll μετά τις ολλανδικές εκλογές της Πέμπτης. Είναι γεγονός ότι το ακροδεξιό Κόμμα της Ελευθερίας (PVV) του Γκέερτ Βίλντερς εμφανίζεται, στις εκτιμήσεις των εταιρειών δημοσκοπήσεων, να καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019, εξασφαλίζοντας έξι έδρες έναντι μίας. Ωστόσο έρχεται στη δεύτερη θέση, με τον συνασπισμό Πρασίνων – Σοσιαλδημοκρατών του Φρανς Τίμερμανς να του κλέβει την πρωτιά, την οποία το PVV είχε κερδίσει στις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου.
Οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις έφερναν στην πρώτη θέση τρία από τα κόμματα της άκρας Δεξιάς που πρωταγωνιστούν τα τελευταία χρόνια στην πολιτική ζωή των χωρών τους: τα Αδέλφια της Ιταλίας υπό την πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, την Εθνική Συσπείρωση της Γαλλίας και το Κόμμα της Ελευθερίας της Αυστρίας. Μάλιστα, το κόμμα της Μαρίν Λεπέν αναμένεται όχι απλώς να βγει πρώτο (κάτι τέτοιο είχε συμβεί και το 2019), αλλά να έχει περίπου διπλάσιο ποσοστό από το κεντρώο κόμμα του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, το οποίο κινδυνεύει ακόμη και να πέσει στην τρίτη θέση, αν το ξεπεράσουν οι Σοσιαλιστές.
Στη Γερμανία, η πρωτιά της κεντροδεξιάς παράταξης CDU/CSU, με μεγάλη διαφορά από τους υπολοίπους, θεωρείται δεδομένη, αλλά για τη δεύτερη θέση προβλέπεται θρίλερ. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις εμφανίζουν τους Σοσιαλδημοκράτες του καγκελαρίου Ολαφ Σολτς, τους Πράσινους και την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) να κυμαίνονται γύρω στο 15%. Πέρα από τα απανωτά πολιτικά σκάνδαλα που έπληξαν την AfD τους τελευταίους μήνες, ένας από τους λόγους της δημοσκοπικής κάμψης της φαίνεται να είναι η απώλεια ψήφων προς το νέο κόμμα της Ζάρα Βάγκενκνεχτ. Η 54χρονη πολιτικός διέσπασε το αριστερό κόμμα Die Linke για να δημιουργήσει τον δικό της, προσωποπαγή πολιτικό σχηματισμό, συνδυάζοντας αριστερές θέσεις για τα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα με σκληρές τοποθετήσεις στο μεταναστευτικό.
Παράλληλα, η Ζάρα Βάγκενκνεχτ τάσσεται υπέρ της έναρξης διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία του Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και καταγγέλλει την κυβέρνηση για την απόφασή της να σταματήσει να προμηθεύεται φθηνό ρωσικό αέριο και να αγοράζει το πολύ ακριβότερο, υγροποιημένο αμερικανικό, με αποτέλεσμα τη διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις της δίνουν ποσοστά της τάξης του 7%. Στο Βέλγιο, παράλληλα με τις ευρωεκλογές θα στηθούν αύριο κάλπες για το εθνικό Κοινοβούλιο και για εκείνα των ομόσπονδων κρατιδίων. Οι δημοσκοπήσεις φέρνουν στην πρώτη θέση το ακροδεξιό κόμμα Vlaams Belang, το οποίο επιδιώκει την απόσχιση της ολλανδόφωνης Φλάνδρας από το Βέλγιο, ενώ οι αναλυτές προβλέπουν άλλη μία πολύμηνη διαδικασία δύσκολων διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.
