«Θεέ μου! Κοιτάξτε αυτήν την εικόνα! Είναι η Γη που ανατέλλει! Είναι τόσο όμορφη!» αναφωνεί με δέος ο αστροναύτης Γουίλιαμ Αντερς κοιτώντας έξω από το φινιστρίνι της σεληνακάτου. Μέσα στην άσπρη στολή του, με το θεληματικό του πιγούνι, τα γαλάζια του μάτια και το στιβαρό ύφος του, μοιάζει με κινηματογραφικό ήρωα. Στα 35 του χρόνια, παραμονή Χριστουγέννων του 1968, αυτός και οι δύο συνάδελφοί του, Τζιμ Λόβελ και Φρανκ Μπόρμαν, αποτελούν το πλήρωμα της αποστολής του Απόλλων 8. Εχουν απογειωθεί 68 ώρες πριν από το Ακρωτήριο Κένεντι και έχουν πετύχει τον σκοπό τους: να πλησιάσουν το φεγγάρι, να μπουν στην τροχιά του και να το φωτογραφίσουν. Η Γη όμως, με μια απροσδόκητη ανάδυσή της πάνω από το σεληνιακό τοπίο, κλέβει την παράσταση.
Ο Μπόρμαν, καταλαβαίνοντας τη σκέψη του Αντερς, του λέει, «μην το πάρεις αυτό, δεν είναι μέσα στο πρόγραμμα!». Αμέσως όμως γελάει, σαν να υπονοεί ότι είναι αδύνατον να τον εμποδίσει. Ο Αντερς τον αγνοεί και απευθύνεται στον Λόβελ: «Εχεις κανένα έγχρωμο φιλμ, Τζιμ; Φέρε μου ένα έγχρωμο φιλμ, γρήγορα!». Οταν εκείνος το βρίσκει και το δίνει στον Αντερς, του φωνάζει ανυπόμονα: «Πάρε πολλές φωτογραφίες! Δώσε μου εμένα την κάμερα!». O Αντερς του απαντά ψύχραιμα: «Μισό λεπτό, περίμενε να βρω πρώτα τις σωστές ρυθμίσεις, ηρέμησε Λόβελ!» ενώ ανακοινώνει πως θα κάνει τη λήψη με το διάφραγμα στο f11 και την ταχύτητα του κλείστρου στο 1/250 του δευτερολέπτου: «250 at f11». H μεσαίου φορμά Χάζελμπλαντ που κρατάει στα χέρια του είναι εξοπλισμένη με έναν τηλεφακό Zeiss 250 mm. Mε τη λήψη που μόλις έχει κάνει, η οποία βαφτίστηκε «Earthrise» (ανατολή της Γης), έχει ήδη κερδίσει μια θέση στην αιωνιότητα.
Τον περασμένο Ιούνιο ο Αντερς χάνει τη ζωή του στον αέρα. Πετώντας το ιδιωτικό του αεροπλάνο, ένα Beechcraft T34, έπεσε στη θάλασσα στα σύνορα Αμερικής – Καναδά, στα ανοιχτά της πολιτείας της Ουάσιγκτον. Ηταν 91 ετών.
Γεννήθηκε το 1933 στο Χονγκ Κονγκ, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως υποπλοίαρχος στο αμερικανικό ναυτικό. Πέντε ετών, βίωσε μια περιπετειώδη απόδραση μέσα από τα πυρά του Β΄ Σινοϊαπωνικού Πολέμου, καταφέρνοντας να φτάσει με τη μητέρα του στις Φιλιππίνες, όπου, μαζί με τον πατέρα του που ήταν πια τραυματίας πολέμου, διασώθηκαν από τους Βρετανούς και γύρισαν στην Αμερική για να εγκατασταθούν στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνιας.
Ως μαθητής, διέπρεψε στους προσκόπους και, αφού τελείωσε το σχολείο, φοίτησε σε μια σχολή προετοιμασίας για τη Ναυτική Ακαδημία του Μέριλαντ, στην οποία μπήκε το 1955 και τελείωσε το 1955, αποκτώντας πτυχίο ηλεκτρολόγου μηχανικού. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του γνώρισε τη μελλοντική του σύζυγο Βάλερι-Ελίζαμπεθ. Παντρεύτηκαν όταν αποφοίτησε και έκαναν έξι παιδιά.
Εκπαιδεύτηκε ως πιλότος μαχητικών αεροσκαφών και υπηρέτησε σε πολεμικές βάσεις στην Καλιφόρνια και στην Ισλανδία, όπου για ένα χρόνο, το 1958, έζησε μέσα στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου. Πετώντας με τα παντός καιρού αναχαιτιστικά αεροσκάφη Scorpion F-89, συμμετείχε σε δεκάδες «συναντήσεις» με τους Σοβιετικούς. Σε μία από αυτές, μάλιστα, λέγεται πως, πετώντας δίπλα δίπλα με ένα Ρώσο πιλότο, του… έδειξε το δάχτυλό του, κάνοντας μια χειρονομία που τριάντα χρόνια αργότερα θα γινόταν εμβληματική σκηνή στο «Τοπ Γκαν».
Το 1962 αποφοίτησε από το Ινστιτούτο της Αεροπορίας του Οχάιο με μεταπτυχιακό τίτλο στην πυρηνική τεχνολογία. Την επόμενη χρονιά, όταν η NASA ανακοίνωσε πως αναζητεί δέκα με δεκαπέντε αστροναύτες για να επανδρώσουν τις αποστολές Gemini και Apollo, δήλωσε συμμετοχή και επιλέχθηκε. Τον Δεκέμβριο του 1968, όταν τράβηξε την ιστορική φωτογραφία του, ήταν ένας από τους τρεις πρώτους ανθρώπους που έφυγαν πέραν της γήινης τροχιάς και μπήκαν σε αυτήν της Σελήνης.
Διετέλεσε εκτελεστικός γραμματέας στο Εθνικό Συμβούλιο Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASC) από το 1969 έως το 1973 και από το 1975 έως το 1976 πρόεδρος της Επιτροπής Πυρηνικής Ενέργειας (NRC). Επειτα από επιθυμία της συζύγου του μετοίκησε το 1976 στη Νορβηγία, όπου για ένα χρόνο υπηρέτησε ως πρέσβης των ΗΠΑ. Το 1977 επέστρεψε στο Σαν Ντιέγκο και άρχισε να εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα.
Διετέλεσε έως το 1984 υποδιευθυντής της General Electric, διευθύνων του τμήματος πυρηνικών προϊόντων και αργότερα του τμήματος εξοπλισμού αεροσκαφών της, και έως το 1990 αντιπρόεδρος της Textron, μιας μεγάλης πολυεθνικής με ισχυρή παρουσία στην αεροναυπηγική. Ολα αυτά τα χρόνια παρέμεινε στην πολεμική αεροπορία ως έφεδρος, συνεχίζοντας να πετάει συχνά πολεμικά αεροσκάφη και ελικόπτερα. Αποσύρθηκε με τον βαθμό του υποστρατήγου το 1988. Κατά την τετραετία 1990-1994 ανέλαβε τα ηνία ενός ακόμα γίγαντα του χώρου, της General Dynamics, για να αποσυρθεί τελικά με τη σύζυγό του το 1994 σε ένα σπίτι που αγόρασαν στη βορειοδυτική άκρη των ΗΠΑ, στην πολιτεία της Ουάσιγκτον. Εκεί, το 1996, ίδρυσε ένα ιδιωτικό μουσείο αεροπορίας.
Οταν το διθέσιο αεροπλάνο του έπεσε στο νερό, στις 7 Ιουνίου, είχε συμπληρώσει από την αρχή της καριέρας του πάνω από 8.000 ώρες πτήσης. Και όμως, μέσα σε αυτή την πολύχρονη και ακμαία πορεία του στη ζωή, εκείνη η «ανατολή της Γης» που αποτύπωσε στο τετράγωνο έγχρωμο φιλμ, σε τροχιά πάνω από τη Σελήνη, τα Χριστούγεννα του ’68, στάθηκε το πιο ξεχωριστό, το πιο λαμπερό γεγονός. Σε δηλώσεις του, είχε περιγράψει τον πλανήτη σαν μια «εύθραυστη πολύχρωμη σφαίρα» που έμοιαζε με «στολίδι χριστουγεννιάτικου δέντρου».
Eίχε περάσει πάνω από ένας αιώνας από τότε που ο Ναντάρ, αιωρούμενος μέσα σε ένα αερόστατο στα 520 μέτρα πάνω από το Παρίσι του 1858, απαθανάτισε για πρώτη φορά στην Ιστορία τη θέα μιας πόλης από ψηλά, κερδίζοντας τον τίτλο του «πρώτου αεροφωτογράφου». Ο Αντερς έφτασε πιο ψηλά, τόσο ψηλά που μας έκανε για πρώτη φορά να δούμε τη θέση μας μέσα στο στερέωμα.
Πολλοί λένε πως το «Earthrise» ήταν η απαρχή του παγκόσμιου περιβαλλοντικού κινήματος. Ο ίδιος είχε δηλώσει: «Είχαμε διανύσει 240.000 μίλια για να δούμε το φεγγάρι και τελικά ήταν η Γη που άξιζε πραγματικά να κοιτάξουμε»…
