Η εκτέλεση του Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη μπορεί να αποδειχθεί μια ενέργεια κομβικής σημασίας για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος ήταν ο βασικός διαπραγματευτής της Χαμάς για την επίτευξη μιας εκεχειρίας στη Γάζα και την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων. Η προσωπική και πολιτική διαδρομή του ήταν απολύτως ταυτισμένη με εκείνη της Χαμάς. Υπήρξε πνευματικό τέκνο του ιδρυτή της οργάνωσης, σεΐχη Αχμεντ Γιασίν, αλλά δεν φαίνεται να είχε ποτέ ενταχθεί στις ταξιαρχίες Αλ-Κασάμ, που είναι η στρατιωτική πτέρυγα. Ηταν υπέρμαχος της άποψης ότι η Χαμάς πρέπει να αναλάβει πολιτικό ρόλο στα παλαιστινιακά εδάφη.
Πράγματι, από το 2006 μέχρι το 2014, ο Χανίγια ήταν ο πρωθυπουργός της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Στη συνέχεια έγινε πρόεδρος του πολιτικού συμβουλίου της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης και μετακόμισε στο Κατάρ για λόγους ασφαλείας. Μπορεί ο Χανίγια να μη γνώριζε τις επιχειρησιακές λεπτομέρειες για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου εναντίον του Ισραήλ, αλλά είναι εντελώς απίθανο να μην είχε ενημερωθεί καθόλου από τους στρατιωτικούς διοικητές της οργάνωσης. Αν και δεν υπάρχουν πολλές διαθέσιμες πληροφορίες, το χτύπημα στην καρδιά της ιρανικής πρωτεύουσας προφανώς έγινε από το Ισραήλ. Εξάλλου, η Ιερουσαλήμ είχε προαναγγείλει ότι θα προσπαθήσει να εξουδετερώσει την ηγεσία της Χαμάς. Παραμένει αμφίβολο, όμως, αν μπορούσε η ισραηλινή αεροπορία να πραγματοποιήσει μια τέτοια επιχείρηση χωρίς τη βοήθεια και τη συγκατάθεση των ΗΠΑ ή έστω των συμμάχων τους. Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο και έχει ληφθεί από όσους εξακολουθούν να υποστηρίζουν τη Χαμάς.
Φαινομενικά, η εκτέλεση του Χανίγια δυσκολεύει αρκετά τις προσπάθειες για τερματισμό του πολέμου στη Γάζα. Από την άλλη, η ισραηλινή κυβέρνηση μπορεί τώρα να επικαλεστεί το γεγονός για να αρχίσει η αποχώρηση των δυνάμεών της από τον παλαιστινιακό θύλακο. Με σχεδόν ακέφαλη τη Χαμάς, το Ισραήλ έχει τώρα την ευκαιρία να επικεντρωθεί στη Χεζμπολάχ, που συνιστά μεγαλύτερη απειλή.
* Ο κ. Μάνος Καραγιάννης είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και Reader in International Security στο King’s College London. Το βιβλίο του «Το Νέο Πολιτικό Ισλάμ: Ανθρώπινα δικαιώματα, Δημοκρατία και Δικαιοσύνη» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση.
