Ελπίδες γεννάει νέα έρευνα που δείχνει ότι ένα ήδη υπάρχον εμβόλιο που προσφάτως πήρε έγκριση στις Ηνωμένες Πολιτείες συνδέεται με σημαντική καθυστέρηση στην εμφάνιση άνοιας έως και έξι χρόνια μετά την πρώτη δόση. Η ανακάλυψη, που βασίζεται σε ιατρικά ιστορικά Αμερικανών πολιτών, δείχνει πως πέρα από το άμεσο όφελος της πρόληψης ενάντια στον έρπητα ζωστήρα, μία επίπονη και συχνά σοβαρή πάθηση στο ηλικιωμένους, το εμβόλιο Shingrix ενδεχομένως να καθυστερεί την έναρξη της άνοιας.
Ο δρ Μαξίμ Τάκετ, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και πρώτος συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι τα αποτελέσματα υποστηρίζουν την ιδέα ότι ο εμβολιασμός κατά του έρπητος ζωστήρος μπορεί να προλάβει την άνοια. «Εάν επικυρωθούν σε κλινικές δοκιμές, τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να έχουν σημαντική επίδραση στους ηλικιωμένους, στις υπηρεσίες υγείας και στη δημόσια υγεία». Υπενθυμίζεται πως η άνοια θεωρείται η νούμερο ένα αιτία θανάτου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οταν το 2006 κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το Shingrix, ένα εμβόλιο κατά του έρπητος, μια σειρά από μελέτες βρήκαν ενδείξεις ότι ο κίνδυνος άνοιας φαινόταν να είναι χαμηλότερος σε όσους έκαναν τα εμβόλια.
Η ομάδα της Οξφόρδης μελέτησε τα αρχεία περισσότερων από 200.000 πολιτών των ΗΠΑ που είχαν εμβολιαστεί για τον έρπητα ζωστήρα, εκ των οποίων περίπου οι μισοί έλαβαν το νέο εμβόλιο. Τα επόμενα έξι χρόνια, η εμφάνιση άνοιας ήταν κατά 17% χαμηλότερη. Η επίδραση ήταν πιο αποτελεσματική στις γυναίκες, στις οποίες παρατηρήθηκε μειωμένη εμφάνιση της νόσου κατά 22%, από ό,τι στους άνδρες με ποσοστό 13%.
Οι ερευνητές συνέχισαν να εξετάζουν τα ποσοστά άνοιας σε άτομα που έλαβαν άλλα εμβόλια. Στο περιοδικό Nature Medicine περιγράφουν πως όσοι έλαβαν το Shingrix είχαν 23% έως 27% χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας από τα άτομα που είχαν εμβολιαστεί κατά της γρίπης, του τετάνου, της διφθερίτιδος ή του κοκκύτη. Ενας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο καθηγητής Τζον Τοντ, είναι σύμβουλος της GSK, της παρασκευάστριας εταιρείας του Shingrix, αλλά οι ερευνητές δήλωσαν ότι η μελέτη διεξήχθη χωρίς καμία ανάμειξη της φαρμακευτικής εταιρείας, η οποία ενημερώθηκε για την εργασία μόνο όταν εκείνη έγινε δεκτή προς δημοσίευση.
Πέρυσι, το NHS διέθεσε το Shingrix σε άτομα που έκλειναν τα 65. «Η προσδοκία είναι ότι αν πρόκειται πράγματι για αιτιώδη επίδραση, τότε θα δούμε μείωση της άνοιας στο Ηνωμένο Βασίλειο μόλις οι άνθρωποι αρχίσουν να κάνουν το εμβόλιο Shingrix», δήλωσε ο Τάκετ.
Υπάρχουν πάνω από 55 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως που ζουν με άνοια και πάνω από 900.000 μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ενας στους τρεις ανθρώπους θα αναπτύξει την πάθηση κατά τη διάρκεια της ζωής του και ενώ πρόσφατα εγκρίθηκαν φάρμακα που φαίνεται να επιβραδύνουν τη νόσο, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή οριστική θεραπεία.
Η τελευταία μελέτη δεν απο-δεικνύει ότι το Shingrix καθυστερεί την άνοια, αλλά ο καθηγητής Πολ Χάριστον, συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι πολλές ακόμη ομάδες εργάζονται αυτή τη στιγμή πάνω σε αυτό το ζήτημα. Εάν το εμβόλιο προστατεύει πράγματι από την άνοια, ακόμη δεν είναι σαφές πώς το κάνει. Πάντως, ο δρ Χάρισον υπενθυμίζει πως υπάρχει πολύς δρόμος μέχρι να μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι αυτά τα δύο σχετίζονται: «Σίγουρα δεν θα συνιστούσα στους ανθρώπους να αρχίσουν να απαιτούν το εμβόλιο μόνο και μόνο επειδή πιστεύουν ότι θα μειώσει τον κίνδυνο άνοιας. Τώρα, πρέπει να ξεκινήσουμε μεγάλες κλινικές δοκιμές του εμβολίου, συγκρίνοντας τους ασθενείς που λαμβάνουν το εμβόλιο με εκείνους που λαμβάνουν εικονικό φάρμακο (placebo). Αυτός είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος για να διαπιστώσουμε πόσο καλά λειτουργεί το εμβόλιο».
