(Upd. 06:55) «Πολίτες του Ισραήλ, έρχονται δύσκολες μέρες […] Ακούγονται απειλές από όλες τις κατευθύνσεις. Είμαστε προετοιμασμένοι για οποιοδήποτε σενάριο και θα είμαστε ενωμένοι ενάντια σε κάθε απειλή. Το Ισραήλ θα επιβάλει βαρύ τίμημα σε όποιον του επιτεθεί», διαμηνύει, σε διάγγελμά του, ο Ισραηλινός Μπενιαμίν Νετανιάχου, με το βλέμμα στραμμένο στο Ιράν και τους proxies του.
«Η Χαμάς και το Ιράν δεν θέλουν έναν περιφερειακό πόλεμο αλλά εδώ έγινε ένα έγκλημα που δεν γίνεται να μείνει ατιμώρητο», υποστηρίζει από την πλευρά του ο υπαρχηγός της Χαμάς στη Γάζα Χαλίλ Αλ-Χάγια σε δηλώσεις του από την Τεχεράνη.
«Η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν θεωρεί ότι είναι δικαίωμά της να απαντήσει κατάλληλα σε αυτήν την επιθετική πράξη που έλαβε χώρα κατά της κυριαρχίας και της εδαφικής της ακεραιότητας», σημειώνει σε ανακοίνωσή του ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ, ενώ οι Χούθι και η Χεζμπολάχ σπεύδουν να πάρουν θέση στο πλευρό της Τεχεράνης.
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ φέρεται πάντως να έχει ήδη δώσει εντολή για αντίποινα, ενώ ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν από την πλευρά του ξεκαθάρισε ότι οι ΗΠΑ θα πάρουν θέση στο πλευρό του Ισραήλ εάν εκείνο δεχθεί επίθεση.
Ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια έπεσε νεκρός από ισραηλινά πυρά τα ξημερώματα της Τετάρτης, ενώ βρισκόταν στην Τεχεράνη όπου είχε μεταβεί για να δώσει το «παρών» στην ορκωμοσία του νεοεκλεγέντος Ιρανού προέδρου Μασούντ Πεζεσκιάν. Λίγες ώρες νωρίτερα, ένα από τα κορυφαία στελέχη της -υποστηριζόμενης από το Ιράν- Χεζμπολάχ, ο Φουάντ Σουκρ, είχε κι εκείνος πέσει νεκρός από ισραηλινά πυρά στη Βηρυτό.
Κάπως έτσι λοιπόν, μέσα σε λίγες ώρες, η λίαν εύφλεκτη Μέση Ανατολή είδε τις σπίθες να γίνονται φλόγες προκαλώντας παγκόσμια ανησυχία.
Πόσο πιθανός είναι, άραγε, ένας περιφερειακός πόλεμος στον άξονα Ισραήλ-Λιβάνου-Ιράν;
Το ερώτημα επιστρέφει πια, πιεστικότερο από άλλοτε.
Ηδη από το περασμένο Σαββατοκύριακο, η ισραηλινή ηγεσία είχε διαμηνύσει ότι θα απαντούσε στον πολύνεκρο πλήγμα, με τους 12 νεκρούς, που είχαν εξαπολύσει νωρίτερα το περασμένο Σάββατο στα Υψίπεδα του Γκολάν (Ματζάλ Σαμς) οι δυνάμεις της Χεζμπολάχ.
Μέσα στις επόμενες περίπου 48 ώρες, εκείνη η απειλή έγινε πράξη.
Σαν έτοιμοι από καιρό, οι Ισραηλινοί εξαπέλυσαν δύο κομβικά πλήγματα στις πρωτεύουσες του Λιβάνου και του Ιράν, αποδεικνύοντας ότι μπορούν να χτυπούν… κοντά στην καρδιά του αντιπάλου.
Οι ισραηλινές δυνάμεις θεωρούν, παλαιόθεν, ότι η εξόντωση των ηγετών της Χαμάς αποτελεί κίνηση-κλειδί που θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξάλειψη της εν λόγω παλαιστινιακής οργάνωσης την οποία αποκηρύσσουν ως τρομοκρατική.
Πριν από τον Χανίγια είχαν εξοντώσει τον Μαρουάν Ισα (τον περασμένο Μάρτιο στη Λωρίδα της Γάζας) και πριν από τον Ισα τον Σάλεχ αλ-Αρούρι (στη Βηρυτό τον περασμένο Ιανουάριο), ενώ στο στόχαστρό τους μπήκε προ εβδομάδων και ο Μοχάμεντ Ντέιφ ο οποίος όμως επέζησε.
Ο Νετανιάχου υπερασπίστηκε το βράδυ της Τετάρτης, στο πλαίσιο του διαγγέλματος που εκφώνησε, την επιλογή του να συνεχίσει τον πόλεμο στη Γάζα υποστηρίζοντας ότι εάν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις είχαν τελειώσει «πρόωρα», τότε οι proxies του Ιράν δεν θα είχαν δεχθεί τα συντριπτικά πλήγματα που δέχθηκαν τους περασμένους μήνες σε Γάζα (η Χαμάς), Λίβανο (η Χεζμπολάχ), Υεμένη (οι Χούθι) και… Τεχεράνη (ξανά η Χαμάς αλλά και, εμμέσως πλην σαφώς, το ίδιο το Ιράν).
Οι επικριτές του Νετανιάχου τον κατηγορούν ότι παίζει με τη φωτιά επεκτείνοντας και συνδαυλίζοντας μια κρίση που θα μπορούσε να περιοριστεί στα στενά όρια της Λωρίδας της Γάζας. Τον κατηγορούν, επιπλέον, ότι κρατά ανοιχτό το πολεμικό μέτωπο στη Γάζα με κίνητρα ιδιοτελή και κακόβουλα.
Οι διαπραγματεύσεις που διεξάγονταν εδώ και μήνες για την κατάπαυση του πυρός στον παράκτιο παλαιστινιακό θύλακα της Γάζας -με διαμεσολαβητές το Κατάρ, τις ΗΠΑ και την Αίγυπτο– έχουν πια, έπειτα από τη δολοφονία του Χανίγια, δεχθεί ένα συντριπτικό πλήγμα· αυτό είναι σαφές.
Αυτό που είναι επίσης σαφές είναι ότι οι κινήσεις των Ισραηλινών προκαλούν… περιφερειακή ενόχληση. Το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου μίλησε για «επικίνδυνη κλιμάκωση» εκ μέρους των Ισραηλινών, ενώ ο πρωθυπουργός και ΥΠΕΞ του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντουλραχμάν Αλ Θάνι διερωτήθηκε «πώς είναι δυνατόν να πετύχει η διαμεσολάβηση όταν το ένα μέρος δολοφονεί τον διαπραγματευτή της άλλης πλευράς; (σ.σ. ο Ισμαήλ Χανίγια που δολοφονήθηκε συμμετείχε στις συνομιλίες για τη Γάζα ως διαπραγματευτής της Χαμάς)».
Το μέτωπο της Γάζας, με άλλα λόγια, δεν οδεύει προς εκτόνωση. Αντιθέτως, θα παραμείνει ανοιχτό… και βλέπουμε, όπως άφησε να εννοηθεί άλλωστε σήμερα και ο ίδιος ο Νετανιάχου στο διάγγελμά του.
Από εκεί και πέρα ωστόσο, το ερώτημα στο οποίο επιστρέφουμε είναι άλλο: το εάν η πληγή της Γάζας θα αποκτήσει διαστάσεις περιφερειακής σύγκρουσης.
Ο Λευκός Οίκος από την πλευρά του (βλ. δηλώσεις Τζον Κίρμπι), εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι η κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή δεν είναι μονόδρομος, ενώ ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντονι Μπλίνκεν είχε σήμερα τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους ομολόγους του σε Κατάρ και Ιορδανία, αφού όμως προηγουμένως διευκρίνισε ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν καμία ανάμειξη στη δολοφονία του Χανίγια ούτε καμία πρότερη γνώση σχετική με αυτήν. Το Ιράν από την άλλη πλευρά, έσπευσε να κατηγορήσει ανοιχτά τις ΗΠΑ ως «συνυπεύθυνες» (βλ. ανακοίνωση ιρανικού ΥΠΕΞ), υιοθετώντας έτσι μια γραμμή την οποία είναι βέβαιο ότι θα υιοθετήσουν και άλλοι, από τη Μόσχα έως και… το Πεκίνο όπου είχαν μεταβεί προ ημερών ηγέτες της Χαμάς για να υπογράψουν «συμφωνία εθνικής ενότητας» με τη Φατάχ, μια συμφωνία που μένει να φανεί εάν θα επηρεαστεί από τη δολοφονία του Χανίγια.
Όπως και σε άλλες περιστάσεις τους περασμένους μήνες, η Ευρωπαϊκή Ένωση σπεύδει πια να ζητήσει «αυτοσυγκράτηση» ελπίζοντας στην εκτόνωση της έντασης (βλ. δηλώσεις Στάνο και Μπέρμποκ).
Η πορεία της κλιμάκωσης που ξεκίνησε ωστόσο πέρυσι έπειτα από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, συνεχίζεται… με τις άλλοτε νοούμενες ως κόκκινες γραμμές να καταρρίπτονται η μία μετά την άλλη.
Ισραήλ και Ιράν συγκρούστηκαν -για πρώτη φορά άμεσα- το πρώτο δεκαπενθήμερο του Απριλίου χωρίς όμως η κρίση να ξεφύγει… Θα μπορούσε, άραγε, να ακολουθήσει μια νέα μεταξύ τους -άμεση ή δια αντιπροσώπων- σύγκρουση τώρα, έπειτα από τη δολοφονία Χανίγια; Με βάση όσα προηγήθηκαν, τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί πια. Ως φαίνεται άλλωστε, οι κόκκινες γραμμές υπάρχουν πια για να παρακάμπτονται…
