«Η χρήση μη επανδρωμένων συσκευών στον αέρα, στη θάλασσα και στην ξηρά είναι σχεδόν βέβαιον ότι θα αυξηθεί», δηλώνει στην «Κ» ο καθηγητής Στρατηγικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Εθνικής Αμυνας της Ουάσιγκτον, Αντριου Νόβο. Στο περιθώριο της ημερίδας «We have good allies: Allies and decisions for war and peace in Thucydides», του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ), ο καθηγητής Νόβο επισημαίνει στην «Κ» ότι ο ανθρώπινος παράγοντας αδυνατεί να αφομοιώσει τις τεχνολογικές εξελίξεις. «Οι πιλότοι των μαχητικών αεροσκαφών έχουν ήδη φτάσει στα φυσικά τους όρια πετώντας με την τρέχουσα γενιά πολεμικών αεροσκαφών», τονίζει ο δρ Νόβο και συμπληρώνει ότι «καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να εξελίσσεται, τα μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη θα είναι απαραίτητα επειδή οι πιλότοι (άνθρωποι) δεν θα είναι σωματικά ικανοί να τα πετάξουν».
Επεκτείνοντας τη συζήτηση στα ουκρανικά πεδία μαχών, ο δρ Νόβο, συνεργάτης των Πανεπιστημίων John Hopkins και Georgetown, σημειώνει ότι οι ουκρανικές δυνάμεις κατόρθωσαν να διατηρήσουν τις αμυντικές γραμμές εκμεταλλευόμενες τη δυτική βοήθεια, ενώ αναφορικά με την αδυναμία ανακατάληψης των κατεχόμενων εδαφών εκθέτει ως αιτία αποτυχίας τη ρωσική οχύρωση σε αμυντικές ζώνες εντός ουκρανικού εδάφους, χωρίς οι απόψεις του να αντιπροσωπεύουν το Πανεπιστήμιο Εθνικής Αμυνας, το υπουργείο Αμυνας ή την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
«Αν τα ουκρανικά στρατεύματα είχαν μεγάλες επιτυχίες στην επίθεση, θα υπήρχαν κίνδυνοι να κλιμακώσει περαιτέρω η Ρωσία», δηλώνει ο στρατηγικός αναλυτής.
«Νομίζω ότι αν τα ουκρανικά στρατεύματα άρχιζαν να έχουν μεγάλες επιτυχίες στην επίθεση, θα υπήρχαν κίνδυνοι να κλιμακώσει περαιτέρω η Ρωσία», δηλώνει ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός, σημειώνοντας πως τόσο η Ευρωπαϊκή Ενωση όσο και το ΝΑΤΟ δεν έχουν εκφράσει προθυμία να τοποθετήσουν στρατεύματα στο πεδίο της μάχης. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο στρατιωτικός αναλυτής εξηγεί στην «Κ» πως η πιθανή αποστολή στρατευμάτων από τρίτες χώρες θα δημιουργήσει ένα «παιχνίδι σηματοδότησης» και «ο κίνδυνος κλιμάκωσης είναι πολύ υψηλός». Βέβαια προσθέτει ότι «η Ρωσία προειδοποιεί συνεχώς τα δυτικά έθνη κατά της παροχής όλο και περισσότερων όπλων στην Ουκρανία», ωστόσο, «με την πάροδο του χρόνου η Ουκρανία έχει λάβει όπλα που οι Δυτικοί ηγέτες αρχικά έλεγαν ότι οι Ουκρανοί δεν θα έπαιρναν ποτέ».
Η Ανατολική Μεσόγειος
Προχωρώντας νοτιότερα και στο πεδίο της Ανατολικής Μεσογείου, ο δρ Νόβο επαινεί την ψυχραιμία της Ελλάδας και –δεδομένου του ασταθούς χαρακτήρα του Ερντογάν με την «ουδέτερη» στάση του στην Ουκρανία και την αγορά των S-400– δηλώνει πως πάντοτε η «λέξη-κλειδί» στην αμερικανική εξωτερική πολιτική ήταν η «σταθερότητα». Εμβαθύνοντας σε αυτή τη γεωστρατηγική αντίληψη, ο δρ Νόβο επισημαίνει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης εξωτερικής πολιτικής αναγνωρίζουν πως οι ενέργειες του Ερντογάν είναι αντίθετες με τη στρατηγική της «σταθερότητας», παραθέτοντας τα παραδείγματα των «πολυάριθμων προκλήσεων εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας», την «εργαλειοποίηση των προσφύγων», καθώς και τις «στρατιωτικές επεμβάσεις στη Συρία, στο Ιράκ και στη Λιβύη». Αντίθετα, μας επισημαίνει, «η Ελλάδα υπήρξε πηγή σταθερότητας, ενώ η ικανή ηγεσία και οι προθέσεις συνεργασίας είχαν ως αποτέλεσμα οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ να είναι θετικές σε όλους τους τομείς».
Εστιάζοντας στη διεύρυνση των στρατηγικών συμμαχιών για την Ελλάδα σχετικά με την αντιμετώπιση της αστάθειας στην Ανατολική Μεσόγειο, ο καθηγητής Νόβο σημειώνει ότι «για μια χώρα σαν την Ελλάδα η ενίσχυση των συμμαχιών με τους Ευρωπαίους εταίρους της είναι η ασφαλέστερη προστασία από την τουρκική επιθετικότητα, δεδομένου ότι οι αμερικανικές αντιδράσεις στην Τουρκία είναι συχνά συνδεδεμένες με τη θέση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ». Προσθέτει επίσης ότι «η συνεργασία μεταξύ των μεσογειακών χωρών (Ελλάδας, Γαλλίας και Ιταλίας) βοηθάει σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων της σύγκρουσης στη Λιβύη, της αστάθειας στην Αίγυπτο και του ευρύτερου ζητήματος της μετανάστευσης, καθώς υπάρχει μια κοινή αφήγηση για τη σταθερότητα, τη δημοκρατία και την ασφάλεια μεταξύ των χωρών της Νότιας Ευρώπης. Η Τουρκία θα μπορούσε να συμβάλει σε αυτό, αλλά υπό την εξουσία του Ερντογάν έχει συχνά ενεργήσει με ανησυχητικό τρόπο».
