Ο Αλαν Τέιλορ δεν πιστεύει ότι οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να βυθιστούν σε έναν ακόμα εμφύλιο πόλεμο. Ο Αμερικανός ιστορικός, συγγραφέας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, ο οποίος έχει στο παρελθόν τιμηθεί με βραβεία Πούλιτζερ για δύο από τα βιβλία του και ειδικεύεται στην πρώιμη ιστορία των ΗΠΑ, λέει στην «Κ» ότι τα πράγματα είναι τώρα πολύ διαφορετικά από ό,τι ήταν στην αρχή του αμερικανικού εμφυλίου του 19ου αιώνα, ο οποίος διήρκεσε μεταξύ 1861 και 1865.
«Η πόλωση τότε ήταν μεταξύ Βορρά και Νότου και τα βασικά ζητήματα που οδήγησαν στον εμφύλιο ήταν πολύ διαφορετικά – ο Νότος ήθελε να συνεχίσει να έχει ένα εργατικό σύστημα που βασιζόταν στη δουλεία», τονίζει ο ίδιος. Σήμερα οι ιδεολογικές διαφορές είναι άλλες, και παρότι οι περισσότερες πολιτείες του Νότου υποστηρίζουν τους Ρεπουμπλικανούς, η πόλωση δεν ορίζεται με τόσο καθαρά χωρικά σύνορα όπως τότε, σημειώνει.
«Ο μεγάλος διαχωρισμός τώρα είναι μεταξύ Αμερικανών, κυρίως λευκών και μεγαλύτερων ηλικιακά, οι οποίοι δυσανασχετούν με όσα θεωρούν ραγδαίες αλλαγές που αισθάνονται ότι τους περιθωριοποιούν. Οι ίδιοι νιώθουν ότι είναι οι “αληθινοί Αμερικανοί”», δηλώνει στην «Κ». «Χρησιμοποιούν κάθε διαθέσιμο πολιτικό μέσο για τον σκοπό τους και μοιάζουν να είναι περισσότερο πολιτικά αφοσιωμένοι και ευρηματικοί από τους φιλελεύθερους, οι οποίοι μέχρι πολύ πρόσφατα θεωρούσαν δεδομένο ότι ο δικός τους τρόπος σκέψης αποτελούσε το μέλλον της χώρας», συμπληρώνει ο κ. Τέιλορ.
Ο αντίκτυπος
Κανείς δεν ξέρει ποιος θα είναι εντέλει ο αντίκτυπος της πρόσφατης απόπειρας δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ, και ο κ. Τέιλορ δεν θέλει να προβεί σε βιαστικά συμπεράσματα και εικασίες. «Πιστεύω ότι όσοι έχουν αποφασίσει ότι θα ψηφίσουν τον Τραμπ, το είχαν αποφασίσει ήδη – το ίδιο ισχύει και με όσους δεν υπήρχε περίπτωση να τον ψηφίσουν», δηλώνει.
«Οσοι έχουν αποφασίσει ότι θα ψηφίσουν τον Τραμπ, το είχαν αποφασίσει ήδη – το ίδιο ισχύει και με όσους δεν υπήρχε περίπτωση να τον ψηφίσουν».
Η κατάσταση στη χώρα είναι τώρα πολύ διαφορετική και από ό,τι ήταν το 1963, όταν δολοφονήθηκε ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Τζον Φ. Κένεντι. «Τότε, καθώς υπήρχε και ο Ψυχρός Πόλεμος, τα δύο κόμματα συμφωνούσαν σε πολλά – πολύς κόσμος θεωρούσε ότι τα δύο κόμματα δεν διέφεραν τρομερά μεταξύ τους». Ο κ. Τέιλορ εξηγεί πως το Σύνταγμα των ΗΠΑ είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που στη χώρα δεν μπορεί να υπάρξει ένα κοινοβουλευτικό πολυκομματικό σύστημα. «Θα έχουμε πάντα δύο κόμματα, και πάντα ένα εκ των δύο θα υπερισχύει – αλλά χρειάζεται να υπάρχει η προϋπόθεση της συμφωνίας μεταξύ των δύο για τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού», τονίζει. Κατά τον 20ό αιώνα, αυτή η συμφωνία ίσχυε. «Τώρα έχει σε μεγάλο βαθμό καταρρεύσει – αυτή τη στιγμή το Κόμμα των Ρεπουμπλικανών έχει κυριευθεί από ανθρώπους που πιστεύουν ότι πρέπει να γράψουν τους κανόνες μόνοι τους, ενώ οι Δημοκρατικοί θεωρούν ότι είναι πολύ επικίνδυνο οι συγκεκριμένοι άνθρωποι να κυβερνήσουν ξανά», σημειώνει.
Εδώ έγκειται η ομοιότητα που βρίσκει ο κ. Τέιλορ μεταξύ της επικρατούσας κατάστασης στις ΗΠΑ και της περιόδου ακριβώς πριν από την έναρξη του τετραετούς εμφυλίου των ΗΠΑ τον 19ο αιώνα. «Δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια άλλη περίοδο πέραν εκείνης της δεκαετίας του 1850 και των αρχών της δεκαετίας του 1860, που τα δύο κόμματα βρίσκονταν πιο μακριά από την αλληλοαποδοχή από ό,τι τώρα», τονίζει στην «Κ». «Είναι τρομερά υψηλό το διακύβευμα», σημειώνει, «και τα δύο κόμματα πιστεύουν ότι όποιος κερδίσει τις εκλογές θα έχει αντίκτυπο μεγάλης διάρκειας στο μέλλον της χώρας».
Του κάνει εντύπωση και μόνο το γεγονός ότι έχουμε φτάσει στο σημείο να συζητάμε το ενδεχόμενο του εμφυλίου. Πώς έφτασαν τα πράγματα έως εδώ; Αναπολεί τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε το Κογκρέσο πριν από την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα, ο οποίος ήταν βασισμένος σε συμβιβασμούς μεταξύ των δύο κομμάτων με απώτερο σκοπό την επιτυχία ενός εκάστοτε νομοσχεδίου, λέει. «Αυτή η πολιτική των συμφωνιών δαιμονοποιήθηκε», αναφέρει, κι έτσι η σύμπραξη των δύο κομμάτων άρχισε να ελαχιστοποιείται.
Τα σόσιαλ μίντια
Οσοι μιλούν για την «αληθινή Αμερική» βλέπουν τους μετανάστες ως απειλή για την κουλτούρα τους και σκέφτονται τη χώρα ως ένα χριστιανικό κράτος, θεωρώντας ότι οι κοσμικές κυβερνήσεις προδίδουν τις αξίες τους. «Τα υλικά της πόλωσης προϋπήρχαν». Κι ύστερα ήρθαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Είναι αισιόδοξος για το μέλλον της χώρας; Βρίσκει πως αυτή είναι η πιο δύσκολη ερώτηση. Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο 69χρονος ιστορικός δεν έχει υπάρξει ποτέ πιο ανήσυχος. «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ελπίδα». Μεταξύ ενός ευρέος φάσματος πολιτών που συναντά σε διάφορα μέρη της χώρας τα οποία επισκέπτεται για διαλέξεις, βλέπει μια θεμελιώδη δέσμευση στην ευπρέπεια. «Κανείς δεν θέλει να υπάρξει εμφύλιος. Ο κόσμος θέλει η χώρα να λειτουργήσει», αναφέρει ο κ. Τέιλορ.
