Τα τελευταία δύο χρόνια η μεγαλύτερη επιδημία γρίπης των πτηνών (Η5N1) στην Iστορία έχει σαρώσει τον πλανήτη.
Οι προσπάθειες να σταματήσει η μετάδοση του ιού έχουν οδηγήσει στη θανάτωση εκατοντάδων εκατομμυρίων πτηνών σε φάρμες από τότε που το στέλεχος εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1996. Οι θάνατοι άγριων πτηνών είναι πιθανότατα εκατομμύρια, όπως αναφέρει ο Economist.
O κίνδυνος βέβαια για τους ανθρώπους είναι ότι καθώς ο ιός μεταλλάσσεται, μια επιδημία που αφορά κατά βάση τα πτηνά θα μπορούσε στο μέλλον να αφορά και τους ανθρώπους. Το πώς ακριβώς θα προσαρμοστεί και θα εξαπλωθεί ο Η5Ν1 είναι αδύνατο να προβλεφθεί. Τον τελευταίο χρόνο πάντως ο ιός έχει εξαπλωθεί σε πολλά θηλαστικά και πλέον είναι ευρύτατα διαδεδομένος στα βοοειδή γαλακτοπαραγωγής των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε αρκετές επιβεβαιωμένες μολύνσεις σε εργαζόμενους σε αγροκτήματα, αν και μέχρι στιγμής, πρόκειται για ήπιες και μεμονωμένες λοιμώξεις. Ωστόσο, πολλά περισσότερα κρούσματα σε αγελάδες και ανθρώπους πιστεύεται ότι δεν έχουν εντοπιστεί, λόγω κενών στην επιτήρηση της νόσου.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν γνωστές περιπτώσεις μετάδοσης του ιού από άνθρωπο σε άνθρωπο, ούτε υπάρχουν ενδείξεις για αερομεταφερόμενη μετάδοση από γαλακτοπαραγωγά βοοειδή σε ανθρώπους. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό δεν αποτελεί αιτία για εφησυχασμό. Κάθε μόλυνση είναι μια ευκαιρία για την εμφάνιση νέων μεταλλάξεων. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν για παράδειγμα ότι ο εν λόγω ιός έχει αποκτήσει πολλές παραλλαγές, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που μπορεί να τον βοηθήσουν να εξαπλωθεί ευκολότερα. Ως εκ τούτου ο κίνδυνος να μετατραπεί σε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο παθογόνο για τον άνθρωπο που μεταδίδεται με τον αέρα, υφίσταται.
Προετοιμασία για πανδημία;
Ο κόσμος θεωρείται ότι σήμερα είναι καλύτερα προετοιμασμένος για μια πανδημία απ’ ό,τι ήταν το 2020, όταν άρχισε να εξαπλώνεται ο κορωνοϊός. Ωστόσο, αναφέρει ο Economist, πρέπει να γίνουν περισσότερα για να διασφαλιστεί ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να αντιδράσουν γρήγορα, σε περίπτωση που εμφανιστούν ενδείξεις ότι ο ιός εξαπλώνεται από άτομο σε άτομο.
Οι αρχές θα πρέπει να ενισχύσουν την επιτήρηση των λοιμώξεων αλλά και τα στοχευμένα διαγνωστικά τεστ σε φάρμες. Η δειγματοληψία αποβλήτων, για τον εντοπισμό κρουσμάτων, θα πρέπει επίσης να επεκταθεί και τα πρότυπα υγιεινής στις φάρμες θα μπορούσαν να ελεγχθούν και να βελτιωθούν.
Τώρα είναι επίσης μια καλή στιγμή για τις κυβερνήσεις να ξεσκονίσουν τα σχέδιά τους στο ενδεχόμενο πανδημίας και να ελέγξουν ότι τα αποθέματα διαγνωστικών κιτ, εμβολίων και προστατευτικού εξοπλισμού. Τα κράτη πρέπει επίσης να συνεργαστούν και να μοιράζονται τα δεδομένα επιδημιών που προκύπτουν. Ενα μεγάλο μάθημα του κορωνοϊού ήταν ότι η διαφάνεια και η διασυνοριακή συνεργασία μπορούν να σώσουν πολλές ζωές.
