ΚΙΕΒΟ. Εκκληση προς τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να αποδεχθεί έστω και προσωρινή εκεχειρία με τη Ρωσία, με στόχο την ταχύτερη λήξη του πολέμου, απηύθυνε χθες ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν στην πρώτη του επίσημη επίσκεψη στο Κίεβο μετά το ξέσπασμα του πολέμου.
Ο Ορμπαν, γνωστός επικριτής της δυτικής αμυντικής βοήθειας προς την Ουκρανία, ο οποίος συνεχίζει να διατηρεί καλές σχέσεις με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, είχε να επισκεφθεί την Ουκρανία περισσότερο από 10 χρόνια. Σε σύντομες δηλώσεις του ενώπιον των δημοσιογράφων μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, ο Ορμπαν υπογράμμισε ότι στηρίζει την προσπάθεια του οικοδεσπότη του να προωθήσει το ειρηνευτικό του όραμα, όπως αυτό εκφράσθηκε στη διεθνή σύνοδο βοήθειας προς την Ουκρανία, που πραγματοποιήθηκε στην Ελβετία τον Ιούνιο. «Ζήτησα από τον πρόεδρο Ζελένσκι να αντιστρέψει τη σειρά και να αποδεχθεί κατάπαυση του πυρός ως μέθοδο επιτάχυνσης των ειρηνευτικών συνομιλιών. Εξερεύνησα το ενδεχόμενο αυτό με τον πρόεδρο και είμαι ευγνώμων για τις ειλικρινείς του απαντήσεις», είπε ο Ορμπαν.
Νωρίς χθες το πρωί, Αμερικανός αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προσέφερε «καλά νέα» στην Ουκρανία σχετικά με το αίτημα του Κιέβου για ενίσχυση της αεράμυνας ενόψει της επετειακής συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ την ερχόμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον, για την επέτειο των 75 ετών της Συμμαχίας. «Ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να προβούμε σε σημαντικές ανακοινώσεις για την αεράμυνα στη σύνοδο. Ολοι γνωρίζουμε τις προσπάθειες του Κιέβου να αποκτήσει περισσότερες συστοιχίες του συστήματος Patriot. Τα νέα σε αυτόν τον τομέα θα είναι καλά», είπε ο Αμερικανός διπλωμάτης, αφήνοντας να εννοηθεί ότι το αίτημα του Ζελένσκι έχει ήδη εγκριθεί από την Ουάσιγκτον.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά τις συζητήσεις του με τον Ορμπαν, ο Ουκρανός πρόεδρος δεν αναφέρθηκε στην ειρηνευτική πρόταση του προσκεκλημένου του, κάνοντας λόγο για ευρεία συμφωνία διμερούς συνεργασίας μεταξύ Ουγγαρίας και Ουκρανίας. «Ο σημερινός μας διάλογος μπορεί να αποτελέσει τη βάση διμερούς συμφώνου μεταξύ των χωρών μας», είπε ο Ζελένσκι.
Οι σχέσεις μεταξύ των δύο γειτόνων διαταράχθηκαν σοβαρά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με τη Βουδαπέστη να αντιστέκεται συχνά στις πρωτοβουλίες της Ε.Ε. για διοργάνωση συνομιλιών με τον Πούτιν τον περασμένο Οκτώβριο. Η Βουδαπέστη έχει επανειλημμένως κατηγορήσει την Ουκρανία για καταπίεση της ουγγρικής μειονότητας των 150.000 πολιτών που ζουν στα δυτικά.
Ο Ορμπαν συνέδεσε την επίσκεψη στο Κίεβο με την ανάληψη της εξάμηνης προεδρίας της Ε.Ε. από τη χώρα του. «Στόχος της ουγγρικής προεδρίας είναι η συμβολή στην επίλυση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Γι’ αυτό η πρώτη μου επίσκεψη ήταν στο Κίεβο», είπε ο εθνικιστής πρωθυπουργός.
«Καλά νέα» σχετικά με το αίτημα του Κιέβου για συστήματα Patriot αναμένονται στη σύνοδο του ΝΑΤΟ την ερχόμενη εβδομάδα, στην Ουάσιγκτον.
Την περασμένη εβδομάδα η Ε.Ε. εγκαινίασε επισήμως ενταξιακές διαπραγματεύσεις με το Κίεβο στη Σύνοδο Κορυφής της Ενωσης στις Βρυξέλλες, προσφέροντας σημαντική τόνωση στο ηθικό των Ουκρανών, παρότι ο δρόμος προς την Ε.Ε. παραμένει μακρύς και σπαρμένος με εμπόδια. Ορμπαν και Ζελένσκι φωτογραφήθηκαν στο περιθώριο της συνόδου των Βρυξελλών δίνοντας την εντύπωση θερμής συζήτησης. Πέρυσι ο Ορμπαν είχε πει στον Πούτιν ότι η Βουδαπέστη ουδέποτε ήθελε να αντιπαρατεθεί με τη Ρωσία στο ουκρανικό ζήτημα. Στις αρχές του 2024 οι ηγέτες της Ε.Ε. χρειάσθηκαν εβδομάδες προκειμένου να ξεπεράσουν το βέτο του Ορμπαν για παροχή επιπλέον οικονομικής βοήθειας ύψους 50 δισ. ευρώ στην Ουκρανία.
Στο μεταξύ, τις ουκρανικές θέσεις στο μέτωπο του Χαρκόβου σφυροκοπούσε χθες το ρωσικό πυροβολικό. Ρωσικό πεζικό προωθήθηκε κοντά στα χωριά Λίπτσκι, Φοφτσάνσκ και Χιμπόκ χάρη στην υποστήριξη αεροσκαφών και ελικοπτέρων. Οι απαιτήσεις του μετώπου έχουν οδηγήσει το Κίεβο σε σκληρές επιλογές, με τους στρατολογητές να στρέφονται για πρώτη φορά στις φυλακές της χώρας για να συμπληρωθούν οι ελλείψεις στις τάξεις του στρατεύματος.
Κατάδικοι στο μέτωπο
Περισσότεροι από 3.000 κρατούμενοι δικαστικών φυλακών έχουν ήδη αποφυλακισθεί με αναστολή ποινής για να μεταχθούν σε μάχιμες μονάδες. Το αμφιλεγόμενο μέτρο στρατολόγησης ποινικών κρατουμένων ενέκρινε τον περασμένο μήνα το Κοινοβούλιο του Κιέβου. Η Ουκρανία εκτιμά ότι 27.000 φυλακισμένοι πληρούν τα κριτήρια πρόωρης αποφυλάκισης προκειμένου να ενταχθούν στο στράτευμα. «Κίνητρο για πολλούς από αυτούς είναι να επιστρέψουν ήρωες στα σπίτια τους και όχι ως πρώην κατάδικοι», λέει η υφυπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας, Ολένα Βισόφτσκα.
Οι κρατούμενοι μπορούν να αποφυλακισθούν υπό όρους ύστερα από συνέντευξη, ιατρική εξέταση και αναθεώρηση της καταδίκης τους από ειδική επιτροπή εφετών. Οσοι καταδικάσθηκαν για βιασμό, σεξουαλική κακοποίηση, ανθρωποκτονία δύο ή περισσότερων ανθρώπων ή εγκλήματα κατά του κράτους, δεν θα έχουν αυτό το προνόμιο.
Προσδοκίες απότη συνάντηση Πούτιν – Μόντι στη Ρωσία
«Εξαιρετικά σημαντική» αποκάλεσε το Κρεμλίνο την επικείμενη επίσκεψη του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι στη Ρωσία, που αναμένεται να λάβει χώρα αργότερα αυτόν τον μήνα.
Ο εκπρόσωπος της ρωσικής κυβέρνησης Ντμίτρι Πεσκόφ ανέφερε πως αν και η τελική ημερομηνία της επίσκεψης δεν έχει ακόμη οριστεί, οι δύο πλευρές επεξεργάζονται τις τελευταίες λεπτομέρειες και σύντομα θα ανακοινωθεί η επίσημη απόφαση. Πάντως, στα μέσα Ιουνίου ρωσικό ενημερωτικό δίκτυο μετέδωσε πως ο Ινδός ηγέτης αναμένεται να βρεθεί στη χώρα τον Ιούλιο.
Κυρίαρχα θέματα στην ατζέντα της συνάντησης με τον Βλαντιμίρ Πούτιν αναμένεται να είναι η τοπική και η παγκόσμια ασφάλεια, καθώς και η ενίσχυση της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Αλλωστε, όπως τόνισε ο Πεσκόφ, ο Πούτιν και ο Μόντι συνδέονται με μια σχέση «μεγάλης εμπιστοσύνης».
Αναφερόμενος στα σχόλια του υποψηφίου για την προεδρία των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος δεσμεύτηκε να επιλύσει γρήγορα την ουκρανική κρίση σε περίπτωση που έρθει στην εξουσία, ο Πεσκόφ δήλωσε στην ίδια ομιλία: «Μη γνωρίζοντας για τι ακριβώς μιλούσε, δεν μπορούμε να το σχολιάσουμε. Πάντως δεν είναι η πρώτη δήλωση του Τραμπ σχετικά με αυτό το θέμα».
Η αναμενόμενη επίσκεψη του Μόντι θα είναι η πρώτη από τότε που η ρωσική κυβέρνηση εξαπέλυσε επίθεση εναντίον της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2022. Την τελευταία φορά που βρέθηκε σε ρωσικά εδάφη ήταν το 2019, όταν ταξίδεψε στο Βλαδιβοστόκ.
Ωστόσο, Πούτιν και Μόντι έχουν συναντηθεί ξανά από τότε στη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν, στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης τον Σεπτέμβριο του 2022. Τότε ο Μόντι είχε πει στον Πούτιν την περίφημη φράση «δεν ζούμε πια στην εποχή των πολέμων», η οποία χρησιμοποιήθηκε λίγους μήνες αργότερα στη σύσκεψη του G20 στο Μπαλί και έκτοτε από πολλούς δυτικούς ηγέτες για να πιεστεί η Ρωσία να τερματίσει τον πόλεμο.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Indian Express, οι δύο ηγέτες έχουν μιλήσει από τότε τουλάχιστον δέκα φορές στο τηλέφωνο και διατηρούν καλές επαφές. Εκτός από τη Ρωσία, ο Μόντι έχει επιδιώξει (και σε σημαντικό βαθμό καταφέρει) να διατηρήσει καλές σχέσεις και με τις άλλες μεγάλες –δυτικές– δυνάμεις. Η επικείμενη επίσκεψή του στη Ρωσία έρχεται άλλωστε σχεδόν ένα μήνα μετά τη σύνοδο του G7, στο πλαίσιο της οποίας ταξίδεψε στην Απουλία της νότιας Ιταλίας.
Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί πως ο Ινδός ηγέτης δεν παρακολούθησε τη διάσκεψη για την ειρήνη στην Ουκρανία που έγινε στην Ελβετία το αμέσως επόμενο διήμερο, στέλνοντας αντ’ αυτού τον υπουργό του Παβάν Καπούρ.
Υστερα από την επίσκεψη στη Ρωσία, ο Μόντι αναμένεται να επισκεφθεί την Αυστρία για πρώτη φορά από τότε που ανέλαβε το αξίωμα και να συναντηθεί με τον καγκελάριο Καρλ Νεχάμερ. Οι δύο χώρες έχουν «βάλει μπροστά» τον τελευταίο χρόνο ένα διμερές πρόγραμμα ανάπτυξης της συνεργασίας στον επιχειρηματικό και βιομηχανικό τομέα, με χαρακτηριστική ονομασία «ινδο-αυστριακή γέφυρα επιχειρηματικότητας». Ευρωπαίοι αναλυτές εκτιμούν πως οι σχέσεις των δύο θα «εκτοξευθούν» μετά την επίσκεψη.
