Κλινικές έρευνες που πραγματοποίησε το Imperial College του Λονδίνου έδειξαν πως η παρεμπόδιση ενός φλεγμονώδους μορίου γνωστού ως ιντερλευκίνη-11 (IL-11) αυξάνει σημαντικά τον χρόνο ζωής των ποντικιών, δημιουργώντας ελπίδες πως τα εμπορικά φάρμακα που δρουν ενάντια στην ιντερλευκίνη θα μπορούσαν να έχουν αντιγηραντικές ιδιότητες και για τους ανθρώπους.
Καθώς μεγαλώνουμε, τα κύτταρά μας συσσωρεύουν φθορά, κάνοντας το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αντιδρά και να παράγει φλεγμονώδη πρωτεϊνικά μόρια, όπως είναι η ιντερλευκίνη-11 και άλλα. Αν και οι μικρής κλίμακας φλεγμονές μπορούν να μας προστατεύσουν από ασθένειες και τραυματισμούς, η συσσώρευση μεγάλου αριθμού τραυματισμένων κυττάρων πιστεύεται πως επιταχύνει τη γήρανση. «Είναι σαν να ρίχνεις πετρέλαιο στη φωτιά», δήλωσε στην επιστημονική επιθεώρηση NewScientist ο Στιούαρτ Κουκ, καθηγητής Καρδιολογίας στη Σιγκαπούρη και επικεφαλής της έρευνας.
Για το πείραμα ο Κουκ και η ομάδα του χορήγησαν σε 37 ποντίκια ενέσιμο φάρμακο που χρησιμοποιεί αντισώματα τα οποία δρουν κατασταλτικά απέναντι στην IL-11. Τα ποντίκια λάμβαναν μία δόση κάθε τρεις εβδομάδες ξεκινώντας από την ηλικία των 75 εβδομάδων –που ισοδυναμεί με περίπου 55 ανθρώπινα χρόνια– έως τον θάνατό τους. Μία άλλη ομάδα 38 ποντικιών έλαβε μια διαφορετική θεραπεία με αντισώματα, η οποία δεν στοχοποιούσε την IL-11.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν πως ο περιορισμός της IL-11 αύξησε τον χρόνο ζωής τόσο των αρσενικών όσο και των θηλυκών τρωκτικών κατά περισσότερο από 20%. Σε παράλληλη μελέτη βρέθηκε επίσης ότι εκείνα που έλαβαν τη θεραπεία είχαν μειωμένες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο: λιγότερο από το 16% των ποντικιών εμφάνισε όγκο οποιουδήποτε είδους, ενώ στην άλλη ομάδα το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μεγαλύτερο από 60%. «Τα αποτελέσματα είναι υπέροχα», δήλωσε ο Κουκ. «Μπορούμε να πούμε πως τα ποντίκια που έλαβαν τη θεραπεία έγιναν απλώς πιο υγιή».
Σε 37 ποντίκια χορηγήθηκε ενέσιμο φάρμακο που χρησιμοποιεί αντισώματα τα οποία δρουν κατασταλτικά έναντι της ντερλευκίνης.
Η θεραπεία μείωσε ακόμη τα επίπεδα χοληστερόλης και το σωματικό βάρος των πειραματόζωων, ενώ βελτίωσε τη μυϊκή τους δύναμη και τον μεταβολισμό τους. Μαζί, αυτά τα ευρήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο περιορισμός της IL-11 μπορεί να αυξήσει τον χρόνο ζωής στα ποντίκια περιορίζοντας παράλληλα σχεδόν όλα τα προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τη γήρανση.
Ωστόσο, δεν μπορούμε να ξέρουμε αν ισχύει το ίδιο και στους ανθρώπους μέχρις ότου να διεξαγάγουμε κλινικές δοκιμές, δήλωσε ο καθηγητής Κουκ. Αυτή τη στιγμή «τρέχουν» στον πλανήτη πολλές δοκιμές των φαρμάκων που δρουν καταστέλλοντας την IL-11 σε ανθρώπους με συγκεκριμένες παθήσεις, όμως καμία από αυτές δεν μελετά την πιθανή αντιγηραντική τους δράση, εξηγεί.
«Παρόλο που εργαστήκαμε σε ποντίκια, έχουμε πολλές ελπίδες πως τα ευρήματά μας θα έχουν μεγάλη σημασία για τον άνθρωπο, δεδομένης της σημαντικής ομοιότητας ανάμεσα στα κύτταρα και στους ιστούς. Με την έρευνά μας θέλουμε να πιστεύουμε πως κάναμε ένα μεγάλο βήμα προς την κατανόηση και τη διαχείριση της γήρανσης και της φθοράς».
Συγκεκριμένα, τρεις εταιρείες διενεργούν σήμερα κλινικές δοκιμές φαρμάκων «anti-IL1» σε ανθρώπους για πνευμονοπάθειες, ινωτικές οφθαλμικές παθήσεις και καρκίνους. Η Lassen Therapeutics, η οποία διεξάγει δοκιμές στις ΗΠΑ, σημείωσε ότι το φάρμακο έχει «εξαιρετικό προφίλ ασφάλειας» και οι ειδικοί δήλωσαν ότι θα ήταν σχετικά εύκολο να ξεκινήσει μια δοκιμή για την αντιγηραντική του δράση.
Είναι σημαντικό βεβαίως να έχουμε κατά νου ότι είναι φυσιολογικό να συσσωρεύουμε έναν αριθμό φλεγμονών όσο μεγαλώνουμε, όπως δήλωσε η Σίλπα Ραβέλα από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, που επίσης συμμετείχε στο πείραμα. Κι αυτό μας δυσκολεύει να συμπεράνουμε ποιοι άνθρωποι θα ευεργετηθούν πραγματικά από αυτού του είδους τις αντιφλεγμονώδεις θεραπείες και ποιοι όχι.
