«Αποχώρησε από το πολεμικό συμβούλιο. Αποχώρησε από την κυβέρνηση. Ο Μπένι Γκαντζ επέστρεψε εκεί όπου βρισκόταν στην αρχή του πολέμου που ξεκίνησε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου: Πρώην υπουργός Αμυνας, πρώην αρχηγός επιτελείου και βασικός πολιτικός αντίπαλος του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου», σχολιάζει το CNN, μετά την κάθε άλλο παρά αιφνιδιαστική παραίτηση του ηγέτη του κεντρώου κόμματος Εθνική Ενότητα από την ισραηλινή κυβέρνηση.
Ο Γκαντζ, υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στη διευρυμένη κυβέρνηση που σχηματίστηκε μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου, είχε απευθύνει τελεσίγραφο στον Ισραηλινό πρωθυπουργό στις 18 Μαΐου προαναγγέλλοντας την παραίτησή του λόγω των βασικών διαφωνιών για τον πόλεμο και τη μεταπολεμική Γάζα.
«Ο Νετανιάχου μας εμποδίζει να προχωρήσουμε προς μία πραγματική νίκη. Για τον λόγο αυτόν αποχωρούμε σήμερα από την κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης με βαριά την καρδιά, αλλά χωρίς μεταμέλεια», δήλωσε σε τηλεοπτική του δήλωση ο ίδιος, καλώντας τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Ακόμα και πολύ πριν από το τελεσίγραφο, ο ίδιος δεν έκρυβε τη δυσαρέσκειά του με τα πεπραγμένα της κυβέρνησης, διαφωνώντας ανοιχτά σε ένα φάσμα θεμάτων, από την ηγεσία του στρατού μέχρι τη λύση των δύο κρατών με τους Παλαιστινίους.
Η αποχώρηση του κεντρώου κόμματος του Γκαντζ δεν συνιστά άμεση απειλή για την κυβέρνηση. Ωστόσο, σε μια συγκυρία πολέμου χωρίς διαφαινόμενο τέλος, με τον Νετανιάχου εξαρτώμενο πλέον από τους σκληροπυρηνικούς και υπό την απειλή μιας σύγκρουσης πλήρους κλίμακας με τη Χεζμπολάχ, ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές αναταράξεις στην πολιτική σταθερότητα της χώρας, στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον, αλλά και στο στρατόπεδο των Παλαιστινίων.
Σύμφωνα με τη Haaretz, ο Γκαντζ πρόσφερε στον Νετανιάχου ένα δίχτυ ασφαλείας μετά την 7η Οκτωβρίου, μια επίφαση μετριοπάθειας, ώστε οι κρίσιμες αποφάσεις να λαμβάνονται μακριά από την επιρροή των πολεμοκάπηλων της Ακροδεξιάς. Ωστόσο, όπως φάνηκε, είχε στην κυβέρνηση ρόλο αποδιοπομπαίου τράγου για το αδιέξοδο του πολέμου. «Τώρα, το δίχτυ ασφαλείας χάθηκε και το εγγύς μέλλον του Ισραήλ είναι πλήρως στον αέρα. Με τον Γκαντζ απόντα, ο Νετανιάχου δεν θα έχει κανέναν να κατηγορήσει για την περιβόητη αναποφασιστικότητά του. Το Ισραήλ βρίσκεται σε τέλμα σε όλα τα μέτωπα εδώ και μήνες», σημειώνεται.
Τριπλό μέτωπο
Με τον Γκαντζ πλέον παρελθόν από τον κυβερνητικό συνασπισμό, ο Νετανιάχου θα απολέσει τη στήριξη του κεντρώου μπλοκ, που συνέβαλε στη διεύρυνση της υποστήριξης προς την ισραηλινή κυβέρνηση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, σε μία συγκυρία διογκούμενης πίεσης εξαιτίας των οκτώ μηνών πολέμου.
Παρότι ο συνασπισμός διατηρεί τις 64 –από τις 120– έδρες του στην Κνεσέτ και άρα η κυβέρνηση παραμένει αταλάντευτη στη θέση της, ο Νετανιάχου θα αναγκαστεί να βασιστεί στην πολιτική στήριξη των ακραίων, υπερεθνικιστικών κομμάτων, τα οποία είχαν προκαλέσει τη δυσφορία της Ουάσιγκτον ακόμη και πριν από τον πόλεμο και ζητούν πλήρη ισραηλινή κατοχή στη Λωρίδα της Γάζας.
Με τους δηλωμένους στόχους της κυβέρνησης –τον εξοβελισμό της Χαμάς και την επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων– να απέχουν μακράν από την πραγμάτωση, όλα αυτά ενδέχεται να εντείνουν τις πιέσεις της κοινής γνώμης στο εσωτερικό της χώρας, δοκιμάζοντας παράλληλα τις ήδη καταπονημένες σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Ως προς τον διπλωματικό αντίκτυπο, με τις σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Ισραήλ στο κατώτατο σημείο των τελευταίων χρόνων, λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου και της δυσανάλογης βίας που έχει στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες αμάχους στη Γάζα, ο Γκαντζ –μαζί με τον Γκάλαντ– φαινόταν ως ένας από τους ελάχιστους αξιόπιστους συνομιλητές για τη διοίκηση Μπάιντεν.
Η αποχώρησή του θα απομακρύνει έναν από τους λίγους στην κυβέρνηση του Ισραήλ που φαινόταν να απολαύει ακόμη της εμπιστοσύνης της Ουάσιγκτον, της οποίας «η απογοήτευση για τον Νετανιάχου γινόταν όλο και πιο εμφανής όσο εξελισσόταν ο πόλεμος», σημειώνει το Reuters.
Την ίδια ώρα, για τους Παλαιστινίους στη Γάζα, μια κυβέρνηση δίχως τον Γκαντς σημαίνει ότι στην καλύτερη περίπτωση τα πράγματα δεν θα χειροτερέψουν.
«Ο Μπένι Γκαντς βρίσκεται σε δύσκολη θέση», δήλωνε στο CNN την Κυριακή, πριν από την παραίτηση του Γκαντς, ο πρώην διαπραγματευτής για τη Μέση Ανατολή Ααρών Ντέιβιντ Μίλερ.«Θα ήθελε να παραμείνει στην κυβέρνηση, είναι μια “χείρα μετριοπάθειας”, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα αυτή τη στιγμή να ρίξει την κυβέρνηση».
Η απώλεια αυτής της μετριοπάθειας που επικαλείται ο Μίλερ καθιστά απίθανο το ενδεχόμενο το Ισραήλ να γίνει ηπιότερο απέναντι στη Χαμάς ή να περιορίσει τις απώλειες μεταξύ αμάχων.
«Ο Γκαντζ δεν είναι περιστέρι. Ούτε εξάλλου και το έτερο, τρίτο μέλος του πολεμικού συμβουλίου, ο υπουργός Αμυνας Γιοάβ Γκάλαντ. Ωστόσο τόσο ο Γκαντζ όσο και ο Γκάλαντ δεν είχαν κανέναν ενδοιασμό να διαφωνούν δημοσίως με τον Νετανιάχου», σχολιάζει το CNN.
Και προσθέτει πως, στην περίπτωση μιας συμφωνίας ευρέως αποδεκτής που, όμως, θα μπλοκαριστεί από τους κυβερνητικούς εταίρους του Νετανιάχου ή και τον ίδιο τον Νετανιάχου, θα ήταν οι μόνοι που θα μπορούσαν να εγκαλέσουν ή και να επηρεάσουν τον πρωθυπουργό.
«Με την αποχώρηση του Γκαντζ, αυτό φαίνεται λιγότερο πιθανό – όπως ακριβώς και το ενδεχόμενο επίτευξης μιας συμφωνίας», καταλήγει το αμερικανικό Μέσο.
Ποιος είναι ο Γκαντζ
Οπως καταδεικνύουν οι δημοσκοπήσεις, ο Γκαντζ, πρώην διοικητής στρατού και υπουργός Αμυνας, είναι ο πιο αξιόμαχος πολιτικός αντίπαλος του Νετανιάχου – η εικόνα του οποίου ως σκληρού θεματοφύλακα της ασφάλειας κατέρρευσε μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
Πρώην αλεξιπτωτιστής που μεγάλωσε σε κιμπούτς και διοικούσε την επίλεκτη μονάδα καταδρομών Shaldag, ο Γκαντζ είναι γιος επιζώντος του Ολοκαυτώματος.
Ο ίδιος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του στον στρατό. Το 2012, ως αρχηγός του επιτελείου του στρατού, επέβλεψε μια οκταήμερη επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας, που ξεκίνησε με τη δολοφονία του αρχηγού της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς στη Γάζα. Το 2018, ακολουθώντας τα βήματα πολλών κορυφαίων Ισραηλινών στρατιωτικών, ο 65χρονος Γκαντζ εισήλθε στην πολιτική ως αντίβαρο στην κυριαρχία του Νετανιάχου στην ισραηλινή πολιτική σκηνή.
Υπηρέτησε ως υπουργός Αμυνας στην προηγούμενη κυβέρνηση και, για μήνες, τα στρατιωτικά διαπιστευτήριά του, αλλά και η εκπεφρασμένη αντίθεσή του στη διχαστική εκστρατεία του Νετανιάχου για τον περιορισμό των εξουσιών του δικαστικού σώματος πέρυσι, τον έκαναν να προβάλλει ως η δημοφιλέστερη επιλογή για να ηγηθεί μιας μελλοντικής κυβέρνησης.
Ηταν επίσης αξιοσημείωτα πιο ανοιχτός στην ιδέα μιας πολιτικής διευθέτησης με τους Παλαιστινίους σε σχέση με τον Νετανιάχου, αλλά και το ακραίο κομμάτι των κυβερνητικών εταίρων του – όπως ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς ή ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ.
Παρότι δεν εμπιστευόταν πολλούς Παλαιστίνιους ηγέτες, φαινόταν πάντα πιο πρόθυμος να αποδεχτεί ότι Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι έπρεπε τελικά να μάθουν να ζουν στην ίδια γη. «Κανείς δεν πάει πουθενά», είχε πει στο παρελθόν.
Πηγή: Reuters/CNN/Haaretz/Guardian
