Παιχνίδι με τη φωτιά παίζει ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, σύμφωνα με την άποψη που καταθέτει στην «Κ» ο Σαλόμ Λίπνερ (φωτ). Ο ανώτερος συνεργάτης του Atlantic Council, ο οποίος έχει διατελέσει σύμβουλος σε επτά διαδοχικούς πρωθυπουργούς στο Ισραήλ, θεωρεί πως ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου, συνεχίζοντας να προκαλεί τριβές με την κυβέρνηση Μπάιντεν, ρισκάρει «ό,τι έχει απομείνει από τη δικομματική συναίνεση στην Ουάσιγκτον για το Ισραήλ». Ο ίδιος αναφέρεται στα χαρακτηριστικά τής εν εξελίξει ισραηλινής επιχείρησης στη Γάζα και καταθέτει τη δική του οπτική για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή στο σενάριο επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ.
– Είστε από τους αναλυτές που εκφράζουν έντονα τον προβληματισμό τους για την εξέλιξη των σχέσεων του Ισραήλ με τις ΗΠΑ. Πού εδράζεται η ανησυχία σας; Και τελικά, πού βρίσκεται ο πυρήνας της διαφωνίας –ή η απόκλιση συμφερόντων– μεταξύ Νετανιάχου και Μπάιντεν;
– Οσο ο Νετανιάχου συνεχίζει να προκαλεί τριβές με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, απειλεί να διαβρώσει ό,τι έχει απομείνει από τη δικομματική συναίνεση στην Ουάσιγκτον για το Ισραήλ, με κίνδυνο να καταστρέψει τους ουσιαστικούς δεσμούς των δύο χωρών. Στην πραγματικότητα ρισκάρει με μια πολιτική υψηλού διακυβεύματος, στοιχηματίζοντας ότι μπορεί να προχωρήσει αψήφιστα με αυτήν τη συμπεριφορά του στον πόλεμο χωρίς να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στις σχέσεις του Ισραήλ με τις ΗΠΑ. Αυτό είναι ένα παιχνίδι που θα μπορούσε να αποτύχει, με καταστροφικές συνέπειες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ευθυγραμμίζονται στενά όσον αφορά τον στόχο να νικήσουν τη Χαμάς και να διασφαλίσουν ότι δεν θα μπορέσει ποτέ ξανά να εξαπολύσει μια επίθεση στο Ισραήλ όπως αυτή στις 7 Οκτωβρίου. Ομως οι διαφωνίες μεταξύ τους αφορούν την καλύτερη στρατηγική για την επίτευξη αυτών των στόχων. Ο Νετανιάχου επιμένει ότι το Ισραήλ θα συνεχίσει να πολεμά έως ότου επιτύχει την «ολική νίκη», αλλά αυτός ο στόχος παραμένει κάπως άμορφος και η ισραηλινή κυβέρνηση έχει δείξει απρόθυμη να εμπλακεί σε ζητήματα που σχετίζονται με το μέλλον της Γάζας. Ο Μπάιντεν, από την πλευρά του, υποστηρίζει σθεναρά μια συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς, η οποία συγχρόνως θα ωθήσει προς μια κατάπαυση του πυρός και δυνητικά θα ανοίξει την πόρτα σε ευρύτερη περιφερειακή συμφιλίωση – είναι ο τρόπος τον οποίο η αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί ως τον πιο αποτελεσματικό για την ασφάλεια του Ισραήλ στο μέλλον.
– Ποιος είναι ο επιχειρησιακός στόχος του Νετανιάχου και πόσο ρεαλιστικός είναι;
– Ο επιχειρησιακός στόχος του Ισραήλ είναι να συνεχίσει να διαλύει αφενός τα τάγματα της Χαμάς που παραμένουν άθικτα –στη Ράφα–, αφετέρου τη διοίκηση και τη στρατιωτική υποδομή της οργάνωσης. Ο ισραηλινός στρατός είχε σε μεγάλο βαθμό επιτυχίες στις τακτικές αποστολές, όμως βρέθηκε να επιστρέφει σε περιοχές που είχε εκκαθαρίσει και στις οποίες η Χαμάς επιχείρησε να ανασυνταχθεί, εν απουσία μιας πολιτικής στρατηγικής για την αντικατάσταση της δομής εξουσίας της Χαμάς.
– Πού θα μπορούσε να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ Ισραήλ και ΗΠΑ στη διαχείριση της κρίσης;
– Ομολογουμένως η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ρευστή. Φαίνεται πως η συνεργασία ΗΠΑ – Ισραήλ στο μέτωπο της ανθρωπιστικής βοήθειας έχει κάπως βελτιωθεί και ότι το Ισραήλ έχει επίσης καταβάλει προσπάθειες για να προσαρμόσει τις τακτικές του ανάλογα με τις ανησυχίες των ΗΠΑ για τους αμάχους. Ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μπάιντεν έχει δηλώσει ότι οι ΗΠΑ είχαν αντιταχθεί σε μια πλήρη επίθεση του ισραηλινού στρατού στη Ράφα και πως το Ισραήλ όντως άλλαξε τις στρατηγικές του αναλόγως, προχωρώντας τελικά σε πιο περιορισμένα και στοχευμένα πλήγματα.
– Τι διαφορετικό θα έφερνε μια εκλογή Τραμπ στην εξίσωση της αμερικανοϊσραηλινής σχέσης;
– Ο Τραμπ έχει πει σε περισσότερες από μία περιπτώσεις ότι πιστεύει πως είναι καιρός να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα, υποδεικνύοντας ότι πιθανότατα δεν θα ήταν τελικά περισσότερο υποστηρικτής της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ από ό,τι ο Μπάιντεν. Σε αυτήν την περίπτωση, εάν το παράδειγμα της αποχώρησης του Τραμπ από τη συμφωνία με το Ιράν αποτελεί οδηγό, η παρορμητικότητά του υποδηλώνει ότι δεν θα ήταν ομαλή η πορεία για το Ισραήλ. Το κενό που δημιουργήθηκε μετά την αποχώρηση του Τραμπ από τη συμφωνία με το Ιράν, χωρίς να θέσει εναλλακτικό πλαίσιο, είχε ως αποτέλεσμα να έρθει το Ιράν πιο κοντά από ποτέ στην κατοχή πυρηνικών όπλων.
